Powiększa się problem kadrowy - brakuje nauczycieli. "Gdzie zmierzamy jako społeczeństwo?"

Małopolska/Limanowa. Do rozpoczęcia nowego roku szkolnego zostały dwa tygodnie, tymczasem w Małopolsce do pracy w szkołach brakuje nauczycieli. Jaki jest tego powód? Wyjaśnia w rozmowie z nami dyrektor jednej z limanowskich szkół.

W minionym tygodniu na stronie Kuratorium Oświaty w Krakowie widniało 1638 ofert pracy (wczoraj 1584) dla nauczycieli w Małopolsce, z czego 738 na pełny etat, a część z nich to podwójne oferty (40 godzin tygodniowo).  Na terenie samego powiatu limanowskiego opublikowane były 23 oferty pracy (wczoraj 19), w tym pięć na cały etat. 

W powiecie limanowskim poszukiwani do pracy są nauczyciele m.in.: oligofrenopedagogiki, wychowania przedszkolnego, fizyki, języka angielskiego, pedagogiki specjalnej, czy przedmiotów zawodowych.

Problem z brakiem nauczycieli jest nie tylko w Małopolsce, ale i całej Polsce. Co gorsza z roku na rok się powiększa. 

Limanowscy kupcy i artyści na krakowskim jarmarku Jak zadbać o dziś? ks. Piotr Pawlukiewicz & ks. Jerzy Jastrzębski

- Przyczyn tego problemu należy szukać w kilku obszarach - mówi dyrektor jednej z limanowskich szkół, który prosił o zachowanie anonimowości. - Pierwszym z nich jest aktualna sytuacja związana z obostrzeniami wprowadzonymi z powodu COVID-19. Praca zdalna to zupełnie nowy styl prowadzenia zajęć, który wymaga kompleksowej reorganizacji swojego warsztatu pracy, a także posiadania kompetencji komunikacyjnych i informatycznych na zupełnie nowym poziomie. Nie wszyscy odnaleźli się w nowej rzeczywistości. Część nauczycieli, która mogła przejść na emeryturę lub pójść na urlop na poratowanie zdrowia skwapliwie skorzystała z okazji. 

Według dyrektora, drugim z powodów jest sytuacja płacowa w sektorze oświaty. - System wynagrodzeń nie jest odpowiednio przystosowany do dzisiejszych wymogów rynkowych. Nie oszukujmy się – bardzo trudno przyciągnąć do szkoły wykwalifikowanego informatyka czy też grafika komputerowego. Wolny rynek oferuje im płace o wiele wyższe niż te, na które mogą liczyć w szkole. Co więcej – z roku na rok, decyzje rządzących sprawiają, że wartość realna wynagrodzeń systematycznie się zmniejsza.  W tym miejscu należałoby zadać sobie pytanie – gdzie zmierzamy jako społeczeństwo, skoro nie chcemy żeby przyszłe pokolenia były uczone przez najlepszych w danej dziedzinie? - pyta.

Jako kolejną przyczynę takiego stanu rzeczy nasz rozmówca wskazuje strukturę rynkową. - Rozwój nowych technologii sprawia, że przedsiębiorstwa potrzebując nowych sił roboczych oferują wiele nowych miejsc pracy nauczycielom przedmiotów ścisłych oraz nauczycielom zawodowcom. To zazwyczaj ludzie, którzy są specjalistami w swojej dziedzinie i potrafią zaoferować firmom bardzo dużo - wyjaśnia.-  Widząc ilość wakatów na stronach internetowych kuratoriów, należy na pewno zwrócić uwagę na jeszcze jedną kwestię. Są nią ramowe plany nauczania, które wpływają na wymiar zajęć prowadzonych w szkole. Jeżeli przeczytamy je dokładnie, zauważymy, że w przypadku nauczania wielu przedmiotów, np. plastyki, muzyki, fizyki, itd., nauczyciele muszą szukać zatrudnienia w kilku szkołach,  ponieważ nie są w stanie zrealizować pełnego etatu w jednostce macierzystej. To negatywnie odbija się na uczniach, szkołach w których jest zatrudniony nauczyciel, a także na nim samym. Musimy głośno o tym mówić – nauczyciel uczący w trzech lub czterech szkołach, nie jest dyspozycyjny i efektywny w takim stopniu jak jego koleżanka lub kolega, którzy mogą poświęcić się pracy w jednym miejscu. Wymienionych przeze mnie zostało tylko kilka, najistotniejszych powodów. Problematyka jest jednak o wiele bardziej złożona. Przeglądając zestawienia danych i analizy, które pojawiają się w ostatnim czasie widać, że problem jest poważny i z roku na rok jego ranga będzie wzrastać. Nie da się wykształcić nowych nauczycieli z dnia na dzień. Co więcej – coraz trudniej będzie przyciągnąć nowych kandydatów do zawodu.  Mam nadzieję, że odpowiedzialni za oświatę w Polsce otworzą oczy i dostosują szkolnictwo do aktualnej sytuacji gospodarczej i społecznej. Bez gruntownej przebudowy systemu edukacji będzie ciężko - dodaje.