"Rynek sercem miasta"
Limanowa. Rynek – to serce miasta. Na przestrzeni lat był miejscem jarmarków, spotkań i wypoczynku, imprez patriotycznych i religijnych, miejscem tętniącym życiem i radością jego mieszkańców. Przez wieki zmieniał się jego wygląd i pełnione funkcje. Ostatni remont rynku przeprowadzono w 1970 r. Obecnie doczekał się kolejnego. Jak było przed wiekami?
Historia rynku
Rynek limanowski wytyczony został przy okazji lokacji miasta w/g prawa magdeburskiego w 1564 r. Ma kształt prostokąta o powierzchni 1,2 ha. Z jego naroży zgodnie z prawem magdeburskim, wychodzą cztery ulice: Jana Pawła II - dawniej Krakowska, Józefa Marka - dawniej Starowiejska, Kościuszki - dawniej Sądecka i Matki Boskiej Bolesnej - dawniej Mordarska. Pierwotna zabudowa Rynku spłonęła w czasie wielkiego pożaru miasta w 1764 r. Z zabudowy z czasów galicyjskich zachowało się kilka obiektów. W pierzei pn-zach. dominującym akcentem architektonicznym jest Bazylika Matki Boskiej Bolesnej. Jest to już trzeci kościół w tym samym miejscu. Pierwszy spłonął w 1764 r., drugi drewniany został rozebrany w 1912 r. Projektantem monumentalnej budowli wzniesionej w latach 1921-1918 jest znany architekt Zdzisław Mączyński. Kościół wzniesiony jest z cegły, zaś monumentalność nadaje mu zewnętrzna wykładzina kamienna.
Zabudowa pierzei pn-zach. z okresu międzywojennego, z przebudowaniami powojennymi. Zwrócić należy uwagę na budynek sąsiadujący z kościołem, mieszczący sklep z pamiątkami Sanktuarium Matki Boskiej Bolesnej, architektonicznie nawiązujący do budynku byłej szkoły miejskiej, która niegdyś stała w tym właśnie miejscu. Pierzeja pn-wsch. to budynki administracyjno-handlowe z górnymi kondycjami mieszkalnymi. Arkady nawiązują do XVIII/XIX-wiecznych domów kupieckich z podcieniami, które spłonęły w czasie II wojny światowej. Budynek narożny, przy wylocie połączenia z Małym Rynkiem z XIX w., przebudowany w okresie po II wojnie światowej. W miejscu dawnego "Magistratu" (był to budynek drewniany, parterowy), współczesny budynek Banku Spółdzielczego, architektonicznie nawiązujący do stylu podhalańskiego. Pierzeja pd-wsch. w części zachowuje architekturę XVIII/XIX wieczną. W budynku narożnym, przy wylocie ul. Kościuszki, kamienica, w której niegdyś mieściła się pierwsza siedziba władz powiatowych /1856 r./ tzw. "Bezirku".
W pierzei pd-zach. przy wylocie ul. Kościuszki, budynek mieszczący restauracją byłą restaurację "Czardasz", obecnie „U Kiera” - to dawny zajazd mieszczący w XIX w. przed wybudowaniem linii kolejowej, stację dyliżansów kursujących na trasie Bochnia - Żegocina - Limanowa. Była to niegdyś stacja popasowa na trasie do karpackich uzdrowisk zwłaszcza do Szczawnicy. Na limanowskim rynku kwitł handel w sklepach Drengera, Blecha i Weinfelda, tu kusiła zapachem świeżego chleba piekarnia Katarzyny i Leopolda Szymanków, tu chodziło się na lody i ciastka do cukierni Lewiego lub do podobnego lokalu prowadzonego przez Jana Kielskiego, a potem Kazimierza Sierosławskiego. Wielką popularnością cieszyła się także restauracja Marcelego Bursztyna. W czasie I wojny światowej, w czasie Bitwy pod Limanową w 1914 r. mieszkał tu znany pisarz węgierski - Molnar, który pełnił wówczas funkcję korespondenta wojennego. Obok plac przygotowany pod budowę pasażu handlowego, łączącego Rynek z ul. Krótką. Piętrowa kamienica mieszcząca byłe Biuro Turystyczne "Śnieżnica", restaurację "Świerkowa" i sklepy, to XIX wieczna posiadłość kupca i wielokrotnego burmistrza miasta – Biedy. Budynek z zewnątrz ma zachowaną dawną architekturę. Przebudowa rynku – 1970 r.
Płyta Rynku w obecnym wyglądzie pochodzi z lat 1970-72, kiedy to centrum miasta zostało gruntownie przebudowane. Kamienna wykładzina, "rzeźba" plenerowa z fontanną, klomby i wysmukłe świerki nawiązują do lokalnych tradycji. Dąb posadzony został w miejscu potężnego kasztana, który usunięty został ze względów bezpieczeństwa. Ocieniał on studnię miejską (zachowana i czynna do dnia dzisiejszego) oraz figurę św. Floriana, która odrestaurowana przeniesiona została na plac przykościelny. Rynek limanowski był niegdyś centrum handlowym miasta - tu odbywały się słynne limanowskie jarmarki, w okresie międzywojennym wielkie manifestacje chłopskie, po II wojnie światowej pochody 1-majowe. Płytę Rynku zdobi kamienna wykładzina, pomnik - zwany buzodromem, fontanna, klomby kwiatowe i skwery oraz pnące się ku górze świerki alpejskie. Te już leciwe, zostały wymienione ze względu na bezpieczeństwo zamienione na młode okazy. Ponieważ w herbie miasta dominuje dąb, został on posadzony na samym środku Rynku, gdzie wcześniej podczas świąt miasta "Dni Limanowej", umieszczany był topór i róg myśliwski - dodatkowe elementy współczesnego herbu. Rynek otaczają kamienice, podcienia z wkomponowanymi sklepami i restauracjami. Przebudowa rynku – 2019 r.
– Nowoczesny salon miejski, wypełniony "miejskimi meblami" i ozdobiony małą architekturą. Taka unikalna przestrzeń ma powstać dzięki rewitalizacji rynku, który ma się stać prawdziwą wizytówką miasta i miejscem chętnie odwiedzanym przez mieszkańców. Rewitalizacja rynku nie ograniczy się jedynie do wymiany płyty głównej lecz jest efektem wielu lat intensywnych przygotowań. Aby uczynić rynek przyjaznym dla pieszych, miejscem spotkań mieszkańców, a także umożliwić realizację na nim różnorodnych imprez kulturalnych, miasto przebuduje układ drogowy, oświetlenie, fontannę, powiększy powierzchnię użytkową. Dzięki temu w centrum powstanie nowoczesna, bezpieczna, pełna zieleni przestrzeń. Atutem nowego rynku, obok walorów wizualnych, jest jego uniwersalność. W sercu miasta powstać ma miejska przestrzeń służąca mieszkańcom. W zależności od potrzeb, rynek może być zarówno miejscem spotkań, spacerów, czy pikników, jak i areną ciekawych przedsięwzięć kulturalnych. Najbardziej wymierną oceną inwestycji będzie na pewno zadowolenie samych mieszkańców miasta. Miejmy nadzieję, że od jesieni 2020 roku, z zaciekawieniem i podziwem oglądać będziemy nowe oblicze limanowskiego rynku – informuje Urząd Miasta Limanowa.
Poniżej fotograficzny spacer po limanowskim rynku. Zdjęcia, ułożone chronologicznie, pochodzą z archiwum Urzędu Miasta i albumu „Okruchy pamięci”.
Może Cię zaciekawić
Zmiany w wystawianiu recept na bezpłatne leki dla dzieci i seniorów
Chodzi o przygotowany w Ministerstwie Zdrowia projekt nowelizacji ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Ma...
Czytaj więcejŚwiadkowie uniemożliwili jazdę pijanej matce wiozącej 9-letnią córkę
Oficer prasowa komendy powiatowej policji w Olkuszu kom. Katarzyna Matras poinformowała we wtorek, że do zdarzenia doszło w ostatnim dniu paździer...
Czytaj więcejPGG obniża ceny węgla
Jak wynika z informacji na stronie sklep.pgg.pl, obniżka na groszki obowiązuje od 5 listopada do 20 grudnia br. i dotyczy wybranych, oznaczonych pro...
Czytaj więcejPallotyn abp Adrian Galbas nowym metropolitą warszawskim
W lutym 2025 r. kard. Nycz skończy 75 lat i osiągnie wiek emerytalny. Mimo tego już w grudniu 2023 r. złożył na ręce papieża rezygnację z urz...
Czytaj więcejSport
Klaudia Zwolińska z brązowym medalem Mistrzostw Świata!
Pochodząca z Kłodnego (gmina Limanowa) Klaudia Zwolińska zdobyła przed chwilą brązowy w Mistrzostwach Świata w kajakarstwie górskim (K1) ...
Czytaj więcejSławomir Jasica medalistą Mistrzostw Europy
- Mistrzostwa Europy to dla mnie w tym roku najważniejsza impreza sportowa, do której się przygotowywałem, ale oczywiście nie obyło się bez prz...
Czytaj więcejDwa wzmocnienia Limanovii
Z Sandecji Nowy Sącz do limanowskiej drużyny przeszedł Michał Palacz (19 lat, pomocnik lub obrońca). Młodszy brat Kamila Palacza, który jest kl...
Czytaj więcejCudzoziemcy spoza Unii Europejskiej w piłkarskich rozgrywkach lig regionalnych
Dopuszcza się równoczesny udział jednego dodatkowego zawodnika (z kontraktem profesjonalnym) spoza obszaru Unii Europejskiej po regulamin...
Czytaj więcejPozostałe
Gęsta mgła i śliskie drogi: ostrzeżenie meteorologiczne na najbliższe godziny
Według najnowszych danych, mieszkańcy regionu powinni przygotować się na warunki ograniczające widoczność. Gęsta mgła, której występowanie ...
Czytaj więcejKs. Michał Olszewski składa podziękowania
Kochani! "Widzę dom, w nim otwarte drzwi, Ojciec czeka na mnie w nim, woła mnie, wiem, że mogę wejść, On opatrzy rany me." Słowa tej pieś...
Czytaj więcejDziś w Kościele obchodzona jest uroczystość Wszystkich Świętych
W uroczystość Wszystkich Świętych Kościół wspomina wszystkich wiernych, którzy po śmierci osiągnęli zbawienie i przebywają w niebie, takż...
Czytaj więcejOd czwartku na drogach będzie więcej policyjnych patroli
Komenda Główna Policji zwróciła uwagę, że zbliżający się okres Wszystkich Świętych zawsze charakteryzuje się dużym natężeniem ruchu poj...
Czytaj więcej
Komentarze (6)
Proszę poprawić datę