Jak „ubecy” chcieli zniszczyć pomnik
Po artykule na temat materiałów Instytutu Pamięci Narodowej dotyczących tajnej współpracy wójta Tymbarku ze Służbą Bezpieczeństwa (http://www.limanowa.in/wydarzenia,2529.html) coraz częściej zgłaszają się do nas czytelnicy, którzy chcą przybliżyć smutne historie trudnych czasów komunistycznych.
Poniżej przedstawiamy udostępnione nam wspomnienia Józefa Podgórniego. W latach 1957 – 1991 pełnił obowiązki kierownika, a później dyrektora Zbiorczej Szkoły Podstawowej im. Władysława Orkana w Jurkowie. Wspomnienie zostało sporządzone i podpisane przez Józefa Podgórniego kilka lat temu. Notatka przedstawia jak usilnie Urząd Bezpieczeństwa chciał wymazać z pamięci mieszkańców bohaterskie walki legionistów Józefa Piłsudskiego na Przełęczy Chyszówki.
„W roku 1958 miałem wizytę trzech funkcjonariuszy Urzędu Bezpieczeństwa z Krakowa. Funkcjonariusze UB nakłaniali mnie do działań w celu zniszczenia pomnika Marszałka Polski Rydza – Śmigłego we wsi Chyszówki. Sugerowano, że z powodu zniszczenia pomnik szpeci krajobraz (tablice były podziurawione kulami, a cokół mocno pochylony). Widząc mój opór próbowano mi tłumaczyć, iż nie powinienem się przejmować opinią środowiska. Obiecywano przeniesienie całej rodziny do Krakowa, intratną pracę dla mnie i mojej żony, a także mieszkanie służbowe. Pracować mogłem na stanowisku kierowniczym z bardzo dobrą pensją. Po mojej kategorycznej odmowie w Inspektoracie Oświaty w Limanowej odnotowano, że jestem człowiekiem o nieodpowiednim nastawieniu ideologicznym. W dalszych latach mojej pracy niejednokrotnie odczułem skutki tejże adnotacji”.
Między Łopieniem a Mogielicą (najwyższy szczyt Beskidu Wyspowego, 1170 n.p.m.) rozpościera się Przełęcz Chyszówki – zwana również Przełęczą Rydza-Śmigłego. Miejsce to jest zarazem pamiątką ważnych wydarzeń historycznych. W nocy z 23 na 24 listopada 1914 roku odziały Legionów Józefa Piłsudskiego zaskoczyły śpiące w tym rejonie żołnierzy kawalerii rosyjskiej. W zwycięskiej potyczce I Pułkiem Legionów dowodził Edward Rydz-Śmigły (późniejszy Naczelny Wódz w czasie Kampanii Wrześniowej w 1939 roku). W okresie międzywojennym (w 1938 roku) wzniesiono na przełęczy kamienny obelisk oraz drewniany krzyż upamiętniający wydarzenia z 1914 roku. Niestety po II wojnie światowej władze komunistyczne pilnowały, aby pomnik nie pojawiał się na mapach ani w przewodnikach. Próbowano nawet zniszczyć kamienny obelisk i krzyż. Dopiero po 1989 roku lokalne władze starają się nagłośnić wydarzenia z przełęczy Rydza- Śmigłego.
Jeśli ktoś dysponuje ciekawymi materiałami na temat historii regionu (unikatowe źródła historyczne, sylwetki ludzi i naoczni świadkowie ważnych wydarzeń historycznych) prosimy o kontakt pod adresem [email protected]
Może Cię zaciekawić
Obrońcy Palikota: zawiadomimy o podejrzeniu popełnienia przestępstwa przez CBA i prokuratora
W sobotę wrocławski sąd ogłosił postanowienie ws. tymczasowego aresztu wobec Janusza Palikota podejrzanego o oszustwo i przywłaszczenie mienia. ...
Czytaj więcejŚląskie: przeszukania w Kurii Diecezjalnej w Sosnowcu
We wtorek na polecenie Prokuratury Okręgowej w Sosnowcu zatrzymano trzech mężczyzn. Dwaj z nich to czynni duchowni z diecezji sosnowieckiej. Trzeci...
Czytaj więcejGIS: seria szczepionki przeciw WZW B wstrzymana prewencyjnie po informacji o śmierci pacjenta
Obrót szczepionką w całym kraju wstrzymał Główny Inspektor Farmaceutyczny (GIF) do czasu zakończenia postępowania wyjaśniającego, mając na ...
Czytaj więcejUkradła pieniądze nowożeńcom
Jak poinformowała w piątek krakowska policja, z kopert zabrane zostało ok. 1500 zł. Kobieta przyznała się do winy i usłyszała zarzut kradzież...
Czytaj więcejSport
Klaudia Zwolińska z brązowym medalem Mistrzostw Świata!
Pochodząca z Kłodnego (gmina Limanowa) Klaudia Zwolińska zdobyła przed chwilą brązowy w Mistrzostwach Świata w kajakarstwie górskim (K1) ...
Czytaj więcejSławomir Jasica medalistą Mistrzostw Europy
- Mistrzostwa Europy to dla mnie w tym roku najważniejsza impreza sportowa, do której się przygotowywałem, ale oczywiście nie obyło się bez prz...
Czytaj więcejDwa wzmocnienia Limanovii
Z Sandecji Nowy Sącz do limanowskiej drużyny przeszedł Michał Palacz (19 lat, pomocnik lub obrońca). Młodszy brat Kamila Palacza, który jest kl...
Czytaj więcejCudzoziemcy spoza Unii Europejskiej w piłkarskich rozgrywkach lig regionalnych
Dopuszcza się równoczesny udział jednego dodatkowego zawodnika (z kontraktem profesjonalnym) spoza obszaru Unii Europejskiej po regulamin...
Czytaj więcejPozostałe
Ostrzeżenie meteorologiczne dla powiatu limanowskiego i okolic: intensywne opady deszczu
Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej (IMiGW) wydał ostrzeżenie meteorologiczne pierwszego stopnia dotyczące intensywnych opadów deszczu dla p...
Czytaj więcejNowe zasady sprzedaży drewna na lata 2025 i 2026
Jak poinformowały w czwartek Lasy Państwowe (LP), Dyrektor Generalny LP podpisał zarządzenie i decyzje z pakietem zmian. "Chodzi w nich o ogranicz...
Czytaj więcejPodstacja trakcyjna w Mszanie Dolnej i kolejnych czterech lokalizacjach
Jak wczoraj informowaliśmy PKP PLK podpisały umowy na budowę trzech podstacji trakcyjnych i linii przesyłowych dla modernizowanej linii kolej...
Czytaj więcejBiolog: musimy lepiej chronić zwierzęta gospodarskie, a nie pozwalać na odstrzał wilków
Naukowiec zajmujący się badaniem zachowań tych drapieżników oraz zrozumieniem ich roli w funkcjonowaniu ekosystemów dodał, że w jego ocenie pr...
Czytaj więcej- Obrońcy Palikota: zawiadomimy o podejrzeniu popełnienia przestępstwa przez CBA i prokuratora
- Śląskie: przeszukania w Kurii Diecezjalnej w Sosnowcu
- GIS: seria szczepionki przeciw WZW B wstrzymana prewencyjnie po informacji o śmierci pacjenta
- Ukradła pieniądze nowożeńcom
- Kard. Nycz: godzina lekcji religii w tygodniu powinna być obowiązkowa dla wszystkich uczniów
Komentarze (11)