8°   dziś 10°   jutro
Wtorek, 05 listopada Elżbieta, Sławomir, Dominik, Zachariasz, Balladyna

Muzy i medycyna - podróż przez dzieje niezwykłej rodziny

Opublikowano 14.04.2016 23:07:34 Zaktualizowano 04.09.2018 19:03:03

W piątek 15 kwietnia 2016 r. Burmistrz Miasta Limanowa i Muzeum Regionalne Ziemi Limanowskiej zapraszają na godzinę 17.00 do Dworu Marsów na otwarcie nowej wystawy czasowej pn. „MUZY I MEDYCYNA – ARTYŚCI I LEKARZE Z RODZINY ŻUŁAWSKICH” pod honorowym patronatem Biblioteki Jagiellońskiej w Krakowie.

Otwarcie wystawy będzie poprzedzone uroczystym odsłonięciem tablicy pamiątkowej przy kamienicy na limanowskim rynku (godz. 16.00).

Tablica poświęcona będzie mieszkającemu w tym miejscu, doktorowi Leonowi Żuławskiemu, któremu zawdzięczamy m.in. znaną w Małopolsce publikację „Oblężenie Limanowy, czyli rzeź galicyjska 1846”.

Wystawa zorganizowana przez limanowskie muzeum powstała w oparciu o pomoc i zbiory Jacka i Czesławy Żuławskich, Agnieszki Żuławskiej – Umedy, Ewy Żuławskiej – Bogackiej oraz krewnych, Muzeum Narodowego w Krakowie, Biblioteki Polskiej Akademii Umiejętności, Muzeum Historii Literatury im. A. Mickiewicza w Warszawie, Biblioteki Jagiellońskiej, Starostwa Powiatowego w Limanowej, Parafii pw. św. Stanisława BM i św. Barbary w Szyku.

Wystawa poprowadzi odbiorcę poprzez dzieje rodu Żuławskich, od ich przybycia na Limanowszczyznę w drugiej połowie XVIII wieku, aż do czasów I Wojny Światowej eksponując najbardziej znane postacie – powstańców, lekarzy, żołnierzy i artystów, częstokroć łączących poszczególne pasje. Najstarszym znanym przedstawicielem tej gałęzi rodowej był Ignacy Żuławski (ur. 1734 r.), który od 1774 roku był dzierżawcą, a później właścicielem dóbr Szyk i Stare Rybie. Jego syn Wojciech, powiększył rodzinny majątek wchodząc w koligację z miejscową szlachtą. Natomiast wnukowie Ignacego: Juliusz i Leon stali się początkiem rozgałęzienia rodu na lekarzy i artystów zawartego w tytule wystawy. Juliusz pielęgnujący wciąż ziemiańskie tradycje, po powrocie z powstania listopadowego, drogą małżeństwa wszedł w posiadanie majątku Młynne, w którym wkrótce powstał słynny dwór Słomiana. Leon bezgranicznie oddał się studiom filologicznym, a następnie medycznym we Wiedniu- stolicy cesarstwa austriackiego, powracając następnie w rodzinne strony, gdzie został jedynym lekarzem rządowym w Limanowej. Klasyczne wykształcenie otworzyło go także na wpływy muz, gdyż Leon zajął się uprawianiem historii, szczególnie interesując się dziejami nieistniejącej wówczas Polski. Mimowolnie stał się również świadkiem krwawej rabacji w 1846 roku, której poświęcił później swoje dzieło pisane wierszem. Miłość do sztuki Asklepiosa przeniosła się na syna Leona Karola – prekursora krakowskiej psychiatrii oraz dalszych potomków.

Dwór Słomiana stał się natomiast gniazdem artystycznym za sprawą wnuków Juliusza, synów Kazimierza – powstańca styczniowego i Józefy z Gosławskich, z których największą sławę osiągnął Jerzy. Absolwent filozofii na uniwersytecie w szwajcarskim Bernie na początku XX wieku został jednym z czołowych pisarzy okresu młodopolskiego, obok swoich przyjaciół Jana Kasprowicza, Władysława Orkana, Kazimierza Przerwy-Tetmajera i Leopolda Staffa. Do kanonu literatury światowej, w dość niezwykły sposób, weszła jego „Trylogia księżycowa” pisana w latach 1903-1911, gdyż zawarty tam opis pojazdu księżycowego stał się inspiracją dla inżyniera Mieczysława Bekkera – głównego konstruktora pojazdu LRV, służącego astronautom programu kosmicznego „Apollo” do poruszania się po powierzchni księżyca. Polska literatura poniosła niepowetowaną stratę w 1915 r., gdyż Jerzy jako legionista brygadzisty Piłsudskiego, zmarł na dur brzuszny podczas ofensywy na Lubelszczyźnie.

Podszepty muz dotknęły także krewnych Jerzego, zarówno braci jak i dzieci, zajmujące się różnymi dziedzinami sztuki. W tym roku zmarł kolejny wybitny przedstawiciel rodziny Żuławskich – Andrzej – reżyser filmowy, którego obrazy: m.in. „Trzecia część nocy” (1971 r.) „Diabeł” (1972 r.), „Szamanka” (1996 r.), utrzymane w psychodelicznej konwencji z pogranicza jawy i sny, na stałe wpisały się w dzieje polskiej kinematografii.

Prezentowana w Muzeum Regionalnym Ziemi Limanowskiej wystawa składa się z licznych pamiątek rodziny Żuławskich, związanych przede wszystkim z ich pobytem na Limanowszczyźnie, ujętych w szerszym kontekście społeczno-gospodarczym XIX wiecznej Limanowej i okolic. Ekspozycję będzie można zwiedzać do dnia 14 maja 2016 r.

Ekspozycja będzie następnie prezentowana w Gminnej Bibliotece Publicznej w Starej Wsi oraz planuje się jej kolejne odsłony na terenie gminy Jodłownik i Łukowica.

Komentarze (1)

blizniak
2016-04-14 23:34:21
0 0
Sentyment do czasów koszmarnej biedy mieszkańców tych ziem ?
Odpowiedz
Zgłoszenie komentarza
Komentarz który zgłaszasz:
"Muzy i medycyna - podróż przez dzieje niezwykłej rodziny"
Komentarz który zgłaszasz:
Adres
Pole nie możę być puste
Powód zgłoszenia
Pole nie możę być puste
Anuluj
Dodaj odpowiedź do komentarza:
Anuluj

Może Cię zaciekawić

Sport

Pozostałe

Twój news: przyślij do nas zdjęcia lub film na [email protected]