Gdzie powinien stanąć pomnik?
Limanowa. Pomnik Nieznanego Żołnierza miał zostać przeniesiony na teren Parku Miejskiego (okolice Muzeum). Grupa mieszkańców Limanowej zgłosiła się z inicjatywą by pomnika tam nie przenosić, lecz postawić go w miejscu budowanego ronda na ulicy Matki Boskiej Bolesnej, czyli tam gdzie pierwotnie stał od 1930 roku.
W związku z przebudową ulicy Kopernika i Targowej, a także budową ronda na ulicy Matki Boskiej Bolesnej Pomnik Nieznanego Żołnierza, który w ostatnich latach stał na skwerze przy ulicy Matki Boskiej Bolesnej został zdemontowany do przeniesienia. Władze miasta zaproponowały jego nową lokalizację na terenie Parku Miejskiego (przy Muzeum Regionalnym Ziemi Limanowskiej).
W ostatnich dniach pięciu zacnych mieszkańców Limanowej zwróciło się do burmistrza pismem z inną propozycją. - Jako mieszkańcy Limanowej zainteresowani jej historią i dniem dzisiejszym doceniamy starania modernizację miasta w rejonie ulic Kopernika i Targowej – napisał do burmistrza ks. Stanisław Wojcieszak, Stanisław Ociepka, Jerzy Bogacz, Stanisław Rakoczy i Józef Szymon Wroński. - W związku z tą inwestycją nie jest nam obojętny los Pomnika Nieznanego Żołnierza, dlatego uważamy, że należy ponowie rozpatrzyć sprawę jego lokalizacji. Pomnik ten, odsłonięty w 1930 roku przez ks. prałata Kazimierza Łazarskiego, był przez dziesięciolecia miejscem, wokół którego skupiała się pamięć o obrońcach Ojczyzny i gdzie odbywały się obchody świąt narodowych. Monument ten upamiętnia zrywy wolnościowe Polaków – także limanowian – w latach 1830 – 1921 (od Powstania Listopadowego do wojny polsko-bolszewickiej), pomimo to przetrwał w stanie nienaruszonym lata wojny i czasy stalinowskie.
Miejsce, na którym nasi przodkowie wznieśli Pomnik Nieznanego Żołnierza nie było przypadkowe. Tworzył on bowiem oś urbanistyczną i ideową z limanowską świątynią – kościołem pomnikiem Konstytucji 3 Maja, stał na szlaku przemarszu Legionów Józefa Piłsudskiego. To, co było czytelne i ważne dla poprzednich pokoleń nie znalazło, niestety, zrozumienia we współczesności. Wyrazem tego było, pozbawione racjonalnego uzasadnienia, przeniesienie pomnika w roku 1997, które zdegradowało tę narodową pamiątkę pod względem urbanistycznym i architektonicznym. Teraz, przy okazji przebudowy układu komunikacyjnego w ciągu ul. Matki Boskiej Bolesnej, błąd ten można naprawić, wkomponowując pomnik w powstające rondo. Obeliskowy kształt pomnika doskonale organizuje przestrzeń, a jego ulokowanie w ciągu komunikacyjnym jest rozwiązaniem sprawdzonym i stosowanym w wielu miejscach. Nazwa nowego ronda mogłaby nawiązywać do idei pomnika (np. Rondo Niepodległości).
Równocześnie pragniemy zaznaczyć, że propozycja umieszczenia Pomnika Nieznanego Żołnierza za dworem Marsów jest trudna do zaakceptowania. Pomnik znalazłby się na zapleczu zabytkowego budynku, na jego dawnym podwórzu gospodarczym. Rozwiązanie to pozbawione byłoby perspektywy koniecznej przy założeniach pomnikowych inie miałoby żadnych związków ideowych czy historycznych z otoczeniem. Nie jest to miejsce dostojne i godne dla tak ważnego pomnika – jedynego tego rodzaju w Limanowej.
Jesteśmy spadkobiercami naszych przodków. Wraz ze stworzoną przez nich spuścizną materialną przejęliśmy także zobowiązania ochrony stworzonych przez nich pomników oraz kontynuowania tradycji patriotycznych. Tymczasem projektanci nowych rozwiązań, kierując się wyłącznie względami praktycznymi i użytkowymi, spychają narodowe symbole w urbanistyczny kąt, podczas gdy powinny być one stale obecne i widoczne w najbardziej eksponowanych miejscach przestrzeni publicznej. Wierzymy, że połączenie nowoczesności z szacunkiem dla przeszłości, tradycji i historycznych pamiątek jest w Limanowej możliwe.
- Uważam, że lokalizację pomnika należy poddać pod publiczną dyskusję wśród mieszkańców – mówi Władysław Bieda, burmistrz miasta Limanowa. - Szkoda, że ta dyskusja będzie tak późno, gdyż już wcześniej informowaliśmy o zamyśle przeniesienia pomnika pod Muzeum Regionalne Ziemi Limanowskiej i nie było głosów sprzeciwu. Myślę jednak, że należy rozważyć i poważnie potraktować opinie, pomimo wykonanych już znacznych przygotowań do przeniesienia pomnika do Parku.
Burmistrz przedstawia też swoje argumenty za poszczególnymi lokalizacjami. - Koncepcja lokalizacji pomnika w Parku wynikła stąd, że chcieliśmy zlokalizować pomnik w przestrzeni, w której będzie swobodny dostęp do pomnika zarówno w dni powszednie jak i w święta państwowe – mówi burmistrz. - Teren za Dworem Marsów dziś kojarzony jest z miejscem niedostępnym z tej przyczyny, że wcześniej było tam wybudowane ogrodzenie, a teren ten ogólnie mówiąc był zaniedbany. Natomiast jest koncepcja, aby ten teren został włączony w przestrzeń życia publicznego. Pomnik zlokalizowany byłby przy alejkach parkowych, w których oprócz zieleni i kwiatów byłyby również sadzawki wodne. Teren wokół pomnika byłby zagospodarowany tak, aby mogły się tam odbywać uroczystości patriotyczne. Chcielibyśmy aby stał także miejscem, gdzie będzie można się zapoznać z historią Limanowej, aby w tym rejonie pojawiły się rzeźby, płaskorzeźby związane z rożnymi ważnymi wydarzeniami historycznymi miasta oraz tablice informacyjne. To stanowiłoby pewnego rodzaju kompleks informacyjny o historii Limanowej. Natomiast rondo chcieliśmy zagospodarować rabatami kwiatowymi oraz fontanną, która podniosłaby walory estetyczne tego miejsca.
- Usytuowanie pomnika na rondzie jest oczywiście możliwe – dodaje burmistrz. - Będzie to miejsce historyczne, nie mniej jednak będą mankamenty takiego usytuowania. Rondo nie jest aż tak duże, by na tarczy można było wykonać chodnik do którego prowadziłoby przejście, w związku z tym do pomnika nie będzie można podejść. W czasie obchodów uroczystości państwowych będzie konieczność wyłączenia ruchu kołowego. Dodatkowo w tym roku przed 11 listopada nie będzie można tego pomnika tam ulokować, gdyż najpierw musi zostać zrealizowana inwestycja drogowa.
- Na dzień dzisiejszy obydwa rozwiązania są możliwe. Liczymy na opinie mieszkańców, gdyż nie chcielibyśmy, aby nasze starania o poprawę wizerunku miasta były sprzeczne z oczekiwaniami mieszkańców - mówi Władysław Bieda.
Zapraszamy do dyskusji oraz oddania głosów w sondzie.
Zobacz również:Może Cię zaciekawić
PGG obniża ceny węgla
Jak wynika z informacji na stronie sklep.pgg.pl, obniżka na groszki obowiązuje od 5 listopada do 20 grudnia br. i dotyczy wybranych, oznaczonych pro...
Czytaj więcejPallotyn abp Adrian Galbas nowym metropolitą warszawskim
W lutym 2025 r. kard. Nycz skończy 75 lat i osiągnie wiek emerytalny. Mimo tego już w grudniu 2023 r. złożył na ręce papieża rezygnację z urz...
Czytaj więcejWypadek szkolnego busa; dwoje dzieci w szpitalu
„Pozostałe dzieci, które podróżowały busem, zostały zabrane przez opiekunów z miejsca zdarzenia” – poinformował rzecznik małopolskiej s...
Czytaj więcejGęsta mgła i śliskie drogi: ostrzeżenie meteorologiczne na najbliższe godziny
Według najnowszych danych, mieszkańcy regionu powinni przygotować się na warunki ograniczające widoczność. Gęsta mgła, której występowanie ...
Czytaj więcejSport
Klaudia Zwolińska z brązowym medalem Mistrzostw Świata!
Pochodząca z Kłodnego (gmina Limanowa) Klaudia Zwolińska zdobyła przed chwilą brązowy w Mistrzostwach Świata w kajakarstwie górskim (K1) ...
Czytaj więcejSławomir Jasica medalistą Mistrzostw Europy
- Mistrzostwa Europy to dla mnie w tym roku najważniejsza impreza sportowa, do której się przygotowywałem, ale oczywiście nie obyło się bez prz...
Czytaj więcejDwa wzmocnienia Limanovii
Z Sandecji Nowy Sącz do limanowskiej drużyny przeszedł Michał Palacz (19 lat, pomocnik lub obrońca). Młodszy brat Kamila Palacza, który jest kl...
Czytaj więcejCudzoziemcy spoza Unii Europejskiej w piłkarskich rozgrywkach lig regionalnych
Dopuszcza się równoczesny udział jednego dodatkowego zawodnika (z kontraktem profesjonalnym) spoza obszaru Unii Europejskiej po regulamin...
Czytaj więcejPozostałe
Ks. Michał Olszewski składa podziękowania
Kochani! "Widzę dom, w nim otwarte drzwi, Ojciec czeka na mnie w nim, woła mnie, wiem, że mogę wejść, On opatrzy rany me." Słowa tej pieś...
Czytaj więcejDziś w Kościele obchodzona jest uroczystość Wszystkich Świętych
W uroczystość Wszystkich Świętych Kościół wspomina wszystkich wiernych, którzy po śmierci osiągnęli zbawienie i przebywają w niebie, takż...
Czytaj więcejOd czwartku na drogach będzie więcej policyjnych patroli
Komenda Główna Policji zwróciła uwagę, że zbliżający się okres Wszystkich Świętych zawsze charakteryzuje się dużym natężeniem ruchu poj...
Czytaj więcejNowe opłaty drogowe, mają zależeć od emisji CO2 i EURO
Jak wskazano w poniedziałek w wykazie prac legislacyjnych i programowych rządu, Ministerstwo Infrastruktury pracuje nad projektem nowelizacji ustawy...
Czytaj więcej
Komentarze (34)
Moim zdaniem przychylam się w całej rozciągłości z wnioskodawcami, aby pomnik ten pozostał na środku budowanego ronda przy czym należałoby wprowadzić takie zmiany, aby do pomnika można było bezkolizyjnie dojść i zatrzymać się przed nim.
Panie TOP, czemu w sondzie nie bierze Pan pod uwagę trzeciej lokalizacji, np. na parkingu przed Starostwem?
Dlatego przeniesienie pomnika z jego pierwotnego miejsca będzie błędem.
Ze względów urbanistycznych Pomnik Nieznanego Żołnierza usytuowany w rondzie będzie świetnie organizował przestrzeń w tym miejscu. Przeniesienie zaś na tyły dworu Marsów spowoduje zepchnięcie go na margines historii.
Pomnik o takim charakterze jedyny w Limanowej winien być usytuowany w centralnym miejscu miasta (jest nim rondo). Argument zaś polegający na uzasadnieniu, że będzie on trudno dostępny jest argumentem wątpliwym bowiem pomnik ten nie stanowi obiektu do zwiedzania lecz wyraża idę patriotyzmu
Zamyka się w wielu przypadkach dla komunikacji limanowski rynek. Dlaczego więc dwa razy w roku nie można by zamknąć okolic ronda. Jeżeli chodzi o informację historyczną o usytuowanym na rondzie Pomniku Nieznanego Żołnierza to na ogólno dostępnym zielonym skwerku , który zapewne znajdzie się w pobliżu ronda będzie można umieścić tablicę informacyjną, a także jego makietę.
Zatroskany
Rejon ronda to obszar komunikacyjno- handlowy. Pomnik nie będzie dostępny dla grup, wycieczek- myślę tu głównie o uczniach.
Co do historyczności miejsca to pozwolę sobie na ironię- że oś urbanistyczna, o ktróej mowa jest dziś raczej osią z buzordonem, a nie limanowską światynią i nad tym należałoby się głęboko zastanowić. Nasi porzodkowie wybudowali piękną świątynię, a my pozwoiliśmy ją zasłonić takim koszmarnym obiektem.
Pomnik ten, to spełniona międzynarodowa idea, w którą wpisało się ówczesne społeczeństwo limanowskie, uczczenie pamięci poległych w walce o niepodległość, jest to też narodowe imponderabile symbolizujące również największe poświęcenie(!),a dodatkowo limanowski monument to uczczenie 100 lecia Powstania Styczniowego(rok 1930).
Służył on przez dziesiątki lat(82 lata!) mieszkańcom Limanowej do corocznych manifestacji patriotycznych, ale w 1997 roku został nie tylko zdeprecjonowany przez ówczesne władze przenosinami na ogrodzenie posesji pp. Kwiecińskich na sąsiednim skwerku, ale dodatkowo mocno zniszczony okaleczony, pozbawiony pięknego zabytkowego kamienno-żeliwnego ogrodzenia, z którym tworzył zabytkową całość! ZBRODNIA!
Chwała w tym miejscu „Okruchom Pamięci”, pismu „Echa Limanowej”, które przypominają i dokumentują nie tylko jego oryginalny wygląd, ale i manifestacje patriotyczne w przeszłości!
• Wyrażam opinie, że dyskusja winna odbyć się wiele miesięcy czy lat wstecz, w momencie planowania przebudowy ronda, na etapie tworzenia dokumentacji przebudowy i zatwierdzania przez odpowiednie władze nadzorujące m.in. konserwatora zabytków? odpowiednich wydziałów Rady Miasta, czy władz Limanowej?
• Czy już wtedy podjęto decyzje „samowolnie” o przeniesieniu(zlikwidowaniu?) pomnika?
Już wtedy winna być decyzja dotycząca losów Pomnika w sposób wiążący, obligujący realizujących dokumentacje przebudowy ronda!
• Czy konserwator zabytków wydal decyzje wiążąca na przeniesienie pomnika na stale do parku za Dworem Marsów i czy nadzorował, rozbieraniu „nocą” tego pomnika, do czego winien być zobligowany,?
• Pytanie: gdzie teraz znajduje sie pomnik i jaka jest jego kondycja?
W związku z tym, że sprawa zaczyna być mocno kontrowersyjna przy stwierdzeniu władz Limanowej, że było, (kiedy?) zapytanie o zgodę na przeniesienie pomnika do parku (słowa p. Burmistrza)- a d o p i e r o teraz otwiera dyskusje na portalu limanowa.in (?)
a p e l u j e do Rady Miasta, do Pani Przewodniczącej, aby była „Limanowska Panią Thatcher”, przyjrzała się w sposób zdecydowany tej sprawie, wysłuchała głosów grupy Szacownych Obywateli Limanowej, uwzględniała wszystkie za i przeciw!
Osobiście uważam, że Pomnik winien wrócić na swoje oryginalne miejsce argumenty o zabrudzeniu kurzem samochodów itd. nie wytrzymują krytyki, a Park jest w tym momencie miejscem najmniej odpowiednim dla tego Narodowego Zabytku pozostawionego nam w spadku po poprzednich pokoleniach!
Ps.na marginesie tej dyskusji mam pytanie:
• Dlaczego władze Limanowej zgadzają sie na ruch TIRÓW przez miasto, jeśli drogi ulice nie są zbudowane-przeznaczone dla ciężkiego transportu i sa rozjeżdżane przez ciężkie samochody?
• Kto za to płaci?
• Z czyich pieniędzy się to odbywa?
• Czy teraz tak pięknie, z takim trudem i nakładami wyremontowane przez p.Pazgana drogi w ciągu roku maja być zniszczone?
• Czy władze walczą o przywrócenie transportu kolejowego na terenie limanowszczyzny?
2.Przepraszam p.Pazdana za przekrecenie nazwiska.Winno byc p.Pazdan a nie p.Pazgan.Jeszcze raz przepraszam,bylo to nie zamierzone!
3.Orygimalne ogrodzenie bylo zeliwno-kamienne i prawdopodobnie zasililo juz zlomowiska?podobnie jak zabytkowa Latarnia Morska-wielowiekowa z Gdanska!
Pamiętam jak wyglądął pomnik, na starym miejscu jeszcze przed przeniesieniem na skwer.
Brudny, a w zimie obsypany szlamem z ulicy. Nikt nie zwracał uwagi, że to jest pomnik, szczególnie, że nie jest on zbyt efektowny. Tak będzie i po ustwieniu go na środku ronda.
Ludzie powinni mieć możliwość podejśc przeczytać co to jest. Kierowca w samochodzie nie ma na to czasu.
Zgadzam się z ema6 - rynek byłby najlepszy.
Przeciez nie kopie sie grobow na skrzyzowaniach ulic
Podejmując społeczną dyskusję na tak ważny problem należy zadać sobie kilka zasadniczych pytań.
-dlaczego właśnie w tym , anie w innym miejscu ma stać ten narodowy symbol.
- jaką wartość patriotyczną {a nie muzealną} stanowił i stanowi ten monument
- dlaczego w naszym mieście w tak płytki sposób traktuje się wiele pamiątek przeszłości spychając je na margines historii lub likwidując jak na przykład limanowską rafinerię w Sowlinach. Pytań można stawiać wiele.
Uważam, że dyskusję należy prowadzić jest ona w moim odczuciu wyrażeniem troski o te właśnie wartości, które pomnik stanowi, ale należy także wsłuchiwać się w głosy znawców problemu,: historyków i urbanistów.
Zatroskany
Co do wpisu pana zatroskanego chciałbym tylko powiedzieć, że sam fakt, że na UBowni do dziś nie wisi żadna tablica upamiętniająca ofiary UB, kości do dziś są wmurowane w ściany i podłogi tego budynku, a zabici UBecy leżą na limanowskim cmentarzu w kwaterze wojennej i się im przy każdej 'patriotycznej' okazji znicze pali, powinien dać wiele do myślenia.
Z drugiej strony na UBeckich nagrobkach można dołożyć tabliczki z napisem - 'Tu leży UB-ek, morderca Polaków'.
Ludziska by wiedzieli gdzie świeczki nie stawiać :)
Pomnik wnosi się dla upamiętnienia osoby lub zdarzenia.
Grób to miejsce gdzie składane są szczątki zmarłego.
W Limanowej jest Pomnik Nieznanego Żołnierza - jak napisano na płycie tego pomnika:'NIEZNANEMU ŻOŁNIERZOWI POLSKIEMU POLEGŁEMU ZA OJCZYZNĘ W ROKU 1914 - 1921.
Tak więc pomnik ten upamiętnia żołnierzy, którzy zginęli w obronie Ojczyzny i w wielu przypadkach ich mogiły są nieznane. Jest więc ten pomnik SYMBOLICZNYM GROBEM.Przy takim właśnie pomniku oddaje się cześć żołnierzowi polskiemu poległemu na wielu frontach walk.Dla podkreślenia rangi tego monumentu uroczystość jego odsłonięcia odbyła się w 100. rocznicę Powstania Listopadowego.