Jak „ubecy” chcieli zniszczyć pomnik
Po artykule na temat materiałów Instytutu Pamięci Narodowej dotyczących tajnej współpracy wójta Tymbarku ze Służbą Bezpieczeństwa (http://www.limanowa.in/wydarzenia,2529.html) coraz częściej zgłaszają się do nas czytelnicy, którzy chcą przybliżyć smutne historie trudnych czasów komunistycznych.
Poniżej przedstawiamy udostępnione nam wspomnienia Józefa Podgórniego. W latach 1957 – 1991 pełnił obowiązki kierownika, a później dyrektora Zbiorczej Szkoły Podstawowej im. Władysława Orkana w Jurkowie. Wspomnienie zostało sporządzone i podpisane przez Józefa Podgórniego kilka lat temu. Notatka przedstawia jak usilnie Urząd Bezpieczeństwa chciał wymazać z pamięci mieszkańców bohaterskie walki legionistów Józefa Piłsudskiego na Przełęczy Chyszówki.
„W roku 1958 miałem wizytę trzech funkcjonariuszy Urzędu Bezpieczeństwa z Krakowa. Funkcjonariusze UB nakłaniali mnie do działań w celu zniszczenia pomnika Marszałka Polski Rydza – Śmigłego we wsi Chyszówki. Sugerowano, że z powodu zniszczenia pomnik szpeci krajobraz (tablice były podziurawione kulami, a cokół mocno pochylony). Widząc mój opór próbowano mi tłumaczyć, iż nie powinienem się przejmować opinią środowiska. Obiecywano przeniesienie całej rodziny do Krakowa, intratną pracę dla mnie i mojej żony, a także mieszkanie służbowe. Pracować mogłem na stanowisku kierowniczym z bardzo dobrą pensją. Po mojej kategorycznej odmowie w Inspektoracie Oświaty w Limanowej odnotowano, że jestem człowiekiem o nieodpowiednim nastawieniu ideologicznym. W dalszych latach mojej pracy niejednokrotnie odczułem skutki tejże adnotacji”.
Między Łopieniem a Mogielicą (najwyższy szczyt Beskidu Wyspowego, 1170 n.p.m.) rozpościera się Przełęcz Chyszówki – zwana również Przełęczą Rydza-Śmigłego. Miejsce to jest zarazem pamiątką ważnych wydarzeń historycznych. W nocy z 23 na 24 listopada 1914 roku odziały Legionów Józefa Piłsudskiego zaskoczyły śpiące w tym rejonie żołnierzy kawalerii rosyjskiej. W zwycięskiej potyczce I Pułkiem Legionów dowodził Edward Rydz-Śmigły (późniejszy Naczelny Wódz w czasie Kampanii Wrześniowej w 1939 roku). W okresie międzywojennym (w 1938 roku) wzniesiono na przełęczy kamienny obelisk oraz drewniany krzyż upamiętniający wydarzenia z 1914 roku. Niestety po II wojnie światowej władze komunistyczne pilnowały, aby pomnik nie pojawiał się na mapach ani w przewodnikach. Próbowano nawet zniszczyć kamienny obelisk i krzyż. Dopiero po 1989 roku lokalne władze starają się nagłośnić wydarzenia z przełęczy Rydza- Śmigłego.
Jeśli ktoś dysponuje ciekawymi materiałami na temat historii regionu (unikatowe źródła historyczne, sylwetki ludzi i naoczni świadkowie ważnych wydarzeń historycznych) prosimy o kontakt pod adresem jacek@limanowa.in
Może Cię zaciekawić
Od dziś większe uprawnienia dla Straży Granicznej
Rozporządzenie ministra spraw wewnętrznych i administracji w sprawie uzbrojenia Straży Granicznej, które w piątek weszło w życie, rozszerza kat...
Czytaj więcejRok po śmierci pobitego strażaka nie ma zarzutów; rodzina zapowiada protest
– Postępowanie znajduje się na bardzo zaawansowanym etapie, jednak nadal czekamy na dwie kluczowe opinie – z zakresu badań toksykologicznych i ...
Czytaj więcejKard. Krajewski: bardzo dotknęło mnie to, co działo się niedawno w Polsce
W czasie mszy w polskim ośrodku Jubileuszu Młodzieży – Casa Polonia – w rzymskiej dzielnicy Rebibbia kardynał Krajewski zaznaczył: – Kości...
Czytaj więcejNie żyje mężczyzna postrzelony policję w Sosnowcu. Jest nagranie
Prokuratura Okręgowa w Sosnowcu wszczęła śledztwa w sprawie napaści na policjantów oraz ewentualnego przekroczenia uprawień przez mundurowych, ...
Czytaj więcejSport
Michał Probierz zrezygnował z funkcji selekcjonera piłkarskiej reprezentacji Polski
"Doszedłem do wniosku, że w obecnej sytuacji najlepszą decyzją dla dobra drużyny narodowej będzie moja rezygnacja ze stanowiska selekcjonera" - ...
Czytaj więcejSukces Limanowskiej Grupy Rowerowej na L’Étape Poland by Tour de France 2025
Mateusz Dyrek na podium – drugie miejsce w klasyfikacji generalnej Największy sukces podczas tegorocznej edycji odniósł Mateusz Dyrek, któ...
Czytaj więcejKlaudia Zwolińska z brązowym medalem Mistrzostw Świata!
Pochodząca z Kłodnego (gmina Limanowa) Klaudia Zwolińska zdobyła przed chwilą brązowy w Mistrzostwach Świata w kajakarstwie górskim (K1) ...
Czytaj więcejSławomir Jasica medalistą Mistrzostw Europy
- Mistrzostwa Europy to dla mnie w tym roku najważniejsza impreza sportowa, do której się przygotowywałem, ale oczywiście nie obyło się bez prz...
Czytaj więcejPozostałe
Raport Funduszu Sprawiedliwości - możliwe zawiadomienia do prokuratury
Najwyższa Izba Kontroli zakończyła czynności kontrolne dotyczące Funduszu Sprawiedliwości i 1 lipca br. przesłała do ministra sprawiedliwości...
Czytaj więcejProjekt znoszący dwukadencyjność - do 7 sierpnia w konsultacjach społecznych
Na początku lipca PSL złożyło w Sejmie projekt, który znosi zasadę, że wójtem, burmistrzem czy prezydentem miasta można być tylko przez dwie...
Czytaj więcejBurze z silnym deszczem do 30 l/m2
Ostrzeżeniami I stopnia przed burzami zagrożeni są mieszkańcy woj. świętokrzyskiego, podkarpackiego, pomorskiego, kujawsko-pomorskiego, łódzki...
Czytaj więcejCzekają nas chmary komarów? Możliwy wzrost aktywności kleszczy
Obfite opady i temperatury przekraczające 20 st. C to – jak ocenił w rozmowie z PAP prof. Myczko z Katedry Zoologii UPP – warunki idealne do poj...
Czytaj więcej- Od dziś większe uprawnienia dla Straży Granicznej
- Rok po śmierci pobitego strażaka nie ma zarzutów; rodzina zapowiada protest
- Kard. Krajewski: bardzo dotknęło mnie to, co działo się niedawno w Polsce
- Nie żyje mężczyzna postrzelony policję w Sosnowcu. Jest nagranie
- Nie żyje mężczyzna, postrzelony przez policjantów po ataku maczetą
Komentarze (11)