Banknoty dla niezłomnych
Upamiętnienie żołnierzy powojennego podziemia niepodległościowego nie musi być stereotypowe. Uczennica z malutkiego Glisnego pod Mszaną Dolną umieściła ich... na projektach pieniędzy.
W całej Polsce od 10 lat 1 marca obchodzony jest Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych. Być może wizerunki niektórych z nich znajdą się na banknotach. 14 letnia Gabriela Oleksy, uczennica VIII klasy Szkoły Podstawowej w Glisnem koło Mszany Dolnej, zdobyła bowiem I miejsce w kategorii „Projekt serii banknotów” w ramach VII Międzynarodowego Konkursu Historycznego o Żołnierzach Wyklętych, zorganizowanego pod patronatem Prezydenta RP przez Komitet Pamięci Rotmistrza Witolda Pileckiego.
Gabrysia przedstawiła postać rtm. Pileckiego „Witolda” (1901–1948), pośmiertnie awansowanego do stopnia pułkownika, na banknocie o nominale 500 zł, a sanitariuszkę 4 szwadronu 5 Wileńskiej Brygady Armii Krajowej Danutę Siedzikównę „Inkę” (1928–1946), pośmiertnie mianowaną podporucznikiem Wojska Polskiego, na banknocie o nominale 200 zł. Dowódca 2 kompanii 5 Wileńskiej Brygady AK Feliks Selmanowicz „Zagończyk” (1904–1946), stracony razem z Inką, pośmiertnie awansowany do stopnia pułkownika, znalazł się na banknocie o nominale 100 zł, z kolei uznawany za ostatniego partyzanta powojennego podziemia niepodległościowego wachmistrz Józef Franczak „Laluś” (1918–1963) – na banknocie o nominale 50 zł.
– Wybrałam osoby symboliczne. Gdy słyszymy słowa „żołnierze wyklęci”, od razu kojarzymy je z postacią Witolda Pileckiego. Co do Inki, to gdy dowiedziałam się o konkursie, akurat uczyliśmy się o niej na lekcji historii. Pomyślałam, że warto upamiętnić na banknocie i jej postać, jako symbol kobiet, które walczyły za ojczyznę – mówi laureatka konkursu.
Zobacz również:Techniki rysunku i malarstwa nauczyła się w szkole Michała Liszki w Mszanie Dolnej. Chodziła tam przez 6 lat. Rysowała m.in. pisakami, cieniując kredkami. Projektując przez trzy miesiące banknoty, pilnie przypatrywała się grafice współczesnych banknotów będących w obiegu.
– Na ekranie komputera wyświetlałam sobie w dużym formacie reprodukcję banknotu o danym nominale i uważnie analizowałam układ graficzny. Widziałam, że jest tam wiele mikroskopijnych szczegółów, by trudno było fałszować banknoty. Potem starałam się zachować na moim projekcie wszelkie proporcje, uważając jednak, by rysunek miał mój rys autorski – dodaje uczennica.
Konkurs został rozstrzygnięty w ub. roku. Ze względu na sytuację epidemiczną kilkakrotnie przekładano termin wręczenia nagród i ostatecznie wysłano je pocztą dopiero niedawno, zimą.
– Znam Gabrysię, odkąd przyszła na świat w 2006 roku. Swoje pierwsze prace plastyczne przynosiła do kościoła, gdy podczas Rorat czy rekolekcji szkolnych dzieci otrzymywały różne zadania. Już wtedy dostrzegłem jej uzdolnienia malarskie, które stale rozwija. Jest bardzo pracowitą, a zarazem skromną dziewczyną o dużej wyobraźni. Mam nadzieję, że jeszcze nieraz usłyszymy o jej twórczości i osiągnięciach artystycznych – mówi ks. Andrzej Sawulski SCJ, rektor placówki duszpasterskiej Najświętszego Serca Pana Jezusa.
Projekty banknotów z niezłomnymi to niejedyne prace Gabrysi, które zostały nagrodzone w konkursach plastycznych.
– Jest także m.in. laureatką Ogólnopolskiego Konkursu Historyczno-Plastycznego „100 Bohaterów na 100 lat Niepodległości”, zorganizowanego przez Szkołę Podstawową nr 225 im. Józefa Gardeckiego w Warszawie – mówi Anna Stanisławska, nauczycielka historii w szkole w Glisnem, której Gabrysia wiele zawdzięcza. Zadaniem uczestników konkursu było zaprojektowanie i wykonanie banknotu o nominale 100 zł. Na awersie należało umieścić wizerunek jednego z lokalnych bohaterów walk o wolność i niepodległość Polski od 1772 do 1989 roku.
– Gabrysia upamiętniła postać prof. AGH w Krakowie Adama Stefana Trembeckiego „Misia”, członka Oddziału Partyzanckiego AK „Adam”, który prowadził walki z niemieckim okupantem w czasie II wojny światowej. Walki te toczyły się m.in. w rejonie Glisnego. Przypominamy o tym w modlitwie w trakcie odprawianych u nas co roku w sierpniu Mszy Świętych „partyzanckich” – zaznacza ks. rektor.
– Z postacią prof. Trembeckiego zetknęłam się w trakcie szkolnej uroczystości z okazji Święta Niepodległości, na które przyjeżdżała z Krakowa jego córka. Uznałam, że upamiętnienie postaci żołnierza, który walczył za Polskę w naszych okolicach, będzie sposobem odwdzięczenia się za to, co zrobił – mówi Gabrysia.
Zwyciężała także w innych konkursach, ale chce, by malarstwo pozostało jedynie jej hobby. Myśli o nauce w liceum, a potem o studiach, być może przyrodniczych. Sporo czasu poświęca też parafii. Szefuje scholi i czyta lekcje mszalne.
(Bogdan Gancarz "Gość Niedzielny", nr 8, 2021, zdj. Andrzej Sawulski SCJ)
Może Cię zaciekawić
PGG obniża ceny węgla
Jak wynika z informacji na stronie sklep.pgg.pl, obniżka na groszki obowiązuje od 5 listopada do 20 grudnia br. i dotyczy wybranych, oznaczonych pro...
Czytaj więcejPallotyn abp Adrian Galbas nowym metropolitą warszawskim
W lutym 2025 r. kard. Nycz skończy 75 lat i osiągnie wiek emerytalny. Mimo tego już w grudniu 2023 r. złożył na ręce papieża rezygnację z urz...
Czytaj więcejWypadek szkolnego busa; dwoje dzieci w szpitalu
„Pozostałe dzieci, które podróżowały busem, zostały zabrane przez opiekunów z miejsca zdarzenia” – poinformował rzecznik małopolskiej s...
Czytaj więcejGęsta mgła i śliskie drogi: ostrzeżenie meteorologiczne na najbliższe godziny
Według najnowszych danych, mieszkańcy regionu powinni przygotować się na warunki ograniczające widoczność. Gęsta mgła, której występowanie ...
Czytaj więcejSport
Klaudia Zwolińska z brązowym medalem Mistrzostw Świata!
Pochodząca z Kłodnego (gmina Limanowa) Klaudia Zwolińska zdobyła przed chwilą brązowy w Mistrzostwach Świata w kajakarstwie górskim (K1) ...
Czytaj więcejSławomir Jasica medalistą Mistrzostw Europy
- Mistrzostwa Europy to dla mnie w tym roku najważniejsza impreza sportowa, do której się przygotowywałem, ale oczywiście nie obyło się bez prz...
Czytaj więcejDwa wzmocnienia Limanovii
Z Sandecji Nowy Sącz do limanowskiej drużyny przeszedł Michał Palacz (19 lat, pomocnik lub obrońca). Młodszy brat Kamila Palacza, który jest kl...
Czytaj więcejCudzoziemcy spoza Unii Europejskiej w piłkarskich rozgrywkach lig regionalnych
Dopuszcza się równoczesny udział jednego dodatkowego zawodnika (z kontraktem profesjonalnym) spoza obszaru Unii Europejskiej po regulamin...
Czytaj więcejPozostałe
Kard. Nycz: godzina lekcji religii w tygodniu powinna być obowiązkowa dla wszystkich uczniów
Projekt rozporządzenia MEN o jednej godzinie lekcji religii tygodniowo trafił we wtorek do konsultacji. Resort chce, aby lekcje te odbywały się pr...
Czytaj więcejLubnauer: projekt dot. 1 godziny religii tygodniowo po niedzieli trafi do konsultacji
Wiceszefowa MEN zapytana została w piątek w TVN24, na jakim etapie są obecnie rozmowy w sprawie wprowadzenia jednej godziny religii bądź etyki w ...
Czytaj więcejLekarze apelują o edukację zdrowotną uczniów i regularne uczestnictwo w lekcjach WF
PPOZ odniosło się do ostatnich wyników badań kompetencji ruchowej młodzieży z których wynika, że jest ona gorsza niż 15-20 lat temu. Lekarze...
Czytaj więcejSpecjaliści ostrzegają: fonoholizm, nomofobia, phubbing – e-uzależnienia grożą dzieciom
Eksperci zaapelowali do rodziców o czujność, ale też o dawanie dobrego przykładu i ograniczeniu używania smartfonu w obecności najmłodszych. ...
Czytaj więcej
Komentarze (3)