'Tamtej Mszany nie ma już'
Mszana Dolna. Z okazji obchodzonego dziś – 27. stycznia – Dnia Pamięci o Ofiarach Holokaustu w mszańskim Liceum Ogólnokształcącym w Zespole Szkół nr 1 wspominano tych, którzy przed II wojną światową współtworzyli historię i kulturę miasta – mszańskich Żydów.
W czasie wojny Niemcy, jak w wielu innych miejscach, wymordowali mszańskich Żydów. Pierwszą grupę, 22 (a może 24) osoby rozstrzelano 1. maja 1941 r. w tzw. Leszczynach, nad torami. Ich zbiorowa mogiła znajduje się przy ulicy Ogrodowej. Drugi raz dramat rozegrał się 19. sierpnia 1942 r. – na Pańskim zamordowano 881 obywateli Mszany Dolnej żydowskiego pochodzenia, w tym małe dzieci, starców, osoby chore, ciężarne kobiety. Także chrześcijan, którzy mieli żydowskie korzenie.
Właśnie ze względu na pamięć o nich wszystkich szkolna grupa teatralna „Emet”(hebr. prawda, wierność) w środę (25. stycznia) podjęła próbę pokazania piękna żydowskiej kultury i religii, próbę przywołania choć na chwilę świata, który bezpowrotnie odszedł. Była więc i wspomnieniowa poezja, i żydowskie piosenki wykonane w języku polskim, jidysz oraz hebrajskim. Scenografię przedstawienia tworzyły reprodukcje dzieł żydowskich malarzy: Chagalla i Neumana, a także świeczniki (menory) i macewa – żydowski nagrobek, na którym widniał napis w języku hebrajskim: „Żydzi Mszany Dolnej. Pamiętamy!”.
Jako gość honorowy do obejrzenia akademii zaproszony został Henryk Zdanowski, jeden z ostatnich świadków pamięci o przedwojennej Mszanie. To dzięki Jego wspomnieniom ten świat nie odszedł w całkowite zapomnienie.
Na koniec uroczystości świece na menorze, siedmioramiennym świeczniku, który jest symbolem judaizmu zapalili: Pan Henryk, dyrektor Elżbieta Magierska, przedstawiciele uczniów. Wszyscy wspólnie zaśpiewali także hebrajską modlitwę o pokój Ose szalom bimromaw.
W sam Dzień Pamięci o Ofiarach Holokaustu grupa uczniów szkoły pod opieką Kingi Antosz i Urszuli Antosz-Rekuckiej, udała się na miejsca zbiorowych mogił, by zapalić tam symboliczne znicze, zanieść kamienie – żydowski znak pamięci o zmarłych, odmówić psalmy.
(Źródło: ZSM nr 2)
Może Cię zaciekawić
Świadkowie uniemożliwili jazdę pijanej matce wiozącej 9-letnią córkę
Oficer prasowa komendy powiatowej policji w Olkuszu kom. Katarzyna Matras poinformowała we wtorek, że do zdarzenia doszło w ostatnim dniu paździer...
Czytaj więcejPGG obniża ceny węgla
Jak wynika z informacji na stronie sklep.pgg.pl, obniżka na groszki obowiązuje od 5 listopada do 20 grudnia br. i dotyczy wybranych, oznaczonych pro...
Czytaj więcejPallotyn abp Adrian Galbas nowym metropolitą warszawskim
W lutym 2025 r. kard. Nycz skończy 75 lat i osiągnie wiek emerytalny. Mimo tego już w grudniu 2023 r. złożył na ręce papieża rezygnację z urz...
Czytaj więcejWypadek szkolnego busa; dwoje dzieci w szpitalu
„Pozostałe dzieci, które podróżowały busem, zostały zabrane przez opiekunów z miejsca zdarzenia” – poinformował rzecznik małopolskiej s...
Czytaj więcejSport
Klaudia Zwolińska z brązowym medalem Mistrzostw Świata!
Pochodząca z Kłodnego (gmina Limanowa) Klaudia Zwolińska zdobyła przed chwilą brązowy w Mistrzostwach Świata w kajakarstwie górskim (K1) ...
Czytaj więcejSławomir Jasica medalistą Mistrzostw Europy
- Mistrzostwa Europy to dla mnie w tym roku najważniejsza impreza sportowa, do której się przygotowywałem, ale oczywiście nie obyło się bez prz...
Czytaj więcejDwa wzmocnienia Limanovii
Z Sandecji Nowy Sącz do limanowskiej drużyny przeszedł Michał Palacz (19 lat, pomocnik lub obrońca). Młodszy brat Kamila Palacza, który jest kl...
Czytaj więcejCudzoziemcy spoza Unii Europejskiej w piłkarskich rozgrywkach lig regionalnych
Dopuszcza się równoczesny udział jednego dodatkowego zawodnika (z kontraktem profesjonalnym) spoza obszaru Unii Europejskiej po regulamin...
Czytaj więcejPozostałe
Gęsta mgła i śliskie drogi: ostrzeżenie meteorologiczne na najbliższe godziny
Według najnowszych danych, mieszkańcy regionu powinni przygotować się na warunki ograniczające widoczność. Gęsta mgła, której występowanie ...
Czytaj więcejKs. Michał Olszewski składa podziękowania
Kochani! "Widzę dom, w nim otwarte drzwi, Ojciec czeka na mnie w nim, woła mnie, wiem, że mogę wejść, On opatrzy rany me." Słowa tej pieś...
Czytaj więcejDziś w Kościele obchodzona jest uroczystość Wszystkich Świętych
W uroczystość Wszystkich Świętych Kościół wspomina wszystkich wiernych, którzy po śmierci osiągnęli zbawienie i przebywają w niebie, takż...
Czytaj więcejOd czwartku na drogach będzie więcej policyjnych patroli
Komenda Główna Policji zwróciła uwagę, że zbliżający się okres Wszystkich Świętych zawsze charakteryzuje się dużym natężeniem ruchu poj...
Czytaj więcej
Komentarze (32)
na tej stronie jest ciekawie opisana historia Mszany Dolnej i nie tylko.wciąga ta lektura jesli ktoś się interesuje historią.
Do 'mikrusa' - wstyd to takie rzeczy pisać a nie solidnie pracować, jak wspomniana wyżej rodzina. Chory z nienawiści człowiek.
PISu, PISu drodzy Mszaniacy, tylko się nie spóźnijcie w niedzielę pierwszą ławę w Przybytku Bożym zająć - stamtąd najlepiej widać, kto i z kim przyszedł, jak ubrany, no i kogo tym razem brakuje...
ech, współczuję Wam i waszemu wyobrażeniu o wolności umysłu i kulturalnemu obyciu.
cowboy, a jakby Holokaust dotyczył ciebie i twoich bliskich to też byś się żżymał! Co w tym złego, że chce się pamiętać o wymordowanych? Jak ci brakuje dni pamięci innych, zgłaszaj inicjatywę, zbieraj podpisy, kto ci broni? A na przyzwoitych ludzi nie pluj.
aurelia, cowboy, serek, reagtime, mikrus....
zachwycają się Żydami, ich kulturą, społeczeństwem i zwyczajami. A to ambasador Izraela i arcyuprzejma z nim rozmowa pani dziennikarki, a to podróże Nowaka do kolebki Żydów i wychwalanie ich kuchni ponad wszystkie inne, a to kwestie żydowskie za czasów II wojny światowej, aż w końcu zażarta dyskusja u Tomasza Lisa na temat: czy Polacy powinni Żydom płacić odszkodowania za II wojnę światową, czy też nie? No i oczywiście pewna Kazimiera , broniąca zaciekle interesu żydowskiego i ziejąca jadem nienawiści do Polaków.
Ludzie- opamiętajmy się wreszcie.
ZASTANÓWMY SIĘ O CO WARTO WALCZYĆ I CZEGO BRONIĆ JEST NASZĄ POWINNOŚCIĄ.
pOMYSLMY SAMI- w którym kraju na świecie broni się tak zaciekle Polaków? nigdzie. Wszędzie na emigracji jesteśmy tylko parobkami, nikt o nas nie robi filmów, nikt nie przeprowadza z nami wywiadów... Naszą historię grzebie się pod dywan zapomnienia. Nikt nie robi 'akademii' z okazji naszych- polskich wielkich patriotycznych świąt narodowych.
No, ale czemu się dziwić- już 'wielki', zyjący Sławomir Mrożek pisał w swoich Dziennikach o 'polactwie' i inteligencji Polek.
Wisława Szymborska też dała popis w swoich wierszykach...
Stąd też moje wewnętrzne, głębokie przekonanie, że najpierw szanujmy samych siebie, naszą właśnie POLSKOŚĆ, a dopiero póżniej zachwycajmy się tym, co nie nasze, tym, co takie ajwaj.........
andaluzja7, naprawdę nie robi się akademii z okazji naszych, polskich rocznic? Moim zdaniem robi się ich mnóstwo, z wielką pompą, naprawdę nie wypisujmy bzdur. Co najmniej kilka razy w roku odbywają się przedstawienia, wieczornice, apele. Zapytaj w pierwszej lepszej szkole.
aurelia - co za optymistyczne dane statystyczne ci wyszły! Gdybyż tak mogło być naprawdę, byłbym dumny z mojego narodu. Ale to, niestety, jest dalekie od prawdy. Twoja 'doskonała' znajomość historii polski to raczej Twoje doskonałe samopoczucie na ten temat. Niestety, z rzeczywistością mające wspólnego niewiele. I to by było na tyle, bo sensu nie ma taka rozmowa.
sowizdrzal powołuje się na S. J. Leca / poetę żydowskiego pochodzenia /, przytacza cytaty, których nie rozumie i zawzięcie ich broni.
Nie chodzi tu o żadną ksenofobię, zastanawia mnie tylko ilu polskich poetów znasz i co o ich twórczości wiesz?
Zadziwia mnie jednak, skąd biorą się tacy ludzie, którzy bez zadnych argumentów, oskarżają o ksenofobię i wrogość. Zastanów się po prostu, czy w Izraelu obchodzą jakieś polskie święta? szanuja polską kulturę i Polaków? czy wiesz coś na ten temat, czy po prostu tylko takie bzdury wypisujesz?
Poza tym, nie dziwi mnie fakt tak zacietrzewionej dyskusji, skoro nawet nie masz poczucia, ze historia Polski pisze się dużą literą!
No, i czemu tu się dziwić, własnego narodu nie uszanujesz a burzysz się, że Żydów nie szanujemy.
i najlepiej, zanim cos napiszesz-zastanów się, bo takimi tekstami kompromitujesz się.
Zaskakujące również jest to, ze jeśli bronimy naszych polskich korzeni , tradycji, wolności, to jesteśmy dziwni, a dla niektórych nienormalni.
więc sowizdrzal-zacznij najpierw szanować własną historię, a dopiero póżniej zachwycaj się tym, co .....nie nasze.
Pozdrawiam Cię- ajwaj
Nie chodzi o akademie szkolne, których zresztą jest coraz mniej-FAKT.
Chodzi o to, że nigdzie za granicą nie robi się akademii i wieczornic o polskiej kulturze i historii.
Więc- zanim zaczniesz, zastanów się po prostu, czy masz rację.
Na koniec- jesli masz problemy z rozumieniem tekstu, przeczytaj go kilkakrotnie, dopóty nie rozwiejesz wątpliwości, jakiego fragmentu dane słowo dotyczy.
Ajwaj! bywaj.
Reszta niech pozostanie milczeniem, bo z niektórymi na tym forum rozmowy po prostu nie ma. Za 'ajwaje' się nie gniewam, dla mnie byłby to powód do dumy, gdyby wasze sugestie były prawdziwe. Szkoda jednak, że tylko tyle wiecie o kulturze zydowskiej......
Na moje pytania też nie odpowiadasz- no cóż.Najlepiej tylko powołać się na fragmenty biblijne. Ale po co, pytam?
Każdy z nas ma świadomość, że Jezus był Żydem. Nikt przecież z tym nie polemizuje.Temat dotyczy czegoś zupełnie innego- świętowania tego, co żydowskie.
I nikt nie ma nic przeciwko, Żydzi niech świętują i celebrują sobie swoje rocznice i święta. Przeciez nikt im tego nie zabrania, skąd ten pomysł?
Zapytałem tylko, czy w Izraelu z takim namaszczeniem / lub jeśli w ogóle /, pielęgnuje się moją polską tradycję, zwyczaje itd...
Czy sowizdrzal lub sarna są mi w stanie na to odpowiedzieć? czy to pytanie jest takie trudne? nie wiem, może niezrozumiałe?
A poza tym, nie wiem, czy trzeba studiować judaistykę, żeby móc coś powiedzieć o mentalności żydowskiej? czy dyskusje na ten temat są zarezerwowane tylko dla 'znawców'?
Zamiast kogoś oskarżać o ksenofobię, pora zastanowić się, co sam swoją postawą prezentuję?
I czy ktoś w końcu mi odpowie KIEDY I GDZIE obchodzone są / na świecie / polskie zwyczaje? no i oczywiście który to mieszkaniec Izraela z takim zacietrzewieniem broni Polaków, jak Wy to robicie? to sa proste pytania, ale dla niektórych chyba właśnie najtrudniejsze....bo pozostawione bez odpowiedzi.
Otóż, drogie ksenofobki
nie rozumiecie podstawowych rozróżnień. W mszańskim LO nie wspominano egzotycznych mieszkańców Izraela, ale OBYWATELI MSZANY I OKOLICY, którzy tu się urodzili. mieszkali od pokoleń, tworzyli historię i kulturę. Na przykład założyli pierwszą bibliotekę w Mszanie, z której mogli korzystać wszyscy mieszkańcy. Tego m.in. można się było dowiedzieć na wspomnianym przedstawieniu. Zatem pytanie o to, czy w Izraelu obchodzi się polskie święta jest całkowicie nietrafione. Ale tak, owszem, obchodzi się. Zaprasza się nawet polskich artystów, by wystąpili. Wiem o takich wyjazdach Magdy Umer, Wojciecha Młynarskiego i innych polskich piosenkarzy i aktorów. Jednak to naprawdę nie o to chodzi. Młodzież z nauczycielami chciała wspomnieć polskich obywateli wyznania mojżeszowego, zamordowanych tu w czasie wojny. Sąsiadów i przyjaciół ich dziadków. Naprawdę widzicie w tym coś niestosownego? Zastanówcie się nad tym głęboko, czy to godziwe czy naganne. A Nowy Testament - Słowo Boże mówi: 'Nie ma już Żyda ni Greka, nie ma poganina (....) Wszyscy jesteśmy kimś jednym w Chrystusie'. Ale wy bardzo nie lubicie biblijnych cytatów. Ciekawe, dlaczego?
Co do Marka Edelmana - świetnie, że cytujecie tego wielkiego bohatera. Tyle, że w innym miejscu on mówi tak: 'Polacy robili dużo dobrego. I za to dostają ordery w świetle jupiterów. Ale zrobili również wiele złego. I za to niech się biją we własne piersi' ('Życie.Po prostu' str. 373 I na tej samej str.: 'Mord w Jedwabnem nie był pierwszy, ani nie był czymś wyjątkowym.To się nie zaczęło w 1941 r. W Polsce już od chwili wejścia Niemców czuć było atmosferę do zabijania Żydów'. 'Jeśli pozytywny dorobek Polaków traktujemy jako dziedzictwo narodowe, to musimy również uznać brudne występki popełniane przez Polaków. Dlatego trzeba pamiętać o Jedwabnem' (tamże, str. 372). Edelman wspomina również z bólem, jak nie udało się w szpitalu, gdzie pracował jako goniec, uratować podpalonych żydowskich dzieci. Ukrywały się z matką w ziemiance. gdy ta poszła szukać żywności, grupka Polaków zakradła się, polała materiałem łatwopalnym i podpaliła te dzieci żywcem. 'Bo chcieli zobaczyć jak się Żydki palą'. Wiecie, czemu tak łatwo im przyszedł tak okrutny czyn? Bo nie uważali ich za ludzi. To byli 'nie nasi'. Nie ludzie. Dlatego tak ważne jest to, by pamiętać. I nie dzielić świata tak, jak wy to robicie.
przeczytaj kobieto, kim byli rodzice Magdy Umer, kim ona sama jest i jak się to ma do tych twoich cytatów religijnych. Po co piszesz coś, o czym nie masz bladego pojęcia. Czy nie lepiej przemilczeć niż pisać głupoty??
Poza tym- szkoda czasu na takie ciagłe odpisywanie....to bezcelowe.
Pozdrawiam wszystkich, KTÓRZY NIE BOJĄ SIĘ PRAWDY, TRADYCJI, PATRIOTYZMU I POLSKOŚCI.
Może będzie jeszcze okazja porozmawiać na konkretne argumenty.