Historyczne spacery wróciły. W najbliższy weekend kolejne wydarzenia

Na Limanowszczyznę wróciły spacery historyczne, prowadzone przez regionalistę i historyka Karola Wojtasa. W sobotę i niedzielę odbyły się dwa pierwsze wydarzenia - w Łososinie Górnej i Ujanowicach - a w ten weekend będą miały miejsce kolejne.

W sobotnie popołudnie w Limanowej na terenie parku w Łososinie Górnej rozpoczął się pierwszy z cyklu dwunastu „Spacerów Historycznych w Powiecie Limanowskim”. Przybyłych uczestników spaceru przywitali w imieniu Lokalnej Organizacji Turystycznej Powiatu Limanowskiego Elżbieta Młynarczyk oraz samorządowcy: w imieniu Rady Powiatu Limanowskiego radny Stefan Hutek, a w imieniu Rady Miasta Limanowa radny Adam Król. Po krótkim wprowadzeniu i słowach powitania prowadzący spacery Karol Wojtas przedstawił pokrótce temat przewodni wędrówki, czyli dzieje Górskiej Szkoły Rolniczej. 

Pierwszym punktem na trasie był zbudowany w 1934 roku Pomnik Legionistów, który powstał z okazji 20 rocznicy wymarszu synów Ziemi Limanowskiej z tego miejsca do Legionów Polskich do Krakowa. Historię tego monumentu przedstawił Karol Wojtas, zaś o odbywających się od 30 lat przy pomniku obchodach opowiedział opiekun tego miejsca i inicjator obchodów Stanisław Golonka – emerytowany, wieloletni nauczyciel Szkoły Podstawowej nr 4 oraz trener sportowy. Przedstawił on między innymi okoliczności, w jakich w niszy pomnika umieszczono urny z ziemią z Katynia, Cmentarza Orląt Lwowskich, Cmentarza Wojennego na Monte Cassino oraz z Porycka na Wołyniu. Następnie wszyscy uczestnicy przeszli w miejsce, gdzie przez długie lata stał drewniany Dwór Pieniążków, w którym od 1929 roku mieściła się Górska Szkoła Rolnicza. Warto zaznaczyć, że zabytkowy budynek spłonął w zimie 1980 roku. O historii dworu i jego przebudowach opowiedział Karol Wojtas, zaś Stanisław Golonka wspominał okoliczności pożaru oraz budowy nowego budynku szkolnego. 

Potem uczestnicy przeszli pod budynek dawnego „Domu Nauczyciela”, w którym obecnie mieści się Ośrodek Zdrowia. Budynek ten powstał na początku lat 30. XX wieku i jest obecnie jedynym zachowanym w całości z kompleksu budynków Górskiej Szkoły Rolniczej – inne zostały rozebrane lub całkiem przebudowane jak np. budynek mleczarni. 

Polska na skraju potężnego wyżu. Do Limanowej płynie ciepło – w prognozach nawet 13 stopni! Strażacka zbiórka krwi po raz piętnasty

Kulminacyjnym punktem na trasie spaceru była wizyta w Izbie Pamięci w Zespole Szkolno – Przedszkolnym nr 4. Tu uczestnicy spaceru poznali różne szczegóły z dziejów Górskiej Szkoły Rolniczej, ale także poznali życiorys założyciela i dyrektora inż. Jana Drożdża oraz życiorys nauczyciela tej placówki inż. Józefa Marka. Wszyscy mogli zobaczyć z bliska oryginalne dokumenty oraz inne pamiątki, takie jak sztandar szkoły, odznaczenia i medale Jana Drożdża i Stanisława Odziomka. W izbie o swoich przodkach, którzy byli uczniami Górskiej Szkoły Rolniczej, opowiedzieli niektórzy z uczestników spaceru. Tu także wypowiedzi Karola Wojtasa uzupełnił twórca tej izby i wieloletni nauczyciel w tej szkole Stanisław Golonka. Po zwiedzeniu Izby Pamięci uczestnicy spaceru przeszli na stary łososiński cmentarz parafialny, aby zobaczyć grób inżyniera Jana Drożdża oraz jego żony Marii. Na cmentarzu prowadzący oprócz grobów Jana Drożdża i jego żony pokazał także kilkanaście najstarszych zabytkowych nagrobków łososińskiej nekropolii. Po krótkiej dyskusji nadszedł czas krótki konkurs z nagrodami. Tak zakończył się pierwszy z dwunastu spacerów.

Górska Szkoła Rolnicza imienia Marszałka Piłsudskiego w Łososinie Górnej powstała w 1929, a została zlikwidowana w 1951 roku. Jej założycielem i dyrektorem był inżynier Jan Drożdż (1895 – 1955), ze szkołą przez lata był także związany inż. Józef Marek (1900 – 1958). Przy Górskiej Szkole Rolniczej powstała Pierwsza Karpacka Serowarnia, która ruszyła w 1935 roku. Z działalnością placówki jest związane także powstanie Spółdzielni Owocarskiej i zakładów w Tymbarku.  

Z kolei w niedzielne popołudnie podczas gwałtownej burzy odbył się w Ujanowicach drugi ze spacerów historycznych. Mimo gwałtownych opadów na spotkanie przybyli uczestnicy zainteresowani przeszłością Ziemi Limanowskiej. W większości ze względu na padający deszcz spacer odbył się we wnętrzu zabytkowego kościoła pod wezwaniem Świętego Michała Archanioła. Tu o dziejach świątyni, ale i jej wyposażeniu uczestnikom opowiedział prowadzący Karol Wojtas. \

W kościele wspominano także osoby związane z Ujanowicami, takie jak ks. prof. Piotr Stach czy jego brat zamordowany w zbrodni katyńskiej Jan Stach. Szczególnie dużo czasu poświęcono na wspomnienia o wieloletnim proboszczu i zasłużonej postaci dla regionu, ks. Bernardynie Dziedziaku. Wśród uczestników spaceru byli parafianie z Ujanowic, którzy pamiętali ks. Bernardyna i podzielili się z uczestnikami swoimi wspomnieniami o nim. Następnie uczestnicy udali się cmentarz parafialny, aby zobaczyć groby zasłużonych kapłanów z Ujanowic, ale także inne zabytkowe nagrobki. Przy kaplicy cmentarnej, w której podziemiach są pochowani ks. prof. Piotr Stach czy ks. Bernardyn Dziedziak, zakończył się drugi z cyklu spacer historyczny.    

Kościół parafialny w Ujanowicach pod wezwaniem Świętego Michała Archanioła jest drugą świątynią na tym miejscu. Został zbudowany w latach 1509 – 1526, a następnie w kolejnych wiekach był rozbudowywany i przebudowywany. Dziś warto w nim zwrócić uwagę na polichromię wnętrza z 1905 roku wykonaną przez Józefa Mikulskiego z Wieliczki według projektów Jana Matejki, a także na gotycką chrzcielnicę oraz barokowe i rokokowe ołtarze. W kościele zachowały się gotyckie ostrołukowe portale kamienne oraz metalowe drzwi z lat 20. XVI wieku z zabytkowym sprawnym zamkiem. Obecnie od kilku lat w świątyni prowadzone są prace konserwatorskie.

W najbliższy weekend 17 i 18 lipca odbędą się kolejne spacery. W sobotę spacer o tytule: „Niewiarowscy, dominikanie, cystersi, Romerowie, krowy czerwone” rozpocznie się o godzinie 16:30 w Jodłowniku. Zbiórka przy starym drewnianym kościele. W niedzielę spacer o tytule: „Śladami 1 Pułku Strzelców Podhalańskich AK” rozpocznie się o godzinie 16:00 w Słopnicach Górnych przy kościele parafialnym pod wezwaniem Matki Boskiej Częstochowskiej.

Wydarzenia odbywają się w ramach projektu „Spotkania z historią w Powiecie Limanowskim” realizowanego przez Lokalną Organizację Turystyczną Powiatu Limanowskiego dofinansowanego przez Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego.