Zabytkowy cmentarz żydowski doczekał się monografii

Fundacja Sztetl Mszana Dolna zaprasza na promocję publikacji książkowej o cmentarzu żydowskim.

Datowany na XVIII wiek, jeden z nielicznych zabytków Mszany Dolnej, długo czekał na wyczerpujące opracowanie. Dzięki wsparciu grantowemu od Narodowego Instytutu Dziedzictwa, mrówczej pracy badaczy, zgraniu zespołu tłumaczy i korektorów, udało się sfinalizować projekt „Opowieść o cmentarzu żydowskim w Mszanie Dolnej”, który obejmował całość działań podjętych dla ochrony tego zabytku. Prowadzone były prace wolontaryjne, edukacyjne, popularyzatorskie, sprzątanie cmentarza i oprowadzanie po nim. Wydanie książki-albumu w wersji polsko-angielskiej, z przytoczeniem i przetłumaczeniem hebrajskich inskrypcji z zachowanych macew, jest zwieńczeniem prac badawczych, które otrzymały doskonałą recenzję specjalistki tematu, Ewy Gordon.

Promocja odbędzie się w Miejskiej Bibliotece w Mszanie Dolnej 20.10.2022 o godz. 17:00. Każdy uczestnik otrzyma bezpłatnie egzemplarz albumu.

Z recenzji Ewy Gordon:
Niniejsza publikacja, autorstwa Urszuli Antosz-Rekuckiej i Jolanty Kruszniewskiej, składa się z dwóch części: pierwsza część omawia normy prawa żydowskiego i obyczaje związane z funkcjonowaniem żydowskich cmentarzy, druga część to wnikliwa i dogłębna analiza poszczególnych zachowany do dzisiaj w Mszanie Dolnej macew. Jest to monografia z pogranicza historii, antropologii i kultury żydowskiej. Dwuczęściowy układ pracy stanowi klarowną konstrukcję, gdzie pierwsza część jest niezbędna dla lepszego zrozumienia hebrajskich nagrobków opisanych w części drugiej. Jednocześnie publikacja ta jest próbą częściowego odtworzenia historii mszańskich Żydów, ich demografii i obyczajów - warto zwrócić uwagę, że na zachowanych macewach, obok zwyczajowo wypisywanych zalet, podkreślany jest często fakt, iż zmarły żył z uczciwej pracy rąk własnych, a śledząc użyte na nagrobkach cytaty można domyślać się, które z pobożnych ksiąg były popularne wśród mszańskich Żydów, choć ilość zachowanego materiału nie pozwala na wyciąganie daleko idących wniosków. W publikacji znajduje się także lista Żydów zamordowanych na tym terenie podczas Zagłady, jest to ważny akt ratowania ofiar od bezimienności, przywracający im pamięć i godność. (…) Zgodnie z tradycją żydowskie miejsce pochówku pozostaje cmentarzem na zawsze, a utrwalania pamięci o zmarłych to szlachetny akt o wielowymiarowym znaczeniu. Na mapie żydowskiej przeszłości Polski także i Żydzi z Mszany Dolnej odzyskali swoje imiona.

Patronat honorowy nad projektem objęła Burmistrz Miasta Mszana Dolna Anna Pękała, realizowany jest on we współpracy z Urzędem Miasta i Miejską Biblioteką w Mszanie Dolnej oraz Gminą Wyznaniową Żydowską w Krakowie, która jest właścicielem cmentarza.