„Wycinki z przedwojennej prasy” – cz. LXII
W tym tygodniu w ramach cyklu o tym „co boli i co dolega” włościanom na Limanowszczyźnie w dodatku do „Gazety Narodowej” z września 1894 roku.
Dodatek do „Gazety Narodowej”, 25 września 1894 r.
Postulaty włościańskie
W Limanowy odbył się w zeszłym tygodniu sejmik relacyjny, na którym włośc. Jan Potoczek zdawał sprawę ze swych czynności poselskich w Radzie państwa. Przy tej sposobności wywiązała się dyskusya, w której włościanie przedstawili co ich boli i co im dolega. Na pierwszem miejscu godnem jest zauważenia, ze wszyscy niemal z przemawiających włościan oświadczyli, iż zaprowadzenie dla gmin powszechnego prawa głosowania byłoby szkodliwe, gdyż gospodarze dziś nie mogą sobie rady dać z "czeladzią", która z każdym dniem staje krnąbrniejszą, a do tego różne przybłędy, których gmina ani porządek społeczny niewiele interesują, przegłosowaliby opodatkowanych. Natomiast oświadczyli się za rozszerzeniem bezpośredniego i tajnego prawa glosowania tak, aby ono przysługiwało tylko tym, którzy posiadają jakiś nieruchomy majątek i od niego podatek płacą.
Włościanie Dutka, Mamak i Kuzan żądali zniesienia instytucyi notaryuszów i przydzielenia pertraktacyj po zmarłych urzędom gminnym. Włościanie Kochała i Goryczka żalili się na obecną ustawę konkurencyjną. Gospodarz Dutka przemawiał o zniesienie opłat od doręczeń sądowych, Kordeczka o przydzielenie „obrazówek” i drobnych skarg urzędom gminnym. Uryga przedstawiał, że zdarza się często, ze gdy kto napadnięty broni się i gdy potem obaj skarżą się do sądu, to sądy nie uznają obrony, tylko karzą tak tego co się bronił, jak i tego który napadł. Oleksy, Adamczyk i Krawczyk żalili się, że przy ściąganiu taks wojskowych dzieją się nadużycia i że do płacenia taks wojskowych bywają zmuszeni i ubodzy; żądali oni, żeby z taks wojskowych dawano mundury urlopnikom, zwłaszcza biedniejszym.
Zobacz również:Uryga i Kochała opowiadali o różnych trudnościach przy stanowieniu klaczy u rządowych ogierów. Włościanin Kotlarz mówił o zarazie bydła przytaczając wypadek, że pewnej kobiecie nie wynagrodzono za bydło 95 procent wedle ustawy. Uryga wykazywał uciążliwości z powodu popołudniowej nauki w szkołach wiejskich, osobliwie gdzie dzieci mają cztery do pięć kilometrów do szkoły.
Przemawiali dalej: Mamak, Wąchała, Sołkowski o potrzebie ścisłego świętowania świąt i zamykania sklepów w święta, Kotlarz i Uryga o prawie polowania, wreszcie włościanin Biernat zabrał głos i wymownemi słowy przedstawił potrzebę, aby więcej uczono w szkołach religii, gdyż moralność między ludem wiejskim przez zaniedbywanie nauki religii upada.
Na te wszystkie żądania i pytania, odpowiadał poseł Jan Potaczek każdemu mówcy z osobna i przyrzekł te sprawy, które należą do zakresu działania Rady państwa, przedstawić przy sposobności Radzie Państwa, ostatniemu zaś mówcy, Biernatowi, podziękował za jego mowę i dodał, że jeżeli chcemy, aby nasze szkoły przynosiły ten pożytek, jaki przynieść powinny, to powinniśmy na każdym kroku współdziałać ze szkołą, gdyż największe usiłowania ze strony duchowieństwa nie przyniosą moralnego pożytku, jeżeli rodzice swoim przykładem psuć będą to, co dobrego kościół i szkoła zaszczepiła; jeśli włościanie, jeśli wójtowie i radni nie będą dbać o moralność swoich domowników i swoich gmin.
Grafika – TUTAJ.
***
Cykl powstaje przy współpracy z panem Januszem Guzikiem, który zajął się opracowaniem materiałów, zaczerpniętych z zasobów Jagiellońskiej Biblioteki Cyfrowej, Biblioteki Cyfrowej Uniwersytetu Warszawskiego, Małopolskiej Biblioteki Cyfrowej oraz Narodowej Biblioteki Austrii.
Może Cię zaciekawić
Zmiany w wystawianiu recept na bezpłatne leki dla dzieci i seniorów
Chodzi o przygotowany w Ministerstwie Zdrowia projekt nowelizacji ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Ma...
Czytaj więcejŚwiadkowie uniemożliwili jazdę pijanej matce wiozącej 9-letnią córkę
Oficer prasowa komendy powiatowej policji w Olkuszu kom. Katarzyna Matras poinformowała we wtorek, że do zdarzenia doszło w ostatnim dniu paździer...
Czytaj więcejPGG obniża ceny węgla
Jak wynika z informacji na stronie sklep.pgg.pl, obniżka na groszki obowiązuje od 5 listopada do 20 grudnia br. i dotyczy wybranych, oznaczonych pro...
Czytaj więcejPallotyn abp Adrian Galbas nowym metropolitą warszawskim
W lutym 2025 r. kard. Nycz skończy 75 lat i osiągnie wiek emerytalny. Mimo tego już w grudniu 2023 r. złożył na ręce papieża rezygnację z urz...
Czytaj więcejSport
Klaudia Zwolińska z brązowym medalem Mistrzostw Świata!
Pochodząca z Kłodnego (gmina Limanowa) Klaudia Zwolińska zdobyła przed chwilą brązowy w Mistrzostwach Świata w kajakarstwie górskim (K1) ...
Czytaj więcejSławomir Jasica medalistą Mistrzostw Europy
- Mistrzostwa Europy to dla mnie w tym roku najważniejsza impreza sportowa, do której się przygotowywałem, ale oczywiście nie obyło się bez prz...
Czytaj więcejDwa wzmocnienia Limanovii
Z Sandecji Nowy Sącz do limanowskiej drużyny przeszedł Michał Palacz (19 lat, pomocnik lub obrońca). Młodszy brat Kamila Palacza, który jest kl...
Czytaj więcejCudzoziemcy spoza Unii Europejskiej w piłkarskich rozgrywkach lig regionalnych
Dopuszcza się równoczesny udział jednego dodatkowego zawodnika (z kontraktem profesjonalnym) spoza obszaru Unii Europejskiej po regulamin...
Czytaj więcejPozostałe
Nauczyciel, etnograf i strażnik tradycji Beskidu Wyspowego
Urodzony w 1881 roku w Tuchowie, Leopold Węgrzynowicz zdecydował się na studia na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie, gdzie w 1905 roku ukońc...
Czytaj więcejNiezależna, pełna pasji i łamiąca stereotypy
Klementyna była wnuczką Antoniego Müllera, właściciela apteki, która pozostawała w rękach rodziny do 1951 roku, kiedy to została upaństwowio...
Czytaj więcejPamięć o dwóch ofiarach rzezi Woli z Limanowszczyzny
Franciszek Zasadni, urodzony 16 kwietnia 1923 roku w Zasadnem, był młodym klerykiem. Jego duchowe życie pełne było przeciwności losu – nowicja...
Czytaj więcejWywołał pożar na Wawelu. Przyczynił się do przeniesienia stolicy do Warszawy
Pożar na Wawelu podaje się jako jeden z argumentów przeniesienia stolicy z Krakowa do Warszawy. Oczywiście Zygmunt III Waza miał też inne powody...
Czytaj więcej
Komentarze (1)
wymowa tego cytatu aktualna dzisiaj,nic sienie zmieniło od tamtych czasów, problem ten sam.