8°   dziś 10°   jutro
Środa, 06 listopada Feliks, Leonard, Ziemowit, Jacek, Arletta

Dziś wolne od szkoły - Dzień Edukacji Narodowej

Opublikowano 14.10.2022 07:38:00 Zaktualizowano 14.10.2022 07:39:26 top

14 października przypada Dzień Edukacji Narodowej – święto nauczycieli, wychowawców i pedagogów. Obchodzony jest w rocznicę powstania w 1773 r. Komisji Edukacji Narodowej – pierwszego w Europie ministerstwa oświaty – która zajęła się reformowaniem szkolnictwa w Polsce.

Komisja Edukacji Narodowej (pełna nazwa: Komisja nad Edukacją Młodzi Szlacheckiej Dozór Mająca) – była pierwszym w świecie ministerstwem oświaty i o wiele lat wyprzedziła podobne rozwiązania w innych państwach. Na wniosek króla Stanisława Augusta Poniatowskiego powołał ją 14 października 1773 r. Sejm Rozbiorowy.

Działała w latach 1773-1794. Stworzyła nowoczesną strukturę organizacyjną oświaty – od szkół elementarnych przez gimnazja aż do uczelni wyższych. Reforma objęła programy nauczania, do których wprowadzono elementy nauk przyrodniczych, historii i geografii Polski, naukę języka ojczystego i wychowanie obywatelskie.

Komisja powołała Towarzystwo do Ksiąg Elementarnych, które zajęło się przygotowywaniem podręczników. Zamawiano je u wybitnych uczonych polskich, a także tłumaczono najlepsze opracowania zagraniczne. Komisja uregulowała również podstawy prawne zawodu nauczycielskiego i stworzyła pierwsze szkoły kształcące pedagogów.

Zobacz również:

Zreorganizowane zostały też akademie: krakowska i wileńska. Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, przemianowany na Szkołę Główną Koronną, stał się nowoczesną uczelnią. Wysoką rangę zdobył uniwersytet wileński. Przemianowany na Szkołę Główną Wielkiego Księstwa Litewskiego stał się ważnym ośrodkiem nauk przyrodniczych i astronomii. Komisja zamierzała też powołać Królewski Uniwersytet w Warszawie – jego zalążkiem była utworzona w 1789 r. Szkoła Anatomii i Chirurgii.

Kres działaniom Komisji Edukacji Narodowej położyła utrata niepodległości Polski, ale wiele wprowadzonych przez nią rozwiązań miało kontynuację.

Dzień Edukacji Narodowej wprowadzono w 1982 r. w miejsce obchodzonego wcześniej Dnia Nauczyciela.

W artykule 74 ustawy Karta nauczyciela zapisano: "W dniu rocznicy utworzenia Komisji Edukacji Narodowej, 14 października każdego roku, obchodzony będzie Dzień Edukacji Narodowej. Dzień ten uznaje się za święto wszystkich pracowników oświaty i jest wolny od zajęć lekcyjnych".

Dzień Edukacji Narodowej jest okazją do nagradzania wyróżniających się dla niej nauczycieli i pracowników niepedagogicznych. W tym dniu lub w dniach blisko tej daty tradycyjnie wręczane są nauczycielom krzyże zasługi, medale Komisji Edukacji Narodowej (najwyższe odznaczenie przyznawane przez ministra edukacji narodowej) i nagrody za osiągnięcia dydaktyczno-wychowawcze. Przy okazji Dnia Edukacji Narodowej uroczyście nadawane są też honorowe tytuły profesora oświaty.

W tym roku centralna uroczystość w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów odbyła się w przeddzień święta w czwartek.

Idea obchodzenia w Polsce specjalnego święta nauczycieli sięga 1957 r. Wówczas, podczas Światowej Konferencji Nauczycielskiej w Warszawie, zaproponowano, aby 20 listopada stał się Międzynarodowym Dniem Karty Nauczyciela. Ostatecznie zwyciężyła propozycja uczczenia rocznicy powołania Komisji Edukacji Narodowej. Uchwalona w 1972 r. ustawa Karta praw i obowiązków nauczyciela wprowadziła Dzień Nauczyciela obchodzony właśnie 14 października.

Nauczyciele obchodzą swoje święto w różnych dniach. Przykładowo na Tajwanie obchodzone jest ono 28 września w dniu urodzin Konfucjusza, a w Czechach i na Słowacji – 28 marca, czyli w dniu urodzin Jana Amosa Komeńskiego – XVII-wiecznego pedagoga, filozofa, reformatora i myśliciela protestanckiego, twórcy i propagatora jednolitego systemu powszechnego nauczania, który zalecał objęcie nauczaniem wszystkich, niezależnie od płci i stanu.

Niezależnie od tego 5 października obchodzony jest Światowy Dzień Nauczyciela (World Teacher's Day). Międzynarodowe święto zostało proklamowane przez UNESCO w 1994 r. Dzień obchodzony jest dla upamiętnienia rocznicy podpisania 5 października w 1966 r. przez UNESCO i Światową Organizację Pracy "Rekomendacji w sprawie statusu nauczycieli". Rekomendacja jest podstawowym dokumentem określającym zakres praw i obowiązków nauczycieli w skali globalnej.

W Polsce Światowy Dzień Nauczyciela obchodzony jest głównie przez nauczycieli akademickich, którzy uważają go za swoje święto. (PAP)

Komentarze (4)

tezet
2022-10-14 08:33:43
2 4
Najgenialniejsza święto jakie znam. Wolne od szkoły DLA UCZNIÓW. Nauczyciele maja być w pracy i pedagodzy i obsługa której to święto tez dotyczy. Takie idiotyzmy tylko w tym kraju.
Odpowiedz
ciekawy
2022-10-14 12:10:12
2 1
jak był Covid-19 i wszyscy byli na labie, to narzekali a jak jest szkoła to chcą na labe ale tacy uczniowie jacy nauczyciele.
Odpowiedz
betti600
2022-10-14 12:50:07
0 2
W większości szkół byli i nauczyciele i uczniowie. Co prawda lekcji nie było tylko akademie ale nie ma co wrzucać wszystkich do jednego worka
Odpowiedz
tezet
2022-10-14 16:24:42
0 1
@ciekawy jak był covid to nikt nie był na labie a zapewniam cię że nauczanie z domu to koszmar , wolałbym iść do pracy zważywszy ze ja prowadzę lekcje a moje dzieciaki biorą w niej udział. Ktoś powiedział nie oceniaj byś oceniany nie był a jeśli o czymś nie masz pojęcia to daruj sobie.Ciekaw się chłopie swoją ciekawością i koniecznie głosuj na PiS a krytykuj Tuska bo mądrzejszy od was wszystkich razem wziętym z tym najmądrzejszym na świecie włącznie
Odpowiedz
Zgłoszenie komentarza
Komentarz który zgłaszasz:
"Dziś wolne od szkoły - Dzień Edukacji Narodowej"
Komentarz który zgłaszasz:
Adres
Pole nie możę być puste
Powód zgłoszenia
Pole nie możę być puste
Anuluj
Dodaj odpowiedź do komentarza:
Anuluj

Może Cię zaciekawić

Sport

Pozostałe

Twój news: przyślij do nas zdjęcia lub film na [email protected]