Kim był Achacy Przyłęcki? W Limanowej jego dokonania zostały docenione

Jedna z niewielkich ulic w Limanowej nosi imię Achacego Przyłęckiego, wpływowego szlachcica pochodzącego z XVII wieku. To postać mało znana w mieście, miał jednak duże zasługi dla Limanowej.

Achacy z Przyłęka był krakowskim stolnikiem i senatorem Rzeczpospolitej. Podpisał elekcję króla Władysława IV w 1632 roku, jego pozycja była bardzo silna. Był synem Hieronima, kasztelana sądeckiego. Achacy Przyłęcki przed 1639 rokiem został zarządcą włości w Limanowej. Przyjmuje się, że znacznie usprawnił administracyjnie miasto. Limanowa pod jego zarządem rozwinęła się również gospodarczo. Wspomniany król Władysław IV w 1640 roku wydał przywilej zezwalający na organizowanie w mieście trzech jarmarków i targów cotygodniowych. Termin ich organizacji został przeniesiony z sobót na poniedziałki. W Limanowej odbywały się wybory wójta i ławników, a kandydatów mogli zgłaszać również mieszczanie. 

Rozwinął szkolnictwo, kładąc nacisk na zatrudnianie wykształconych nauczycieli, kształceni byli również synowie mieszczan. Limanowa wówczas otoczona mogła być drewnianą palisadą (ale jej obręb nie jest znany). Zapisy ordynacji właściciela miasta Achacego Przyłęckiego z 8 czerwca 1640 r. wskazują, że w tym okresie parkan znajdował się w złym stanie, gdyż dziedzic nakazał mieszczanom jego naprawę do jesieni 1641 r. i przeznaczył na ten cel drewno z lasu dworskiego. Prawdopodobnie dominantą w fortyfikacjach miejskich była brama zwana Krakowską (posiadająca wrota z tarcic), która zlokalizowana była przypuszczalnie w okolicach obecnego skrzyżowania ulicy Jana Pawła II z ulicą Szwedzką (więcej na ten temat: TUTAJ)

Miasteczko otoczone było fortyfikacjami, na które składały się drewniane płoty, przypuszczalnie miejscami przechodzące w palisadę, Brama krakowska zbudowana z tarcic, a także potoki i przekopy młyńskie stanowiące przeszkody naturalne. Teoretycznie do obrony Limanowej zobowiązani byli wszyscy mieszczanie, którzy zgodnie z ordynacjami Achacego Przyłęckiego z 1640 i 1644 r. mieli zaopatrzyć się w broń palną i brać udział w ćwiczeniach wojskowych, co w odniesieniu do ogólnej liczby ludności dawało hipotetycznie od 30 do 50 potencjalnych obrońców.

Achacy Przyłęcki zarządzał Limanową do 1645 roku. Prężnie rozwijające się miasto w południowej Małopolsce bardzo dotkliwie odczuło potop szwedzki i na długie lata pogrążone zostało w kryzysie gospodarczym. Zrujnowane miasto powoli odbudowywano dopiero pod koniec XVIII wieku.

Źródło: Wielka Księga Limanowian, publikacje na łamach Limanowa.in Arkadiusza Urbańca, Muzeum Regionalne Ziemi Limanowskiej

Na łamach Portalu Limanowa.in staramy się przypomnieć sylwetki patronów limanowskich ulic. Głównie tych, którzy byli związani z naszym regionem. Nazwiska znanych w Polsce zasłużonych ważnych postaci historycznych są powszechnie znane. W Limanowej sporo jest ulic noszących imiona zasłużonych lokalnych działaczy. Jednak zdarza się czasem, że nawet mieszkańcy tych ulic niewiele wiedzą o ich patronach.

Zobacz również:

•  Ks. Józef Joniec
•  Józef Marek
•  Maksymilian Marszałkowicz

(Fot.: art.rmngp.fr)