Ciepła, wiosenna aura sprawiła, że w naszych ogrodach szybko przekwitły śnieżyce, przebiśniegi, krokusy. W pełni kwitnienia są narcyzy, szachownice, hiacynty, szafirki
i rozkwitają kolejne odmiany tulipanów. Cała grupa określana jest mianem roślin cebulowych kwitnące wiosną.
Wysadzone do gruntu późnym latem i jesienią, zakwitają już od marca bardzo dekoracyjnymi kwiatami w bogatej gamie kolorystycznej. Duże znaczenie w produkcji ogrodniczej, odgrywa możliwość przyspieszania kwitnienia tych roślin w warunkach sterowanej uprawy. Dzięki temu kwitnące tulipany czy narcyzy możemy nabywać
w kwiaciarniach niemal przez cały rok.
Podziemną częścią tych roślin są cebule. Do grupy tej należą także rośliny, których organem podziemnym jest bulwa. W uprawie ogrodowej rośliny cebulowe wymagają gleby dość żyznej, przepuszczalnej i niezbyt suchej, stanowiska słonecznego lub półcienistego.
W okresie bezśnieżnej i bezmroźnej zimy, rośliny cebulowe nie znoszą nadmiaru wody
w gruncie. Może to powodować gnicie cebul. Nadmierne nawożenie organiczne, zastosowane jesienią, również może przyczynić się do chorób i gnicia cebul w gruncie. Nawozimy najlepiej wczesną wiosną nawozami wieloskładnikowymi, najlepiej w formie granulatu. Rośliny cebulowe rozmnażamy wegetatywnie ze względu na długi okres od wysiewu nasion do kwitnienia i niepowtarzanie cech rośliny matecznej przy rozmnażaniu generatywnym (przez nasiona). Do rozmnażania służą cebule przybyszowe lub bulwy. Dla roślin kwitnących wiosną cebule lub bulwy wysadzamy do gruntu od sierpnia do października. Warto zabezpieczać sadzone cebule (szczególnie tulipanów i hiacyntów) przed gryzoniami - nornicami, nornikami czy karczownikami. Najlepiej sadzić cebule w specjalnych koszykach.
Wysokie temperatury w ostatnich dniach powodują, że okres kwitnienia znacznie się skraca. Wskazane jest więc sadzenie roślin cebulowych kwitnących wiosną w pobliżu roślin, których części nadziemne rozwijają się w późniejszym okresie i po obumarciu roślin cebulowych, zakryją puste miejsca. Można również po obumarciu liści, w pobliżu cebul, nasadzać rozsady roślin jednorocznych jak np. aksamitka, cynia, astry itp.
Pamiętajmy, że rośliny cebulowe po przekwitnięciu musimy ogławiać tzn. wyciąć przekwitły pęd kwiatostanowy (np. u tulipanów, narcyzów, hiacyntów). Nigdy nie możemy ścinać zielonych, niezaschniętych liści po przekwitnięciu! Liście muszą same zaschnąć. Po ogłowieniu, dzięki liściom w cebuli gromadzą się asymilaty, które są substancją zapasową dla naszych cebul. W myśl tej zasady trawnik, w którym kwitły np. przebiśniegi czy krokusy możemy skosić dopiero po zaschnięciu liści wspomnianych roślin cebulowych. W innym przypadku rośliny nie odbudują cebul
i w następnym roku mogą wypuścić tylko pojedyncze liście bez kwiatów. Ścinając np. tulipany do wazonu, pamiętajmy o pozostawieniu roślinie minimum jednego dużego liścia. Nigdy nie ścinamy roślin cebulowych przy samej ziemi.
Które gatunki należy wykopywać?
Aby zrozumieć tę zasadę, należy poznać budowę cebul i bulw. Cebula to zmodyfikowany zwykle podziemny pęd, składający się z silnie skróconej łodygi tzw. piętki oraz mięsistych liści - łusek, które gromadzą substancje zapasowe. Wewnątrz cebul w pachwinach łusek, powstają młode cebule potomne (przybyszowe) zdolne do rozwoju w następnym sezonie wegetacyjnym. Małe, drobne cebulki przybyszowe zakwitają dopiero po kilku latach uprawy, aż cebula osiągnie odpowiednie rozmiary do wydania kwiatu.
W zależności od budowy cebul wyróżniamy: cebule osłonięte – pokryte są suchymi łuskami zewnętrznymi, które zabezpieczają je przed wysychaniem i uszkodzeniami mechanicznymi. Ten typ cebul występuje u tulipana, hiacynta, narcyza. Cebule takie możemy przechowywać po wykopaniu w czerwcu w suchym i przewiewnym pomieszczeniu aż do czasu ponownego sadzenia jesienią (narcyzy i szafirki sadzimy już od sierpnia).
Cebule nieosłonięte – nie mają suchych łusek okrywających, dlatego należy je chronić przed wysychaniem. Występują np.
u szachownicy cesarskiej czy cebulicy syberyjskiej. Tego typu cebule najlepiej po wykopaniu przechowywać w trocinach lub torfie. Cebule wieloletnie – to takie, u których co roku
z wierzchołka wzrostu przyrastają od środka nowe łuski, przez co cebule zwiększają swoją objętość. Występują u narcyza i hiacynta. U tych gatunków nie jest konieczne wykopywanie co roku. Pamiętajmy, że hiacynty wydają bardzo mało cebul przybyszowych, dlatego słabo się rozrastają.
Cebule jednoroczne – powstają corocznie z pąków znajdujących się
w pachwinach obumierających łusek. Występują u tulipana i szachownicy cesarskiej. Zaleca się aby co rocznie wykopywać tulipany i segregować ich cebule według wielkości. Pamiętajmy, że wysadzone od września do października, tylko największe cebule wydadzą kwiat. Niewykopywane tulipany drobnieją i po latach giną. Wyjątek stanowią tulipany
z grupy odmian tzw. botanicznych. Odbudowywane cebule wrastają coraz głębiej w grunt
i po latach giną. Wiele nowych odmian tulipanów, których cebule są dostępne jesienią na rynku, traktowanych jest jak rośliny jednoroczne.
Specyficzną cebulkę ma krokus. Są to bulwy pędowe – powstają wyniku zgrubienia dolnej części pędu. Od zewnątrz bulwa otoczona jest suchymi łuskami (podstawami liści), które ją chronią. Na szczycie bulwy znajduje się pąk, z którego rozwija się pęd, w węzłach paki śpiące. Nowe bulwy następcze tworzą się z boku starej. Krokusów nie trzeba wykopywać corocznie. Pamiętajmy tylko
o ścinaniu wyłącznie zaschniętych liści, wówczas rozrastające się krokusy utworzą nam barwne plamy na trawniku czy rabacie.
Warto sadzić w ogrodzie rośliny cebulowe kwitnące wiosną. Oprócz przebiśniegów, śnieżyczek, krokusów, narcyzów, szafirków, hiacyntów czy tulipanów warto zainteresować się uprawą rannika zimowego, śnieżnika sardyńskiego, cebulicy syberyjskiej, czosnku ozdobnego, irysów cebulowych, psizębu, puszkini cebulicowatej, śniedka baldaszkowatego
i wielu innych. Wszystkie te gatunki zachwycają barwą, w niektórych przypadkach zapachem i pięknem budowy swoich kwiatów. Zestawione na rabatach z krzewami iglastymi czy zimozielonymi krzewami liściastymi, tworzą na tle zielonych trawników bajeczne kompozycje. Mimo, że kwitną krótko, zachwycają swym nieocenionym wdziękiem. Aby za rok znów cieszyć się pięknem roślin cebulowych kwitnących wiosną, już teraz zadbajmy o nie w naszym ogrodzie.
***
O autorze:
mgr inż. Krzysztof Młynarczyk
- ogrodnik
, nauczyciel przedmiotów zawodowych w Technikum Architektury Krajobrazu w ZSTiO
w Limanowej.
Zobacz również:
Komentarze (1)