Upamiętnili 76. rocznicę utworzenia 1 PSP AK

Szczawa. W minioną niedzielę członkowie Stowarzyszenia Rekonstrukcji Historycznych - 1 PSP AK zebrali się w Szczawie przed pomnikiem upamiętniającym żołnierzy 1 PSP AK, aby wiązanką, zapalonym zniczem i krótką modlitwą uczcić 76. rocznicę utworzenia 1 Pułku Strzelców Podhalańskich Armii Krajowej.

Modlitwie przy pomniku w Szczawie przewodniczył ks. Leon Królczyk, proboszcz miejscowej parafii. Następnie, członkowie Stowarzyszenia Rekonstrukcji Historycznych - 1 PSP AK złożyli pod pomnikiem wiązanki i znicze. 

Z tej okazji stowarzyszenie przypomniało kilka faktów związanych z historią 1 PSP AK:

Dokładnie 22 września 1944 r., niespełna miesiąc po obławie gestapo w Kisielówce i aresztowaniu najważniejszego człowieka na Podhalu, szefa inspektoratu AK „Niwa” Nowy Sącz - ppłk. Stanisława Mireckiego „Pocieja”, na czele tego inspektoratu stanął mjr. Adam Stabrawa „Borowy”. Wówczas uzyskał przydział jako dowódca odtworzonego 1 PSP. 

Było maksimum, jest minimum. Wójt stracił większość i… pieniądze Policyjne sportsmenki uhonorowane. Wśród nich limanowska funkcjonariuszka

Obszar oddziaływania pułku obejmował przedwojenne powiaty: Gorlice, Nowy Sącz, Limanowa oraz Nowy Targ. W czasie okupacji w ramach pułku utworzono cztery bataliony. Ponad połowa żołnierzy pułku kwaterowała na terenie Limanowszczyzny, na pograniczu Beskidu Wyspowego i Gorców. 

Żołnierze I batalionu (kryptonim „nowosądecki”), posiadali stałe kwatery w rejonie masywu góry Mogielica oraz wsi: Słopnice, Zalesie, Szczawa, Chyszówki. Dowódcą I batalionu został por. Jan Wojciech Lipczewski „Andrzej”. Dowództwo nad II baonem objął kpt. Julian Krzewicki „Filip”, ostatni komendant Obwodu AK Limanowa (1943-1945). Kwatera dowódcy znajdowała się u podnóża góry Kostrza. 

Żołnierze poszczególnych placówek AK tworzyli drużyny, plutony i kompanie. W skład batalionu weszły placówki AK: Laskowa-Młynne „Młyn”, Ujanowice „Ulga”, Limanowa „Ligas”, Łukowica „Łoś”, Kamienica-Słopnice „Kuźnia”, Tymbark „Trzos”, Dobra-Skrzydlna „Dwór”, Jodłownik-Szyk „Sosna”, Mszana Dolna „Mnich”.

(Źródło/fot.: SRH 1 PSP AK)