Nowa droga zamiast mostu. Sprawa budzi kontrowersje

Owieczka. Władze gminy uznały, że taniej będzie zbudować nową drogę, niż odbudować most w Owieczce uszkodzony jeszcze w 2018 roku. Z powodu sprzeciwu części właścicieli gruntów, po których ma przebiegać trasa, zdecydowano że inwestycja będzie prowadzona “specustawą”, umożliwiającą wywłaszczenia. Po opublikowaniu opracowanych koncepcji okazuje się, że w każdym wariancie nowa droga rozpoczynać się będzie obok siedziby firmy, w której dawniej pracował urzędujący wójt Bogdan Łuczkowski.

W skrócie:

• Podczas ostatniej sesji Rada Gminy rozpatrywała wniesioną pod koniec lutego skargę na wójta gminy Łukowica. Złożono ją w sprawie “nienależytego wykonywania działań w zakresie zapewniania dojazdu” mieszkańcom przysiółka Podlaski w miejscowości Owieczka. 
• Gmina postanowiła zrezygnować z odbudowy lub modernizacji istniejącego mostu i podjąć się budowy alternatywnego dojazdu. Część mieszkańców nie godzi się z decyzją, twierdząc że nowa droga nie tylko zabierze im grunt, ale i dla samej gminy będzie znacznie droższa, niż modernizacja istniejącego mostu. 
• Skarga została uznana za bezzasadną. 
• W tle jest wątek byłego pracodawcy urzędującego wójta. 

Most zaspawany, mieszkańcy jeżdżą w bród

Stalowy most w ciągu drogi gminnej stanowił dojazd dla mieszkańców przysiółka Podlaski w Owieczce. W lipcu 2018 roku podczas powodzi doszło do jego uszkodzenia. Niesione przez nurt drzewa uderzały w konstrukcję obiektu i doprowadziły do jej odkształcenia. Komisja wojewódzka powołana do weryfikacji strat na podstawie dokumentów oraz wizji w terenie zakwalifikowała obiekt jako uszkodzony. 

Po wykonaniu prac remontowych na istniejącej przeprawie w bród znajdującej się obok uszkodzonego obiektu, na wjeździe na most został zamontowany znak „zakaz wjazdu". Przeprawa w bród jest jednak kłopotliwa - zwłaszcza podczas opadów i wezbrania wód, kiedy mieszkańcy nie są w stanie bezpiecznie pokonać koryta potoku.

Ze skargi wynika, że od 2018 roku w sprawie mostu niewiele się działo. W jej treści czytamy:

Wójt nie wystąpił o dotację, nie podjął jakichkolwiek działań mających na celu ustalenie, czy w sprawie wystarczająca jest przebudowa obiektu mostowego, czy też zachodzi konieczność budowy nowego obiektu mostowego, jak również nie przystąpił do przebudowy, względnie budowy nowego obiektu mostowego. Zamiast tego, wszczął postępowanie na wybór wykonawcy zadania pn. „Opracowanie wielobranżowej kompleksowej dokumentacji w studium projektu budowlano – wykonawczego wraz z dokumentacją geodezyjno – prawną, decyzjami oraz z wszystkimi uzgodnieniami i opiniami, warunkami, umożliwiającymi uzyskanie decyzji pozwolenia na budowę lub zezwolenia na realizację inwestycji drogowej, tj. budowa drogi gminnej w miejscowości Owieczka – Podlaski”. 

Władze gminy w rozmowach z mieszkańcami miały zaproponować kilka koncepcji. Zostały one jednak oprotestowane przez część właścicieli nieruchomości, przez które nowa droga miałaby przebiegać. 

W skardze podniesiono, że brakuje rzetelnego oszacowania kosztów przebudowy lub budowy nowego mostu. Jednocześnie, zdaniem jej autora, budowa nowej drogi o długości ponad 700 metrów finalnie ma okazać się droższa, po poza kosztami projektu i samej inwestycji, gmina będzie musiała wypłacić odszkodowania za zajęty teren, a także wydawać kolejne środki m.in. na odśnieżanie czy doraźne remonty. 

Twierdzenia wójta, że budowa drogi dojazdowej  i jej utrzymanie są bardziej ekonomiczne, niż przebudowa, względnie budowa nowego obiektu mostowego należy uznać nie tylko za nieudowodnione, ale również absurdalne - twierdzi skarżący mieszkaniec.

Radni odrzucają skargę

Podczas ostatniej sesji skarga mieszkańca została uznana za bezzasadną. 

Argumentami przemawiającymi za budową alternatywnego połączenia drogowego z pominięciem przeprawy mostowej stał się fakt, iż jest to rozwiązanie o wiele bardziej racjonalne ekonomicznie i proceduralnie oraz możliwe do określenia przybliżonego okresu realizacji - uznali radni. 

Z uwagi na sprzeciw właścicieli gruntów, wójt Bogdan Łuczkowski zdecydował, że dokumentacja zostanie wykonana w ramach przepisów tzw. „specustawy drogowej". Pozwala ona wywłaszczyć nieruchomość za odszkodowaniem mimo braku zgody jej właściciela. Radni wskazali, że w tej sprawie “nadrzędnym argumentem jest zapewnienie bezpiecznego dojazdu do przysiółka”.

Po opracowaniu przez projektanta proponowanych koncepcji przebiegu drogi zostały one przedstawione mieszkańcom za pośrednictwem strony internetowej urzędu gminy oraz na zebraniach wiejskich. 

W uzasadnieniu uchwały Rady Gminy czytamy, że w wyniku podjętych działań i po przekazaniu aktualnych przeglądów do Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Limanowej “sytuacja nabrała rozgłosu”. 

Radni wskazali, że PINB 21 listopada 2022 r. przeprowadził kontrolę stanu technicznego mostu, podczas której nakazał wyłączyć obiekt z użytkowania ze względu na realne zagrożenie życia i zdrowia. Ponadto zobowiązał gminę do wykonania i przedłożenia ekspertyzy technicznej mostu. Przedłożono ją 19 grudnia 2022 r. Kolejno PINB wezwał gminę na rozprawę, która odbyła się 16 stycznia 2023 r. W rozprawie uczestniczyli przedstawiciele samorządu i Wód Polskich, które są właścicielami działki, na której zrealizowany jest most. 

Finałem rozprawy okazała się decyzja o rozbiórce mostu:

Po rozpatrzeniu przedmiotowej sprawy decyzją Powiatowego Inspektoratu Nadzoru Budowalnego z dnia 1 lutego 2023 r. nakazano gminie Łukowica rozbiórkę nieużytkowanego, nienadającego się do remontu, odbudowy, wykończenia, mostu wybudowanego na działkach nr 165, 161 położonych w miejscowości Owieczka, gm. Łukowica.

Rada Gminy Łukowica, rozpoznając skargę, nie dopatrzyła się w działaniach wójta “podstaw do przyjęcia za uzasadnione sformułowanych pod jego adresem zarzutów”. 

W uzasadnieniu uchwały podsumowano:

Wójt począwszy od początku roku 2019 podejmował działania związanie z zapewnieniem dojazdu do przysiółka Podlaski - wykonanie remontu przeprawy w bród, a następnie w ramach realizacji interpelacji radnego sołectwa Owieczka przystąpił do realizacji budowy alternatywnej drogi zapewniającej stałą (nie uzależnioną w tak dużym zakresie jak przeprawa mostowa od działania żywiołu, jakim jest płynąca woda) i znacznie szerszą dostępność komunikacyjną przysiółka Podlaski. Rada Gminy Łukowica po rozpatrzeniu przedmiotowej skargi w dniu 29 marca 2023 r. podjęła uchwałę Nr XXXV/305/23 uznającą skargę za bezzasadną w świetle ustalonego stanu faktycznego oraz obowiązujących przepisów prawa.

Koncepcje i były pracodawca wójta

W ubiegłym roku na stronie internetowej samorządu opublikowano cztery koncepcje możliwego przebiegu nowej drogi. 

Z udostępnionych materiałów wynika, że pas gminnej drogi, która ma służyć mieszkańcom przysiółka, będzie miał ponad 7 metrów szerokości. Projektowana droga w trzech przypadkach dzieli na pół pola uprawne; w dwóch przebiega przez sad. 

We wszystkich przedstawionych wariantach przebiegu nowa droga swój początek ma w bezpośrednim sąsiedztwie zakładu produkcyjnego jednej z miejscowych firm. Co ciekawe, wspomniana spółka jest byłym pracodawcą urzędującego wójta. 

Z oświadczeń majątkowych wynika, że w 2018 roku - gdy Bogdan Łuczkowski wygrywał wybory na urząd wójta gminy Łukowica - był tam zatrudniony na podstawie umowy o pracę. 

Wójtowi wysłaliśmy prośbę o komentarz do tego wątku sprawy, do momentu publikacji nie odpowiedział jeszcze na nasze pytania.