"Zmiany wymagają odwagi" - konflikt wokół biblioteki

Sprawa przeniesienia siedziby Gminnej Biblioteki Publicznej ze Starej Wsi na teren miasta Limanowa, a także zastąpienia 7 filii biblioteki 14 punktami, w których można będzie wypożyczać książki, wyraźnie podzieliła Radę Gminy Limanowa, a także samych mieszkańców.

Gminna Biblioteka Publiczna w Starej Wsi miała zmienić siedzibę już w lipcu ubiegłego roku. Miała zostać przeniesiona do budynku Urzędu Gminy przy ul. Matki Boskiej Bolesnej w Limanowej i zająć dwa pomieszczenia o łącznej powierzchni 90 m kw., w których dawniej mieścił się sklep obuwniczy. Zmiany miały objąć także 7 filii gminnej biblioteki (znajdują się one w w Kaninie, Męcinie, Nowym Rybiu, Pisarzowej, Rupniowie i Siekierczynie), w miejsce których samorząd chciał utworzyć 11 punktów bibliotecznych w świetlicach wiejskich (w Kisielówce, Lipowem, Pasierbcu, Pisarzowej, Siekierczynie I , Sowlinach, Starej Wsi I, Bałażówce, Makowicy i Walowej Górze oraz w budynkach w Siekierczynie II, Rupniowie, Nowym Rybiu i Kaninie).

Funkcjonowanie gminnej biblioteki wraz z filiami kosztuje samorząd około 500 tys. zł, z czego 350 tys. zł stanowią wydatki na wynagrodzenie personelu placówek. Reorganizacja ma przynieść samorządowi oszczędności. W jakiej wysokości? Tego nie wiadomo. 

Jednoznaczna analiza i negatywna opinia wojewódzkiej biblioteki

Sesja na żywo - oglądaj online Kreatywne Dni Nietypowe w szkole

Zamierzenia władz gminy dwukrotnie spotkały się z negatywną opinią dyrektora Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Krakowie. Jego zdaniem, brakuje podstaw by twierdzić, że zmiana lokalizacji zwiększy zainteresowanie działalnością placówki wśród mieszkańców gminy. 

- Muszę stanowczo podkreślić, że moja krytyczna ocena wobec tych zamierzeń, którą wyraziłem już w opinii z dnia 20 maja 2020 r., nie uległa zmianie – napisał Jerzy Woźniakiewicz, dyrektor Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Krakowie, w odpowiedzi na prośbę wójta o zaopiniowanie zamiaru zmiany siedziby i likwidacji filii Gminnej Biblioteki Publicznej w Starej Wsi. 

Według dyrektora wojewódzkiej biblioteki, proponowane przez samorząd rozwiązanie nie zapewni mieszkańcom gminy lepszego dostępu do usług bibliotecznych i różnych dóbr kultury. 

- Uważam natomiast, że wprowadzenie w życie nowej struktury organizacyjnej biblioteki stworzy różne bariery, które wielu mieszkańcom ten dostęp do usług bibliotecznych skutecznie zablokują – lub co gorsze – spowoduje, że korzystanie z nich przestanie być powszechne i bezpłatne. Dlatego z powyższych względów jeszcze raz muszę stanowczo podkreślić, że nie mogę zaakceptować idei zastąpienia filii bibliotecznych punktami bibliotecznymi, jak również zdecydowanie sprzeciwiam się przeniesieniu siedziby biblioteki głównej na teren sąsiedniej gminy miejskiej – czytamy w opinii, datowanej na 11 stycznia tego roku. 

Radny powiatu: należy uwzględnić głos fachowców, potrzebne są również konsultacje społeczne

Interwencję w sprawie działań gminy dotyczących Gminnej Biblioteki Publicznej w Starej Wsi podjął radny PiS w Radzie Powiatu Limanowskiego, Stefan Hutek. Skierował on m.in. pismo do lokalnych parlamentarzystów, stanowiące „refleksję nad działaniem wójta gminy Limanowa wraz z grupą radnych PiS”. Mimo, że list dotyczy głównie sprawy planowanego przeniesienia siedziby Gminnej Biblioteki Publicznej ze Starej Wsi do Limanowej, jednak w jednym z wątków radny zarzuca wójtowi – z tego samego ugrupowania – nepotyzm. O tej sprawie informowaliśmy w artykule:"Radny pisze o nepotyzmie wójta do posłów". 

- W całej tej sprawie należy uwzględnić głos fachowców. Potrzebne są również konsultacje społeczne, należy wyjaśnić różnice między filią a punktem bibliotecznym, gdzie po prostu książkę bierze się z regału bez żadnej kontroli. Według mnie jest to obniżenie rangi wypożyczania i szacunku do książki. Zamiast likwidować, lepiej utrzymać filie i rozszerzyć ich zakres na świetlice – twierdzi Stefan Hutek w rozmowie z nami. 

Podczas grudniowej sesji Rady Gminy Limanowa zamiarowi przeniesienia bliblioteki do Limanowej sprzeciwiała się także radna gminy ze Starej Wsi, Cecylia Kochańczyk.

- Proszę o przemyślenie tej decyzji. Biblioteka w Starej wsi została zlokalizowana w budynku ludowego domu kultury, który zbudowano w czynie społecznym. Później był tam sklep z alkoholem, w barze organizowano dyskoteki. To była zła wizytówka Starej Wsi. Dzięki bibliotece, budynek nadał zupełnie innego charakteru tej miejscowości – apelowała wówczas Cecylia Kochańczyk. Radna podkreślała też, że bez biblioteki, budynek będzie niszczał. 

Wójt: zmiany wymagają odwagi

Jeszcze w grudniu na stronie internetowej samorządu wójt opublikował stanowisko w tej sprawie, bo – jak stwierdził - „mieszkańcom gminy Limanowa należy się informacja z pierwszej ręki, a nie plotki i półprawdy”. Jak przypomina Jan Skrzekut, z pomysłem zmiany siedziby biblioteki zwrócili się do władz gminy sami mieszkańcy Starej Wsi, chcąc zaadaptować pomieszczenia biblioteki na przedszkole. 

- Przychylając się do tej prośby, uznaliśmy, że najlepszą nową lokalizacją dla siedziby Biblioteki będzie centralne miejsce Gminy Limanowa, tym bardziej, że dysponowaliśmy odpowiednim lokalem w budynku Urzędu Gminy. Uznaliśmy również, że takie umieszczenie siedziby pozwoli zastąpić filie biblioteki i zamiast kilku słabo wyposażonych oddziałów, lepiej doposażyć główną bibliotekę oraz dodatkowo utworzyć w miejsce 6 dotychczasowych filii, 14 punktów bibliotecznych w każdej świetlicy wiejskiej, by ułatwić wszystkim mieszkańcom dostęp do podstawowych pozycji książkowych – napisał wójt. 

Zamiar reorganizacji poparli radni na sesji w grudniu 2019 roku – wówczas przeciw opowiedziało się tylko 4 radnych. Na tej podstawie podjęto prace, które miały przystosować wolne pomieszczenia w Urzędzie Gminy dla potrzeb biblioteki. Jak twierdzi wójt, pandemia spowodowała opóźnienia w robotach budowlanych, a ważność uchwały Rady Gminy wynosiła tylko pół roku. Pojawiła się więc konieczność ponownego podjęcia uchwały o zamiarze zmiany siedziby i likwidacji filii biblioteki. Takie głosowanie miało miejsce na sesji w grudniu 2020 roku. - Cieszę się, że radni również tym razem potwierdzili swoją poprzednią decyzję i wielu z nich wykazało się konsekwencją. Rozczarowaniem jednak jest postawa wielu osób, które dziś otwarcie krytykują taki kierunek działania, podczas gdy rok temu go popierali, czy nawet byli jego inicjatorami. Dodam, że decyzja radnych w mojej ocenie nie mogła być inna. Rozpoczęte prace wiązały się z kosztami, czyli wydaniem publicznych pieniędzy. Zmiana decyzji na obecnym etapie byłaby niegospodarnością i marnotrawstwem. Dzięki odpowiedzialnej postawie większości radnych, prace i działania są jednak kontynuowane – napisał do mieszkańców Jan Skrzekut. 

Ostatecznie, adaptacja pomieszczeń dotychczasowej siedziby biblioteki na potrzeby przedszkola nie dojdzie do skutku. Gmina zamierza wybudować przedszkole w pobliżu szkoły w Starej Wsi. Jednocześnie, samorząd zapewnia iż w budynku zajmowanym przez bibliotekę nadal będą odbywały się wydarzenia kulturalne; ponadto gmina zamierza część pomieszczeń przeznaczyć na zabezpieczenie potrzeb zdrowotnych mieszkańców, choć nie zdradza jeszcze szczegółów. 

- Każda zmiana wiąże się z obawami, jednak nie możemy lekkomyślnie schodzić z raz obranej drogi. Cieszę się, że wiele osób ufa, że ta droga jest właściwa. Spotkałem się z opinią, że czterech radnych, wykazało się odwagą głosując przeciw. Moim zdaniem jest wprost odwrotnie. To właśnie zmiany wymagają odwagi, zwłaszcza gdy ma się świadomość, na jakie ataki narażają się osoby podejmujące te zmiany. W mojej opinii to właśnie Radni głosujący za zmianami wykazali się odwagą, wierząc, że podejmują decyzję korzystną dla większości mieszkańców jednak narażając się na mocną krytykę głośniejszej mniejszości. Dziękuję również radnym, którzy wstrzymali się od głosu dając mi możliwość dalszych działań – podusmował Jan Skrzekut.