Palenie, picie i brak ruchu szkodzą już w młodym wieku
Typowe nawyki szkodzące zdrowiu pozostawiają swój ślad już w połowie lat 30-tych życia – obliczyli naukowcy. Namawiają, aby zerwać z paleniem, piciem i brakiem ruchu jak najszybciej.
Fiński zespół, na łamach periodyku "Annals of Medicine" podał mocne argumenty za jak najszybszą rezygnacją z głównych szkodzących zdrowiu nawyków – palenia tytoniu, picia dużych ilości alkoholu i siedzącego trybu życia.
Wcześniejsze badania skupione na podobnej tematyce śledziły ludzi od wieku średniego, zazwyczaj przez około 20 lat – przypominają naukowcy. Wykazały one, że palenie tytoniu i inne nawyki dotyczące zdrowia kształtują się zwykle przed 30. rokiem życia.
Jednak autorzy nowego badania postanowili obserwować osoby od młodszego wieku i jednocześnie przyjrzeć się wpływowi szkodliwych nawyków na zdrowie psychiczne.
Zobacz również:

Grupę kilkuset dzieci urodzonych w fińskim mieście Jyväskylä w 1959 roku było obserwowanych od dzieciństwa aż do wczesnych lat sześćdziesiątych ich życia. Zespół przeanalizował zdrowie psychiczne i fizyczne uczestników na podstawie danych zebranych z ankiet i badań lekarskich, gdy mieli oni 27 lat osób oraz 36, 42, 50 i 61 lat.
Zdrowie psychiczne oceniano za pomocą ankiet dotyczących objawów depresji oraz ogólnego dobrostanu psychicznego. W ramach parametrów fizycznych sprawdzano ryzyko metaboliczne oparte na ciśnieniu krwi, obwodzie talii oraz poziomie glukozy, cholesterolu i innych tłuszczów we krwi. Ochotników pytano także o subiektywne odczucia odnośnie ich zdrowia. Na każdym etapie badania oceniano również trzy ryzykowne zachowania, czyli palenie tytoniu, nadmierne spożycie alkoholu (co najmniej 7000 g rocznie przez kobiety i 10 000 g przez mężczyzn) oraz brak aktywności fizycznej (ćwiczenia rzadziej niż raz w tygodniu).
Jak się okazało, jeśli dana osoba wykazywała wszystkie trzy niezdrowe nawyki – paliła, nadmiernie piła i była nieaktywna fizycznie – to jej zdrowie psychiczne i fizyczne było gorsze niż u osób, które nie miały żadnego z tych ryzykownych zachowań.
Ponadto objawy depresyjne wzrosły o 0,1 punktu, wskaźnik ryzyka metabolicznego wzrósł o 0,53 punktu, dobrostan psychiczny spadł o 0,1 punktu, a samoocena stanu zdrowia spadła o 0,45 punktu. Depresję i dobrostan psychiczny mierzono w skali od 1 do 4, samoocenę stanu zdrowia oceniano w skali od 1 do 5 a ryzyko metaboliczne punktowano w skali od 0 do 5.
Długotrwałe podtrzymywanie wszystkich trzech niezdrowych zachowań było jeszcze silniej powiązane ze złym stanem zdrowia. Objawy depresyjne wzrosły wtedy o 0,38 punktu, wskaźnik ryzyka metabolicznego o 1,49 punktu, a ocena dobrostanu psychicznego spadła o 0,14 punktu.
Brak aktywności fizycznej był przy tym szczególnie powiązany ze złym stanem zdrowia fizycznego, palenie tytoniu – głównie ze złym zdrowiem psychicznym, a nadmierne spożycie alkoholu wiązało się z pogorszeniem zarówno zdrowia psychicznego, jak i fizycznego.
Kluczowa była także obserwacja, że skutki złych nawyków były widoczne już w momencie, gdy uczestnicy badania mieli około 30-40 lat.
„Choroby niezakaźne, takie jak choroby serca i rak, powodują prawie trzy czwarte zgonów na całym świecie. Jednak poprzez prowadzenie zdrowego stylu życia można zmniejszyć ryzyko rozwoju tych chorób i obniżyć szanse na przedwczesną śmierć” – zwraca uwagę główna autorka badania, dr Tiia Kekäläinen z Laurea University of Applied Sciences. - „Nasze wyniki podkreślają znaczenie jak najszybszego przeciwdziałania ryzykownym zachowaniom szkodzącym zdrowiu, takim jak palenie, nadmierne picie alkoholu i brak aktywności fizycznej. Pomoże to zapobiec kumulowaniu się szkód, które te nawyki powodują przez lata, prowadząc do złego zdrowia psychicznego i fizycznego w późniejszym życiu".
Badacze podkreślają jednocześnie, że choć lepiej zadbać o zdrowie jak najwcześniej, to nigdy nie jest za późno, aby to zrobić. Zauważają, że badanie miało charakter obserwacyjny, więc nie można było stwierdzić, że ryzykowne zachowania powodowały pogorszenie zdrowia, a nie odwrotnie.
Prawdopodobnie zaobserwowana zależność ma charakter dwukierunkowy. Na przykład osoba, która jest zestresowana, może nadmiernie pić, aby poradzić sobie z trudnościami. To z kolei może prowadzić do problemów w relacjach rodzinnych i przyjacielskich, co skutkuje gorszym dobrostanem psychicznym.
Naukowcy dodają, że wyniki prawdopodobnie dotyczą osób urodzonych w Finlandii, ale także w innych krajach zachodnich pod koniec lat 50. i w latach 60. XX wieku. Jednak mogą być mniej istotne dla młodszych pokoleń ze względu na zmiany kulturowe i społeczne oraz częściowo inne ryzykowne zachowania, które występują obecnie. Zwracają też uwagę na znaczenie innych czynników, takich jak np. dieta.
Marek Matacz (PAP)
Może Cię zaciekawić
Kartka z kalendarza - dziś w kraju i na świecie (wtorek, 29 lipca)
HISTORIA602 lata temu (1423 r.) Król Władysław II Jagiełło nadał Łodzi prawa miejskie. 86 lat temu (1939 r.) Z Gdyni do Ameryki Południowej w...
Czytaj więcej"Dzieciaki wchodzą na kominy, upodobały sobie również dachy sklepów"
Na TikToku ten trend ma wiele różnych hasztagów – można go m.in. wyłapać pod hasłem #angel albo #jesus. – To nie jest bezpieczne. Dzieciaki...
Czytaj więcejZnęcał się nad rodziną - trafił do aresztu
Do zatrzymania mężczyzny doszło 22 lipca br. Jak informuje Komenda Miejska Policji w Nowym Sączu, podejrzany od 2023 roku miał znęcać...
Czytaj więcejSprawca śmiertelnego potrącenia 16-latka zatrzymany
Chłopak zmarł nad ranem w szpitalu wskutek odniesionych obrażeń. Zatrzymany to 55-letni mieszkaniec powiatu nowotarskiego. Jego samochód został ...
Czytaj więcejSport
Michał Probierz zrezygnował z funkcji selekcjonera piłkarskiej reprezentacji Polski
"Doszedłem do wniosku, że w obecnej sytuacji najlepszą decyzją dla dobra drużyny narodowej będzie moja rezygnacja ze stanowiska selekcjonera" - ...
Czytaj więcejSukces Limanowskiej Grupy Rowerowej na L’Étape Poland by Tour de France 2025
Mateusz Dyrek na podium – drugie miejsce w klasyfikacji generalnej Największy sukces podczas tegorocznej edycji odniósł Mateusz Dyrek, któ...
Czytaj więcejKlaudia Zwolińska z brązowym medalem Mistrzostw Świata!
Pochodząca z Kłodnego (gmina Limanowa) Klaudia Zwolińska zdobyła przed chwilą brązowy w Mistrzostwach Świata w kajakarstwie górskim (K1) ...
Czytaj więcejSławomir Jasica medalistą Mistrzostw Europy
- Mistrzostwa Europy to dla mnie w tym roku najważniejsza impreza sportowa, do której się przygotowywałem, ale oczywiście nie obyło się bez prz...
Czytaj więcejPozostałe
PiS na czele przed KO, zyskuje Konfederacja
Prawo i Sprawiedliwość cieszy się w tym momencie największym poparciem wśród Polaków. Głos na partię Jarosława Kaczyńskiego chciałoby odda...
Czytaj więcejMałopolska: 250 interwencji straży; podczas akcji potrącona została druhna OSP - pijany sprawca uciekał
Najwięcej interwencji - 121 - strażacy podjęli w Krakowie, skąd płynęły zgłoszenia m.in. o zalanych drogach i chodnikach. W niedzielę wieczor...
Czytaj więcejŚmiertelne potrącenie 16-latka; policja poszukuje sprawcy wypadku
Do wypadku doszło poza terenem zabudowanym, na nieoświetlonym odcinku drogi między miejscowościami Morawczyna i Trute. Tam dozwolona prędkość w...
Czytaj więcejPSP: 480 interwencji związanych z intensywnymi opadami deszczu i burzami
Jak przekazała PSP, najwięcej zdarzeń było w województwie małopolskim (85), śląskim (79), opolskim (78), podkarpackim (68) i świętokrzyskim ...
Czytaj więcej
Komentarze (0)