Które samorządy 'żyją na kredyt'?

Pismo Samorządu Terytorialnego 'Wspólnota' opublikowało coroczny ranking zadłużenia jednostek samorządu. Jak zauważają jego twórcy, poziom zadłużenia po raz pierwszy od wielu lat nie wzrósł w porównaniu z rokiem poprzednim. Zobacz, na jakim poziomie zadłużenie miast i gmin kształtuje się w naszym regionie.

Jak co roku pismo Samorządu Terytorialnego 'Wspólnota' opracowało ranking zadłużenia jednostek samorządu. Najważniejszym wnioskiem publikacji jest niewielki, lecz zauważalny spadek zadłużenia województw, powiatów i gmin w stosunku do ubiegłego roku.

- Samorządy pożyczały, aby absorbować dotacje z funduszy strukturalnych, teraz muszą trochę odsapnąć, spłacić część długu, a za kilka lat (pewnie około roku 2016–2017) sytuacja znów się powtórzy - przewiduje autor rankingu, Paweł Swianiewicz. - Choć w tych wyjaśnieniach jest coś z prawdy, to takie tłumaczenie byłoby zbyt dalekim uproszczeniem. Obawiam się, że w zestawieniu z dalej prezentowanymi danymi (...) oznaczają raczej pogorszenie sytuacji. Samorządy nie zaciągają dalszych długów, bo nie mogą (zwłaszcza powiaty). Zarówno z przyczyn prawnych (ograniczenia ustawy o finansach publicznych), jak i ekonomicznych.

Wskaźnik długu jest jednym z elementów składających się na ogólną kondycję samorządu. Według ustawy o finansach publicznych, dopuszczalnym progiem zadłużena jest 60% rocznych dochodów budżetu. Część samorządów znajduje się bardzo blisko tego progu, z kolei ponad setka z nich w Polsce przekroczyła już ten wskaźnik.

- Jak co roku przypominam, że mówi on (ranking zadłużenia - przyp. red.) sporo, ale nie jest doskonałym narzędziem diagnostycznym. Dopiero zestawienie go z wielkością nadwyżki operacyjnej mówi nam znacznie więcej - tłumaczy Swianiewicz. - Przykładowo, jeśli dług jest wysoki, a nadwyżki operacyjnej nie ma, to sytuacja jest faktycznie groźna. Ale jeśli nadwyżka jest wysoka i corocznie pozwala na spłatę znaczącej części zadłużenia, to nie ma powodów do niepokoju - dodaje.

Województwo małopolskie w minionym roku zadłużyło się na 36,52% swojego budżetu. Wskaźnik długu powiatu limanowskiego jest nieznacznie wyższy i wynosi 39,29%, co sprawia że znalazł się na 74. miejscu zestawienia obejmującego 312 polskich powiatów (przy czym miejsce pierwsze to największy wskaźnik zadłużenia, a ostatnie - najmniejszy).

Gminy miejskie znajdujące się na terenie powiatu nie zbliżyły się jeszcze do połowy dopuszczalnego poziomu zadłużenia. W lepszej sytuacji jest jednak Mszana Dolna, której ubiegłoroczne zadłużenie wyniosło 25,15%, podczas gdy dług Limanowej to 28,01% budżetu.

Najmniej zadłużoną gminą wiejską w powiecie jest gmina Łukowica - zaledwie 2,13%. Niewielkim długiem może pochwalić się także gmina Kamienica, której wskaźnik wynosi 3,3%. Znacznie gorzej jest w gminie Jodłownik (47,28%) i gminie Dobra (48,97%), według rankingu najbardziej zadłużonym w powiecie samorządem jest Laskowaj, której od ustawowego progu zadłużenia dzieli już niewiele, wskaźnik długu gminy wynosi bowiem aż 57,2%.

Powiat limanowski - 39,29%

Miasta:
Mszana Dolna - 25,15%
Limanowa - 28,01%
Gminy:
Łukowica - 2,13%
Kamienica - 3,3%
Słopnice - 12,47%
Tymbark - 25,75%
Mszana Dolna - 29,86%
Limanowa - 31,92&
Niedźwiedź - 43,43%
Jodłownik - 47,28%
Dobra - 48,97%
Laskowa - 57,2%

Autorem zestawienia jest Paweł Swianiewicz, profesor nauk ekonomicznych, kierownik Zakładu Rozwoju i Polityki Lokalnej na Wydziale Geografii i Studiów Regionalnych Uniwersytetu Warszawskiego.

(Fot.: sxc.hu/UM Mszana Dolna)