Złote Jabłko Sądeckie dla Tadeusza Ryby

Starosta nowosądecki Marek Pławiak wręczył dzisiaj Złote Jabłko Sądeckie Tadeuszowi Rybie „w uznaniu zasług za lata walki o niepodległą Polskę, trud i poświęcenie dla Ojczyzny”.

- Dziękuję Panu za patriotyczną postawę – mówił starosta nowosądecki Marek Pławiak. – Bóg, Honor, Ojczyzna były i są najważniejszą wartości dla każdego patrioty i żołnierza czasów II wojny światowej. Dla Pana, ich obrona oznaczała nieludzki ból i lata spędzone w komunistycznym więzieniu. Pana niezłomność i niezwykłe poświęcenie sprawiły, że jest Pan wzorem dla każdego współczesnego Polaka.

Tadeusz Ryba urodził się w 1928 roku w Barnowcu na Sądecczyźnie. Lata jego wczesnej młodości przypadły na czas II wojny światowej i późniejszą dominację sowiecką. W 1948 roku, będąc jeszcze uczniem Liceum Pedagogicznego w Nowym Sączu, został członkiem Polskiej Podziemnej Armii Niepodległościowej. Przyjął pseudonim „Jeleń” i wstąpił do oddziału leśnego powszechnie zwanego „Żandarmerią”, dowodzonego przez Stanisława Pióro „Emira”, w którym funkcję kapelana pełnił ks. Władysław Gurgacz „Ojciec”. Schronienie grupie partyzantów dawała jedynie tzw. baza – drewniana chata wkopana w ziemię. W 1949 roku stało się jasne, że dalszy opór nie ma sensu. Urząd Bezpieczeństwa nieustannie tropił ukrywających się mężczyzn, dokonując także pacyfikacji niewinnych mieszkańców pobliskich miejscowości. Podjęto decyzję o ucieczce za granicę – zdecydowało się na nią 9 osób. Niestety podczas przerzutu do amerykańskiej strefy okupacyjnej w Austrii, na Słowacji urządzono zasadzkę, podczas której śmierć poniosło trzech członków grupy, reszta została ranna i aresztowana. W wyniku brutalnego śledztwa, Tadeusz Ryba, 22 października 1949 roku, został skazany przez Wojskowy Sąd w Krakowie na karę dożywotniego więzienia. W 1953 roku zastosowano amnestię zmniejszającą karę do 12 lat pozbawienia wolności. Wyrok odbywał w Rawiczu i Wronkach. Po 7 latach, 23 lipca 1956 roku, Tadeusz Ryba został zwolniony z więzienia.
W 1993 roku Sąd Wojewódzki w Nowym Sączu rehabilitował Tadeusza Rybę i awansował do stopnia porucznika. Został odznaczony: Krzyżem Armii Krajowej, Krzyżem Partyzanckim, Krzyżem Weterana Walk o Wolność i Niepodległość oraz Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski.

Cofał i uderzył w nadjeźdżający radiowóz Uczczą 150. rocznicę urodzin Władysława Orkana