2°   dziś 1°   jutro
Piątek, 22 listopada Marek, Cecylia, Wszemiła, Stefan, Jonatan

Po 80 latach od zagłady doczekali się upamiętnienia

Opublikowano 18.08.2022 18:55:00 Zaktualizowano 19.08.2022 20:48:41 pan

Limanowa. Dziś o 17:00 przy ul. Kilińskiego w Limanowej odsłonięto pomnik poświęcony liczącej blisko 2 tysiące osób żydowskiej społeczności miasta Limanowa. Dokładnie 80 lat temu, w wyniku likwidacji znajdującego się w tym miejscu getta utworzonego przez Niemców, zgładzono niemal połowę mieszkańców miasta.

W wydarzeniu wzięli udział m.in. biskup tarnowski Andrzej Jeż i naczelny rabin Krakowa Eliezer Gurary, reprezentanci władz miasta Limanowa – burmistrz Władysław Bieda wraz ze swoim zastępcą Wacławem Zoniem, przewodnicząca Jolanta Juszkiewicz z miejskimi radnymi, przewodniczący Rady Powiatu Józef Pietrzak wraz z członkiem Zarządu Powiatu Wojciechem Włodarczykiem, wójtowie Jan Skrzekut z gminy Limanowa oraz Adam Sołtys z gminy Słopnice oraz Jarosław Czaja, dyrektor GOKSiT w Łukowicy w imieniu wójta Bogdana Łuczkowskiego. Nie zabrakło mieszkańców Limanowej i okolicznych miejscowości, w tym wielu lokalnych historyków i regionalistów. Obecne były także delegacje kilku instytucji. 

Na odsłonięcie pomnika poświęconego społeczności limanowskich Żydów przybyły ze Stanów Zjednoczonych córki zmarłego przed czterema laty Mońka Goldfingera – potomka limanowskiej rodziny żydowskiej – Adela i Linda. 

Uroczystość rozpoczęła się od występu Jadwigi Wrońskiej, krakowskiej piosenkarki i autorki tekstów, która zaprezentowała dwie pieśni i wiersz. 

- Przedstawiamy pomnik przywołujący pamięć o żydowskich mieszkańcach Limanowej – sąsiadach naszych pradziadków, dziadków, rodziców, którzy niegdyś współtworzyli to miasto. Dokładnie 18 sierpnia 1942 roku zostali zamordowani niedaleko stąd – w Starej Wsi, a pozostali w obozie w Bełżcu. Niemal połowa mieszkańców miasta zniknęła. Pomnik poświęcony jest blisko dwóm tysiącom mieszkańców Limanowej, rdzawa macewa w centralnym punkcie nawiązuje do obozu w Bełżcu, gdzie wymordowano limanowskich Żydów, tylko dlatego, że urodzili się w innej tradycji, innej kulturze, innej religii – mówił Łukasz Połomski, historyk z Sądeckiego Sztetlu. 

W swoim wystąpieniu wspomniał wizytę w Limanowej Mońka Goldfingera, potomka żydowskiej rodziny mieszkającej w mieście przed wojną. - On w tym miejscu krzyczał: „nigdy więcej”. Nie odrobiliśmy tego zadania – powiedział Połomski, nawiązując do wojny na Ukrainie. 

- Spotykamy się w ostatnim miejscu przebywania niemal połowy mieszkańców ówczesnej Limanowej, aby w sposób trwały upamiętnić to miejsce. Historia jest naszym fundamentem, na pokoleniach które już minęły opiera się nasza teraźniejszość, na tym też budujemy naszą przyszłość. Ważne, aby nasz fundament był pełny. To w tym miejscu żyli obywatele Limanowej, którzy przez pokolenia wrastali w to miasto. Przeżywali tu radosne i smutne chwile, tak jak inni obywatele miasta. Tworzyli część Limanowej, więc tak ważne jest, by na trwale zostali upamiętnieni – mówił burmistrz Władysław Bieda. 

Pełne emocji było wystąpienie córek Mońka Goldfingera. Jak przyznały, były bardzo zaskoczone atmosferą uroczystości i liczbą jej uczestników, gdyż spodziewały się znacznie skromniejszej uroczystości. Opowiadały o wizytach w Polsce, w tym w Limanowej, na które wraz z innymi członkami rodziny zabierał je nieżyjący już ojciec. 

- Mój mąż twierdzi, że nie mogę przestać mówić, ale w tej chwili – nie znajduję słów. Pierwszy raz przyjechałyśmy z ojcem do Polski w 1992 roku, nasz ojciec był wówczas w Polsce pierwszy raz od czasów wojny. Było dla niego bardzo ważne, by swoim córkom pokazać miejsce, gdzie są jego korzenie. Bardzo nalegał, by przyjechać do Limanowej, gdzie rodzina jego ojca mieszkała od wielu pokoleń – mówiła jedna z córek Mońka Goldfingera. - Ojciec podczas wizyty w Limanowej odwiedził cmentarz i wiele innych miejsc w tym mieście, był bardzo wzruszony, bo tak wiele wspomnień wiązało się z tym miejscem. 

Jeszcze przed odsłonięciem pomnika ekumeniczną modlitwę odmówili biskup tarnowski Andrzej Jeż i naczelny rabin Krakowa Eliezer Gurary. Po odsłonięciu pomika przeprowadzono apel pamięci, a później delegacje złożyły obok pamięci znicze.

Komentarze (24)

ogonek
2022-08-18 20:05:40
4 3
Dlaczego redakcja nie melduje wcześniej, że takie święto w naszej mieścinie. Pewnie bym uczestniczył w tej uroczystości. W końcu Andru Juda mówił o naszych wspólnych korzeniach...
Odpowiedz
renits27
2022-08-18 20:43:29
4 9
Nie mamy żadnych wspólnych korzeni.
Odpowiedz
pawel93
2022-08-18 22:02:03
2 9
Czy ten portal wspominał coś o milionerach z pis ? O Panu Krupińskim (swego czasu były artykuły o tej wybitnej postaci ) który jest liderem jeżeli chodzi o zarobki dobrej zmiany ?
Odpowiedz
Kolo74
2022-08-18 22:13:26
4 3
To tera co ? ... czas na roszczenia..?
Odpowiedz
ciekawy
2022-08-18 22:46:17
1 1
co za towarzystwo a gdzie p.Ociepka i radni którzy tak nadzorowali ta budowę???
Odpowiedz
ogonek
2022-08-18 23:12:37
1 1
@renitis
Jak możesz nie wierzyć w słowa naszego wielkiego rezydenta...
Jak on mówi, to zawsze mówi prawdę...
Odpowiedz
zabawny
2022-08-18 23:17:15
1 2
anegdota
Stało dwóch ważnych Panów patrzących na siebie ,
jeden się serdecznie uśmiechał , a drugi z pogardą patrzył na pierwszego ,
tak jakby ten pierwszy był winny mordu wykonanego przez niemieckich oprawców .

https://limanowa.in/app/default/assets/news/5395cfd09afefe77a97d138395021439.jpg?v=1660846333
Odpowiedz
ogonek
2022-08-18 23:55:20
2 2
Tak czy inaczej, trzeba z pokorą uczcić te osoby. Jakby nie było. Miłość bliźniego jest jak cenny dar.
I oby tylko nasi handlarze Limanowscy z centrum miasta nie musieli spłacać gruntów, bądź oddawać swe lokale na których mają swoje biznesy. Mogło by to ich bardzo zaboleć...
Odpowiedz
aviator
2022-08-19 00:01:31
1 16
Prawda dzisiejszego dnia jest to że, pomnik pamięci postawili Limanowianie Limanowianom. Jaka by nie była historia to się wydarzyła, koniec i kropka. Mówimy sami o sobie, o histori naszej ziemi. Mówimy to My i nikt za nas. Co Wam malkonteci przeszkadza? Jak by lepiej było? Pamiętajcie jedno : wielkim jest ten naród który panięta, a nie ten co fałszuje. Wyjdzie z domu i kiwnijcie palcem. Byliście dziś? Zapewne nie. Nikt po nic nie przychodzi, i nie przyjdzie dopuki tu jesteśmy.
Odpowiedz
ciekawy
2022-08-19 00:40:08
4 1
a Burmistrz zapalił znicza???
Odpowiedz
kyniu
2022-08-19 05:45:56
2 8
Wygląda na to ,że społeczność żydowska dopięła swego. To teraz pasowałoby,żeby Polska wymusiła na Ukrainie uczczenie pamięci ofiar Rzezi Wołyńskiej.
Odpowiedz
kyniu
2022-08-19 05:48:21
3 3
"Dokładnie 18 sierpnia 1942 roku zostali zamordowani niedaleko stąd – w Starej Wsi, a pozostali w obozie w Bełżcu."
To dlaczego w Limanowej powstał ten pomnik, a nie w Starej Wsi???
Odpowiedz
kyniu
2022-08-19 05:51:51
3 4
@aviator- nasza obecna władza stara się usilnie zafałszować naszą historię.
Odpowiedz
Wernyhora
2022-08-19 07:38:46
4 3
W opublikowanym wywiadzie, który został przeprowadzony w języku hebrajskim, Gurary (rabin ten co stoi w tym płaszczu w taki gorąc) stwierdził: "powiedzmy to wyraźnie, Ci, którzy nie są Żydami, nie lubią Żydów. Wszyscy to wiedzą".
Już wszędzie krzywe nosy i pejsy...
Na razie pomniki i tego typu cuda wianki, ale jak to usłyszałem raz na Podkarpaciu:
Wasze uliczki, nasze kamieniczki...
Kiedy lista roszczeń?
Odpowiedz
ciekawy
2022-08-19 09:47:58
1 1
Przedsiębiorstwo Holokaust, to prawda czy fikcja???
Odpowiedz
Jaworina
2022-08-19 10:55:18
3 0
A na tym zdjęciu to same starozakonne ???
Odpowiedz
Poludnie
2022-08-19 12:03:24
1 2
Lepiej byście wieczne odpoczywanie zmówili,,,,, nie potraficie nic uszanować !!!! Gorzej jak bydło !!!
Odpowiedz
terorist
2022-08-19 12:20:53
0 8
@kyniu, a byłeś kiedyś na Starej Wsi? Nawet jeśli byłeś, to polecam ponowną wycieczkę i dokładne rozejrzenie się po okolicy.

Poza tym chciałem wam przypomnieć, że Ci pomordowani to przede wszystkim LIMANOWIANIE. Spróbujcie sobie wyobrazić, że dzisiaj z jakiś przyczyn, jakiś okupant wymorduje wszystkich brunetów i brunetki w Limanowej, tylko dlatego, że są brunetami. Pewnie to jakieś 40% mieszkańców miasta. Oczywiście uprzednio jeszcze tych ciemnowłosych zamknie w getcie. Ludzie, trochę otrzeźwiejcie, bo aż przykro się robi, jak czyta się wasze komentarze.
Odpowiedz
set
2022-08-19 14:32:42
0 0
Tak wyglądali panowie i władcy Limanowej.
Odpowiedz
set
2022-08-19 14:36:59
0 0
W Narodowym Archiwum Cyfrowym jest zdjęcie elity limanowskiej z tamtego okresu.
Odpowiedz
pacho
2022-08-19 15:07:48
0 0
@ciekawy
prawda,
w obozach pozyskiwano złote zęby, pozyskiwano włosy na peruki , prowadzono za darmo eksperymenty medyczne, przerabiano nawet ludzki tłuszcz na mydło, wynajmowano ludzi do pracy .... wielobranżowe Przedsiębiorstwo Holokaust
Odpowiedz
jerykrol
2022-08-19 17:39:38
0 0
POLSKO MOJA OJCZYZNO I ZNOWU PRZECHODZISZ W INNE RĘCE I ZNOWU GECHENNA POLAKÓW SIĘ ZACZYNA!!!!!
Odpowiedz
kyniu
2022-08-20 13:38:01
0 1
@terorist- takie pomniki nie powinny stać w miejscu kaźni, a nie w miejscu zamieszkania ofiar tejże kaźni???
Odpowiedz
Zgłoszenie komentarza
Komentarz który zgłaszasz:
"Po 80 latach od zagłady doczekali się upamiętnienia"
Komentarz który zgłaszasz:
Adres
Pole nie możę być puste
Powód zgłoszenia
Pole nie możę być puste
Anuluj
Dodaj odpowiedź do komentarza:
Anuluj

Może Cię zaciekawić

Sport

Pozostałe

Twój news: przyślij do nas zdjęcia lub film na [email protected]