W Ogrodach Klio – Ciało i archeologia

Limanowa. W piątek, 18 września o godz. 18:00 Muzeum Regionalne Ziemi Limanowskiej zaprasza na trzy krótkie formy wykładowe z dziedziny historii sztuki, historii i archeologii (kanonu nauk humanistycznych), w ramach z cyklu „W Ogrodach Klio”. Ze względu na stan epidemii spotkanie z Muzą będzie miało formę plenerową – prelekcje zostaną przeprowadzone w ogrodzie muzealnym (za dworem Marsów).

18.00 – Nagość w sztuce

Prelekcja będzie poruszać wybrane aspekty prezentowania nagości w historii sztuki od starożytności do początku XX w. Poza tradycyjnym sporem pomiędzy realizmem, a idealizmem przedstawiania ludzkiego ciała zostaną też postawione m.in. pytania o zagadnienie piękna nagiego ciała w sztuce jako wyłącznego obrazu kobiecości. Rozpatrzone zostanie komu i kiedy nagość przysługiwała oraz czy nagość w dziełach dawnych mistrzów należy traktować dosłownie czy symbolicznie? Ponadto rozważania zostaną rozszerzone o próbę ujawnienia ukrytych celów aktów prezentowanych w akademickiej sztuce XIX wieku oraz bliższe spojrzenie na instrumentalne traktowanie nagości jako narzędzia w zakresie sztuk plastycznych do komentowania rzeczywistości politycznej.

mgr Anna Kulpa - historyk sztuki, kulturoznawca, adiunkt specjalista ds. działu etnograficznego i artystycznego w Muzeum Regionalnym Ziemi Limanowskiej. Zainteresowania naukowe: motywy symboliczne w malarstwie i rzemiośle artystycznym; ikonografia sakralnego malarstwa monumentalnego.

Choinka za oddanie krwi Podłęże-Piekiełko: dwa odwołania po wyborze wykonawcy

18.30 - Przestępstwa seksualne mieszkańców Limanowej w świetle XVII - wiecznych ksiąg miejskich

Przeszła rzeczywistość charakteryzowała się istnieniem odmiennych systemów prawnych, w zależności od epoki i podstaw filozoficznych państwa. Ukształtowane w rozkwicie średniowiecza prawo miejskie tzw. magdeburskie wpływało na rozwój miast w Polsce do końca trwania I Rzeczpospolitej, kształtując moralność i postawy obywateli. Jedną z ważnych dziedzin życia codziennego, regulowanych przepisami sensu largo była seksualność, umieszczana w wielu kontekstach. Jaka była definicja przestępstwa seksualnego? Jakie aktywności w tej materii były uznawane za zbrodnicze i w jaki sposób karane? Czy teoria prawna, pokrywała się z praktyką dnia codziennego i wreszcie jaka była skala zjawiska w Limanowej w XVII w. - niewielkiej górskiej miejscowości oddalonej od głównych ośrodków kreacji i praktykowani prawa w kraju?

dr Arkadiusz Urbaniec - asystent w Katedrze Historii Starożytnej Instytutu Historii i Archiwistyki Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie; adiunkt specjalista ds. działu historii i techniki oraz działu naukowego w Muzeum Regionalnym Ziemi Limanowskiej. Zainteresowania naukowe: historia administracji i historia polityczna późnego Cesarstwa rzymskiego i wczesnego Cesarstwa bizantyńskiego, spory chrystologiczne w V i VI w., barbarzyńcy w strukturach Cesarstwa rzymskiego, starożytne i średniowieczne osadnictwo na obszarze Beskidu Wyspowego.

19.00 – Góra Łyżka powoli odsłania swoje tajemnice. Odkrycia archeologiczne w 2019 r.

Obszar Beskidu Wyspowego należy do najsłabiej przebadanych pod względem archeologicznym miejsc w Polsce. Większość odkryć miało charakter przypadkowy i pozbawiony naukowego kontekstu, tym bardziej cenne są efekty prospekcji powierzchniowej i badań georadarowych przeprowadzonych w 2019 r. na górze Łyżka. Pozyskany materiał ceramiczny, a także istnienie struktur kamiennych pozwalają na wysunięcie nowych wniosków odnośnie chronologii zasiedlania tego obszaru, a także typów osadnictwa. Czy zatem mur kamienny odsłonięty niedawno na górze Zyndrama w nieodległych Maszkowicach, rzeczywiście jest najstarszą konstrukcją kamienną na terenie współczesnej Polski?

mgr Jarosław Czaja - plastyk i regionalista. Publikował swoje teksty na łamach m.in.: Almanachu Ziemi Limanowskiej, Almanachu Łąckiego, Almanachu Sądeckiego i rocznika Małopolska. W 2013 r. wydał książkę "Między Gorcem, Łyżką a Dunajcem", która była nominowana do nagrody Szczęsnego-Morawskiego.

Organizatorzy informują, że wydarzenie może zostać odwołane ze względu na niekorzystne warunki atmosferyczne lub zaostrzenie reżimu sanitarnego. Osoby chcące wziąć udział w wykładach proszone są o zachowanie obowiązujących norm reżimu sanitarnego i stosowanie się do poleceń muzealników.

Grafika: Śpiąca Wenus, Giorgione 1508-1510, ze zbiorów: Gemäldegalerie Alte Meister w Dreźnie