Ciekawostka: naukowcy odkryli niezwykłą umiejętność trzmieli

Obserwowanie i naśladowanie innych to u ludzi jedna z podstawowych metod uczenia się. Nie jesteśmy w tym odosobnieni - potrafią to także psy oraz inne ssaki naczelne. Jak się jednak okazuje, podpatrywanie, jak bardziej doświadczeni koledzy radzą sobie z rozwiązywaniem problemów, to sposób, z którego korzystają także trzmiele.

Jak podaje BBC, niezwykłą umiejętność trzmieli odkryli naukowcy z Queen Mary University w Londynie. Najpierw nauczyli oni grupę tych owadów otwierać pudełko z nagrodą w postaci cukru. W dalszym toku badania okazało się, że umiejętność tę mają także trzmiele, które nie były "trenowane" przez badaczy. To oznacza, że owa "wyedukowana" grupa przekazała swoją wiedzę pozostałym osobnikom. Wygląda więc na to, że społeczne uczenie się może mieć u owadów znacznie większe znaczenie niż dotychczas sądzono.

Wspomniane pudełko z cukrem było konstrukcją dość skomplikowaną. Otwarcie go wymagało przekręcenia pokrywki. Dla utrudnienia, kiedy naciskało się czerwoną wypustkę, pokrywkę można było obracać zgodnie z ruchem wskazówek zegara. Naciśnięcie niebieskiej wypustki zaś pozwalało kręcić wieczkiem w przeciwnym kierunku. Nagrodą za otwarcie pudełka byłroztwór cukru w środku.

Gdy „demonstracyjne” trzmiele nauczyły się otwierać pudełko, pozwolono je obserwować innym osobnikom. Gdy następnie umożliwiono im dostęp do pudełka, “obserwatorzy” otwierali je, obracając wieczko w tę stronę, w którą robili to ich “demonstratorzy”. I to nawet wtedy, gdy już odkryli, że wieczko można obracać na dwa sposoby. Poza tym trzmiele, które miały możliwość obserwować, jak inne otwierają pudełko, radziły sobie z tym zadaniem szybciej niż owady z grupy kontrolnej. Najwyraźniej zamiast samodzielnie szukać rozwiązania, wykorzystały wiedzę zdobytą dzięki podglądaniu kolegów.

Przedwigilijna "szklanka" na drogach. IMGW ostrzega przed oblodzeniem Obrazy w bibliotece - wernisaż Dominiki Gabryś

"W naszych eksperymentach zaobserwowaliśmy rozprzestrzenianie się i utrzymywanie +trendu behawioralnego" w grupach trzmieli, podobnie jak obserwowano to u naczelnych i ptaków – powiedziała dr Alice Bridges, autorka badania. Stało się jeszcze bardziej widoczne w kolejnych eksperymentach, gdy do grupy trzmieli wpuszczono „niebieskie” i „czerwone” trzmiele demonstracyjne. Obserwatorzy nauczyli się stosować obie metody, ale z czasem w obrębie kolonii dawało się zauważyć preferencję dla jednego wariantu, który ostatecznie dominował w danej grupie.

I choć, jak twierdzi dr Alice Bridges, u trzmieli na wolności nie zaobserwowano „zjawisk kulturowych”, to zachowania owadów społecznych należą do jednych z najbardziej skomplikowanych na naszej planecie. Jest to szczególnie zastanawiające, gdy uświadomimy sobie, że układ nerwowy pojedynczego owada jest znacznie mniej złożony niż układ nerwowy ssaka. Mimo to poziom złożoności ich zachowań wydaje się podobny. 

(PAP Life)