Rocznica śmierci ministra szansą Limanowej?

W czerwcu 2014 roku obchodzona będzie 70 rocznica śmierci Józefa Becka, ostatniego ministra spraw zagranicznych przed II wojną światową. Znany polityk okresu międzywojennego w dzieciństwie mieszkał w Limanowej. Okrągła rocznica jego śmierci może być okazją, aby w stolicy Beskidu Wyspowego powstała Izba Pamięci Narodowej ministra Becka.

Ponad dwa lata temu, gdy w Limanowej krótką wizytę złożył minister spraw zagranicznych Radosław Sikorski, wręczono politykowi Platformy Obywatelskiej list od władz miasta z prośbą o pomoc w utworzeniu Izby Pamięci Narodowej ministra Józefa Becka. Radosław Sikorski stwierdził, że sprawa będzie przeanalizowana. Konkretnej deklaracji jednak nie złożył. Sprawa budowy Izby Pamięci Narodowej w Limanowej ciągnie się już od wielu lat.

- Nie ma wątpliwości, że w tej chwili znajdujemy się w punkcie wyjścia – przyznaje Wiesław Janczyk, jedyny poseł z powiatu limanowskiego w obecnej kadencji sejmu, od lat starający się o powstanie Izby Pamięci Narodowej w Limanowej. – Większość podejmowanych do tej pory prób nie skończyły się powodzeniem. Nie ukrywam jednak, że 70 rocznica śmierci Józefa Becka może być taką mobilizacją różnych środowisk do działania i być może temat odżyje na nowo. Dobrze byłoby przynajmniej utworzyć jakąś salę pamięci, w której znalazłyby się materiały dotyczące życia i działalności Józefa Becka. Byłaby to również wspaniała lekcja historii dla młodzieży.

Przez wiele lat postulowano, aby Izba Pamięci Narodowej powstała w tzw. Bekówce, czyli w domu, gdzie mieszkał przyszły minister (znajduje się przy ul. Słonecznej). Dzisiaj nie ma już nikt wątpliwości, że takie rozwiązanie byłoby zbyt kosztowne. Budynek jest w bardzo złym stanie techniczny, a przede wszystkim mieszka tam kilka rodzin, których nie ma gdzie przenieść.

– Miasto nie dysponuje dla mieszkańców tzw. Bekówki odpowiednich lokali zastępczych – powiedział Władysław Bieda, burmistrz Limanowej. – Po drugie gdybyśmy nawet taki lokal znaleźli to lokatorzy musieliby się zgodzić na zmianę miejsca zamieszkania. Dlatego sytuacja jest dosyć trudna. Postaramy się odpowiednio uczcić rocznicę śmierci ministra Józefa Becka, na pewno z tej okazji w limanowskim muzeum zorganizowana zostania wystawa i być może konferencja naukowa.

Na to, że 70 rocznica śmierci Józefa Becka może być jakimś przełomem liczy również Grzegorz Biedroń, historyk i radny sejmiku wojewódzkiego, od dawna zaangażowany w podkreślanie związków przedwojennego ministra z Limanową.

- Rozmowy na temat budowy Izby Pamięci Narodowej poświeconej Józefowi Beckowi cały czas są prowadzone – mówi Grzegorz Biedroń. – Zainteresowanie tematem wykazuje m.in. Polskie Towarzystwo Historyczne Oddział w Nowym Targu z prezesem Robertem Kowalskim na czele. W obecnej trudnej sytuacji gospodarczej większe wydatki na cele kulturalne są trudne do przeforsowania.

Józef Beck (4 październik 1894 – 5 czerwiec 1944):

Ojciec przyszłego ministra Józef Beck senior (używał również nazwiska Bek) przyjechał do Limanowej pod koniec XIX wieku. Miał duże zasługi m.in. dla rozwoju sadownictwa na Limanowszczyźnie. Józef Beck junior urodził się jeszcze w czasie pobytu rodziny w Warszawie w 1894 roku. Jednak dzieciństwo i wczesną młodość spędził w Limanowej. Na ostatnie wakacje do stolicy Beskidu Wyspowego Józef Beck junior przyjechał w 1914 roku. Tutaj zastał go wybuch pierwszej wojny światowej. Już w pierwszych dniach sierpnia dotarł do Krakowa, gdzie otrzymał przydział do artylerii, mimo że nie miał jeszcze odbytej służby wojskowej. W okresie międzywojennym należał do czołowych polityków w Polsce, jako bliski współpracownik Józefa Piłsudskiego. Ostatni minister spraw zagranicznych II Rzeczpospolitej. Prowadził negocjacje m.in. z Adolfem Hitlerem, odrzucając żądania Niemiec wobec Polski (przeciwstawił się przyłączeniu do Niemiec Gdańska i budowie eksterytorialnej autostrady przez polskie Pomorze do Prus Wschodnich). Józef Beck zmarł pod koniec II wojny światowej w Rumunii. W 1991 jego prochy sprowadzono do Polski i złożono na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie.

Na zdjęciach: Tzw. Bekówka w Limanowej i minister Józef Beck.