Początki święta kobiet, czyli jak zaczęła się rewolucja

Felieton Joanny Kapery. 8 marca każdego roku obchodzimy międzynarodowy dzień kobiet. Historia tego święta sięga początków XX wieku. Był to burzliwy okres w dziejach, związany z masowymi protestami kobiet, które zaczęły okazywać swój sprzeciw wobec obowiązujących norm społecznych. Rozpoczęła się walka o równe prawa kobiet.

Nie istnieje jedna data uznawana za początek święta płci pięknej. Niektórzy historycy twierdzą, że nawiązuje on do tradycji wywodzących się ze starożytnego Rzymu, gdzie z początkiem marca obchodzono Matronalia, święto macierzyństwa, płodności, oraz pierwiastka żeńskiego w naturze. Jednak jest to bardzo dalece idąca hipoteza.

Prawdopodobnym wydaje się połączenie go z wydarzeniami, które rozgrywały się w Stanach Zjednoczonych z początkiem XX wieku. 28 lutego 1909 roku odbyły się pierwsze obchody Narodowego Dnia Kobiet, zapoczątkowane przez Socjalistyczną Partię Ameryki. Działania te miały na celu upamiętnienie protestu z roku 1908, podczas którego pracownicy branży odzieżowej domagali się praw ekonomicznych i politycznych dla kobiet.

Należy wspomnieć, że to nie była pierwsza próba walki o równouprawnienie. Znacznie wcześniej, bo w roku 1857 pracownice fabryki bawełny zorganizowały strajk. Domagały się krótszego dnia pracy oraz takiego samego wynagrodzenia, jakie otrzymywali mężczyźni.

Spadek liczby bezrobotnych ​Transmisja obrad Sejmu. Czy rząd Donalda Tuska przetrwa głosowanie?

W Europie natomiast, ważną rolę na rzecz tego święta odegrała Klara Zetkin, niemiecka feministka. Jej uporczywe starania w tym temacie przyniosły pozytywne rezultaty.

W 1910 roku Międzynarodówka Socjalistyczna w Kopenhadze ustanowiła obchodzony na całym świecie Dzień Kobiet. Pierwszymi państwami, w których obchodzono to święto były Austro-Węgry, Dania, Niemcy, Szwajcaria. Domagano się praw kobiet do głosowania, prawa kobiet do pracy, zaprzestania ich dyskryminacji w różnych sferach życia społecznego oraz ekonomicznego. 8 marca 1917 roku w Rosji, kobiety zorganizowały strajk pod hasłem „chleb i pokój”, był to początek rewolucji lutowej, wskutek której car Mikołaj II abdykował, a rząd tymczasowy przyznał kobietom prawa wyborcze.


W Polsce czasów PRL-u, Dzień Kobiet służył do umacniania propagandy komunistycznej. W zakładach pracy, w szkołach był on obchodzony obowiązkowo. Ze względu na ogólny brak towarów, ten dzień stał się okazją do uzupełnienia zaopatrzenia. Kobiety dostawały np. rajstopy, ścierki, mydło czy kawę. Dopiero w roku 1993, na polecenie ówczesnej premier Hanny Suchockiej, centralne obchody Dnia Kobiet zostały zlikwidowane. 


Dzisiaj Dzień Kobiet może być idealną okazją do tego, żeby nie tylko wręczyć sobie upominki i kwiaty, ale też poruszyć tematy istotne dla kobiet w Polsce. Może warto uczynić ten dzień czymś więcej, niż komercyjnym świętem?

Joanna Kapera

(Na zdjęciu Sufrażystki w Krakowie. Dzień Kobiet w 1911. Źródło: Wikipedia)