Pilecki, Gawron… Orkan

Limanowa. W historii Ziemi Limanowskiej pojawiają się postacie szczególne - osoby, których życie pisało scenariusze pełne przygód, poświęcenia dla Ojczyzny i walki z okupantem. Jedną z takich postaci jest Wincenty Gawron – artysta, żołnierz, działacz społeczny, emigrant. Postać tą po raz kolejny przywołali limanowscy historycy: Damian Król i Karol Wojtas. Z ich inicjatywy i gościnności I LO im Władysława Orkana w Limanowej odbyła się konferencja naukowa pt: "Wincenty Stanisław Gawron - człowiek wolności”.

Zgromadzonych gości w sali I LO przywitała dyrektor placówki Anna Mruk. Pierwszym poruszonym tematem, który zreferował dr Michał Wenklar z krakowskiego IPN był opis Polskiego Państwa Podziemnego i podziemia na Ziemi Sądeckiej. Michał Wenklar przedstawił strukturę Państwa Podziemnego ale również zwrócił uwagę na rzecz niebywałą tzn. na nieprzerwaną ciągłość państwową w czasie okupacji. Przedstawił również organizacje ruchu oporu i ich przedstawicieli na Ziemi Limanowskiej.

Kolejny temat, który poruszył Jarosław Wróblewski z warszawskiego Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL - wybrzmiał jak scenariusz filmu akcji. „Witold Pilecki i Wincenty Gawron: przyjaźń i pamięć”. Postać Witolda Pileckiego jest już szeroko znana! Człowiek, który na „ochotnika" zgłosił się do Obozu Koncentracyjnego w Oświęcimiu – tylko po to, aby zorganizować tam struktury wojskowe i przekazać światu pełne informacje  o tym, co tam się dzieje. Przypadek sprawia, że poznają się z Wincentym Gawronem  i tworzy się piękna zażyłość, a potem przyjaźń. To dzięki tej przyjaźni i pomocy Pileckiego - Wincenty ucieka z Obozu – a szczegóły ucieczki mrożą krew w żyłach. Gawron  walczy w Powstaniu  Warszawskim do którego dołącza również Pilecki po ucieczce z Oświęcimia. Walczą w różnych punktach Warszawy nie mając kontaktu ze sobą. Gawron po powstaniu wpada w ręce NKWD i… ucieka.

Życie rodzinne i działalność w służbie Ojczyzny – przedstawił Karol Wojtas. Bazując na licznych fotografiach i innych dokumentach, zaprezentował postać Wincentego Gawrona, jego ścieżkę edukacji, kariery zawodowej i…emigracji. Przedstawił również dorobek artystyczny w postaci grafik, projektów witraży, medali i rzeźb.

Memento – kapłani Diecezji Tarnowskiej zmarli w 2024 roku Orszak Trzech Króli powraca do Mszany Dolnej

Na koniec konferencji dobrze znany limanowskiej publiczności Józef Szymon Wroński z Uniwersytetu Papieskiego JPII w Krakowie przedstawił referat:” Witraże projektu Wincentego  Gawrona –  kościół  parafialny w Paszynie”. Skąd Wincenty Gawron czerpał inspiracje, jakie były jego ulubione postacie, które przedstawił na swoich projektach? Na te i na wiele innych pytań odpowiedział autor wystąpienia próbując wciągnąć młodzież I LO do dyskusji.

W podsumowaniu konferencji padło wiele ciekawych wniosków i propozycji. Postać Wincentego Gawrona godna jest jeszcze większego przypomnienia i nagłośnienia, bo jest to postać szczególna. Może więc powstająca na Ziemi Limanowskiej jednostka WOT przyjmie jego imię? Bo przecież był czynnym żołnierzem, bronił Ojczyzny i poświęcił dla niej życie. Może  warto upamiętnić tą niezwykłą postać w inny „żywy” sposób?
Dla samej młodzieży konferencja była piękną lekcją historii,  zaprezentowaną przez wybitnych fachowców i co najważniejsze w sposób ścisły, bo każdy z mówców miał do dyspozycji 15 minut. 

Dobrze się stało, że kolejny raz limanowscy historycy sami od siebie promują lokalnych bohaterów. Że próbują przekazać tę wiedzę następnym pokoleniom, w sposób ciekawy i  rzetelny. Konferencji towarzyszyła wystawa pamiątek po Wincentym Gawronie oraz ekspozycja tablicy poświęconej tej historycznej postaci. Oprócz młodzieży szkolnej w konferencji udział wzięli również przedstawiciele lokalnych władz, jednostek kultury, oraz WOT powstającej na Limanowskiej Ziemi.