Zginęli w czasie rzezi Woli. Dziś rocznica śmierci duchownych z Limanowszczyzny, rozstrzelanych przez Niemców

W pierwszych dniach Powstania Warszawskiego zginęli dwaj duchowni podchodzący z Limanowszczyzny. W chwili śmierci Józef Palewski ze Starej Wsi miał 77 lat, Franciszek Zasadni z Zasadnego – zaledwie 21. Dziś mija 76. rocznica wydarzeń, które miały miejsce w czasie tzw. rzezi Woli

Dokładnie 76 lat temu, 6 sierpnia 1944 roku, zostali zamordowani przez Niemców dwaj duchowni z Limanowszczyzny – redemptorysta pochodzący ze Starej Wsi o. Józef Palewski oraz kleryk Franciszek Zasadni z Zasadnego w gminie Kamienica.

Duchowni z Limanowszczyzny zginęli w pierwszych dniach Powstania Warszawskiego. W trakcie tzw. rzezi Woli wraz z 28 współbraćmi, o. Józef Palewski i kleryk Franciszek Zasadni zostali rozstrzelani przez Niemców na placu przed fabryką Kirchmayera i Marczewskiego przy ul. Wolskiej w Warszawie. Egzekucji dokonali żołnierze z 36. Dywizji Grenadierów SS „Dirlewanger”. Ciała pomordowanych zakonników poukładano na stosach ofiar wcześniejszych egzekucji, oblano benzyną i spalono. 

Dwie maszyny pod ziemią. Uczelnia wesprze inwestycje tunelowe Medale dla strażaków z Limanowszczyzny

W kolejnych dniach zginęli lub zaginęli bez śladu także pozostali mieszkańcy klasztoru. W czasie rzezi Woli poniosło śmierć łącznie trzydziestu redemptorystów – 15 ojców, 9 braci koadiutorów, 5 kleryków i 1 kleryk nowicjusz. 

Franciszek Zasadni urodził się 16 kwietnia 1923 roku w Zasadnem (gm. Kamienica). W 1938 roku został przyjęty do juwenatu w Toruniu. 

Po niemieckiej inwazji na Polskę powrócił do rodzinnego domu, gdzie przez pewien czas uczył się prywatnie. W lutym 1942 roku rozpoczął nowicjat w Łomnicy, który z powodu represji niemieckich był jednak zmuszony przerwać już po trzech miesiącach.

Jesienią roku 1942 udał się do Warszawy, gdzie wznowił formację nowicjacką. W związku z wybuchem powstania i rosnącym zagrożeniem dla klasztoru i jego mieszkańców, prawdopodobnie w dniu 2 sierpnia 1944 złożył przyśpieszone śluby zakonne.

Józef Palewski urodził się 22 marca 1867 roku w Starej Wsi jako Józef Pałka. Jego dom rodzinny znajdował się na Podjabłońcu Starowiejskim; dziś ten teren mieści się w granicach miasta Limanowa – to ul. Wiejska. 

Józef został ochrzczony w kościele w Limanowej, dzieciństwo i młodość spędził na Limanowszczyźnie. Po ukończeniu gimnazjum w Nowym Sączu, w 1886 roku Józef Pałka – podobnie jak jego starszy brat, Franciszek – wstąpił do Seminarium Duchownego w Tarnowie, gdzie 14 czerwca 1890 roku przyjął święcenia kapłańskie, a następnie rozpoczął posługę wikariusza w parafii w Bochni. Kolejną jego placówką była parafia w Tarnowie. Podjąwszy decyzję o wstąpieniu do zakonu redemptorystów, złożył 2 sierpnia 1893 roku śluby zakonne w Eggenburgu w Austrii.

Po powrocie do Polski pełnił rozmaite funkcje w powstającej prowincji polskiej zakonu redemptorystów, posługując się już nazwiskiem Palewski. W 1895 roku. został pierwszym dyrektorem małego seminarium w Mościskach, a od 1898 roku. przebywał w Tuchowie, gdzie zajął się szerzeniem kultu Matki Bożej Tuchowskiej. W 1904 roku zaczął wydawać pismo pt. „Chorągiew Maryi”, którego redaktorem pozostał do 1917 roku. Do 1907 roku piastował stanowisko dyrektora juwenatu. W 1908 roku wyruszył na misję na Syberię, by głosić Słowo Boże wśród tamtejszych Polaków. W 1917 roku został przełożonym hospicjum redemptorystów w Lublinie. Później przebywał w różnych klasztorach: w Warszawie, Mościskach, Tuchowie i Kościanie; od 1934 r. mieszkał w klasztorze redemptorystów przy ul. Karolkowej na warszawskiej Woli. W 1940 roku Józef Palewski obchodził jubileusz 50-lecia kapłaństwa. W tym roku też po raz ostatni odwiedził rodzinne strony na Limanowszczyźnie. 

O. Józef Palewski CSsR jest Sługą Bożym z drugiej grupy polskich męczenników z okresu II wojny światowej (grupa ofiar nienawiści do wiary), objętej procesem beatyfikacyjnym. 

Na zdjęciu kwatera na Cmentarzu Wolskim w Warszawie (przy wschodniej ścianie kościoła pod wezwaniem św. Grzegorza), gdzie znajdują się groby oo. redemptorystów. Pogrzebano tam m.in. szczątki 30 mieszkańców klasztoru przy ul. Karolkowej 49 zamordowanych przez Niemców w czasie rzezi Woli 6 sierpnia 1944.