Filar spółdzielczości bankowej w Limanowej członkiem ZMS, PZPR, PRON i ORMO

„Od roku 1991 związany był ze spółdzielczością bankową. W Banku Spółdzielczym w Laskowej pełnił obowiązki głównego księgowego, a od roku 1994 był Prezesem tego Banku. W roku 2000 został Dyrektorem Oddziału w Laskowej oraz Członkiem Zarządu Banku Spółdzielczego w Limanowej. Od stycznia 2011 roku był Wiceprezesem Zarządu tego Banku ds. handlowych. Sprawował bezpośredni nadzór nad Oddziałami oraz komórkami organizacyjnymi pionu handlowego”.

Taką informację umieścił na swoich łamach Kurier Finansowy BS w Limanowej nr 13 z 2016 r., opisując wydarzenia z dnia 31 maja 2016 r., gdy w BS w Limanowej odbyła się uroczystość związana z przejściem na emeryturę wiceprezesa Zarządu Banku, Tadeusza Wątroby.

W tym samym dokumencie czytamy: Pan Tadeusz Wątroba przywiązywał dużą wagę do wypełniania przez Bank jego społecznej roli służącej rozwijaniu lokalnych środowisk. Współpracował aktywnie z sektorem JST oraz sektorem MŚP, tworząc warunki do ich rozwoju. Ponadto pracował na różnych poziomach z młodzieżą szkolną propagując postawę przedsiębiorczości. Należy podkreślić szczególne jego zasługi w zakresie wspierania lokalnej społeczności w dziedzinie kultury, sportu i oświaty. [---] Realizowane przez Pana Tadeusza Wątrobę przedsięwzięcia w praktyce zawodowej podczas 49-letniego stażu pracy, są dowodem na to, że można osiągnąć zamierzone cele wspierające lokalny i regionalny rozwój społeczno-gospodarczy.

Czy w tej laurce wystawionej byłemu wiceprezesowi Banku Spółdzielczego w Limanowej, który był jednym z najważniejszych filarów w strukturze, jest coś niepokojącego? Aby odpowiedzieć na to pytanie trzeba wrócić do początku tworzenia się spółdzielczości w Polsce Ludowej.

Kapliczka z 1908 roku została odnowiona Zapraszamy na wyjątkowe rekolekcje adwentowe

Warto spojrzeć na statut Banku Spółdzielczego w Limanowej z 1945 r. w ostanim punkcie § 53 zapisane jest, że Spółdzielnia jest członkiem Związku Rewizyjnego Spółdzielni Rzeczpospolitej Polskiej i poddaje się ustawowej rewizji tegoż Związku oraz jego postanowieniom. W biuletynie Związku z 1945 r. czytamy: Ruch robotniczy ma kilka form walki. Są nimi: 1. ruch polityczny, 2. ruch zawodowy, 3. ruch spółdzielczy. Wszystkie one zmierzają do zniesienia ustroju kapitalistycznego i budowy ustroju socjalistycznego. Pracując odmiennymi metodami — zdążają wspólnie do bezklasowego społeczeństwa, opartego na pracy i sprawiedliwości społecznej. Spółdzielczość i ruch zawodowy to podstawa demokracji gospodarczej w Państwie Polskim. Od ich rozwoju zależy ugruntowanie Polski Ludowej i szczęśliwość narodu.

W przemówieniu na obchodach 100 rocznicy BS w Limanowej w 1977, Członek Prezydium Rady Narodowej w Nowym Sączu podkreśla znaczenie Banku Spółdzielczego w Limanowej:

Bank Spółdzielczy skupia w swoich zakresach działania całość spraw związanych z finansowaniem rolnictwa, obrotu ziemią, obsługę kredytową rzemiosła; prowadzi obsługę kasową instytucji, stał się jednym z głównych ogniw wiążących system finansowy z poczynaniami gospodarczymi i administracją. [---] Samorząd Banku spełniając społeczną kontrolę, prowadząc działalność społeczno-wychowawczą i kulturalno-oświatową dał niejednokrotnie dowody swej społecznej aktywności. [---] Podkreślić należy, że realizacja zadań Banku możliwa również była z uwagi na pomoc i opiekę ze strony miejscowych władz politycznych i administracyjnych. [---] Tak więc od samego początku powstania Polski Ludowej do dnia dzisiejszego rozszerza się stale zakres działalności Banku Spółdzielczego w Limanowej. Stale wzrasta jego operatywność i rentowność. [---] Bank w coraz większym stopniu stawać się będzie doradcą w sprawach finansowych rolnictwa, rolników, w coraz większym stopniu ogarniać musi sprawy finansowe regionu, musi stać się bankiem całej gminy, regionu, w którym skupione będą sprawy obsługi finansowej.

Na marginesie, warto zaznaczyć, że w Urzędzie Miasta Limanowa, wszystkie opłaty skarbowe, targowe, ze sprzedaży alkoholi, dzierżaw, najmu, wykupu mieszkań, zajęć pasa drogowego, mandatów, kar porządkowych, opłaty za korzystanie z przystanków, opłaty za korzystanie ze stref płatnego parkowania, rachunku wydatków miasta, sum depozytowych, świadczeń socjalnych są powiązane z Bankiem Spółdzielczym w Limanowej.

Jak to możliwe, że 30 lat od upadku komunizmu, BS w Limanowej może realizować statut wykuty w walce klasowej? Odpowiedzią na to pytanie może być nieznany życiorys byłego Wiceprezesa Banku, własnoręcznie spisany 1 lutego 1985 roku:

Urodziłem się 12 października 1947 r. w Laskowej w rodzinie chłopskiej. Do szkoły podstawowej uczęszczałem w Młynnem a po jej ukończeniu w 1961 r. rozpocząłem naukę w Liceum Ogólnokształcącym w Limanowej, gdzie w 1965 r. zdałem maturę. Następnie rozpocząłem naukę w Państwowej Szkole Technicznej, gdzie w 1967 r. zdałem egzamin i uzyskałem tytuł Technika Mechanika. Po ukończeniu nauki od września 1967 r. rozpocząłem pracę zawodową w Państwowym Ośrodku Maszynowym w Limanowej, najpierw jako stażysta a z kolei powierzane mi były różnego rodzaju funkcje. W trakcie pracy zawodowej uzupełniałem również swoje kwalifikacje na różnego rodzaju kursach. W czerwcu 1975 r. powierzono mi funkcję dyrektora w Spółdzielni Kółek Rolniczych w Ujanowicach, którą pełniłem do lutego 1983 tj. do mementu powołania mnie na stanowisko I Sekretarza Komitetu Gminnego PZPR w Laskowej. Członkiem PZPR jestem od 1972 r., w latach 1974-75 pełniłem funkcję II Sekretarza Podstawowej Organizacji Partyjnej przy POM w Limanowej, w latach 1980-83 byłem członkiem Egzekutywy KG PZPR. W latach szkolnych należałem do organizacji młodzieżowej Związku Młodzieży Socjalistycznej. Obecnie pełnię również społeczną funkcję ławnika sądowego (drugą kadencję), jestem członkiem RR PRON.

Ten życiorys został odnaleziony w IPN, w teczce ORMO opisywanej osoby, która dotąd nigdy nie była otwarta. W zbiorze dokumentów zachowało się zdjęcie figuranta, własnoręcznie napisane podanie skierowane do ORMO w Laskowej oraz własnoręcznie podpisane przyrzeczenie. Podpis jest zgodny z tym, który widnieje na oficjalnych dokumentach udostępnionych przez BS w Limanowej na stronie internetowej.

Jednak w oficjalnym życiorysie byłego Wiceprezesa Banku nie ma śladu tego, co sam zapisał w 1985 r. Dlaczego?

Zastanawiające jest również to, że obecny wiceprezes Banku Spółdzielczego w Limanowej Stanisław Paluch, przez władze komunistyczne był postrzegany jako ten, który jest pozytywnie ustosunkowany do aparatu Służby Bezpieczeństwa. Wyraźnie jest to zapisane w jego teczce odnalezionej w IPN. Co ciekawe rejestracja nastąpiła pod koniec 1988 r. Czyli KO nie miał już możliwości wykazać się zaangażowaniem, gdyż system komunistyczny upadał.

BS w Limanowej swoją historię buduje o Towarzystwo Zaliczkowe, które mieściło się w Pałacyku „Pod Pszczółką”, gdzie była siedziba Gestapo, Urzędu Bezpieczeństwa a do roku 1989 Służby Bezpieczeństwa. To miejsce w IPN opisane jest jako limanowska katownia UB. W żadnej oficjalnej publikacji Banku nie było śladu o zbrodniach, które tu miały miejsce; o skrajnym bestialstwie. Ta informacja, może podobnie jak życiorys byłego wiceprezesa tego banku, została wykreślona, jako ta, która jest „niewygodna”?

Jednak ta wiedza jest fundamentalna dla zrozumienia, dlaczego historia limanowskiej katowni była i jest całkowicie ignorowana.

Paweł Zastrzeżyński (47 lat) – reżyser filmowy, scenarzysta, producent. Ostatni film i książka Jeden Pokój o dr Wandzie Półtawskiej, wyprodukowany niezależnie, sprzedany w nakładzie 20 000 szt. Ukończył szkołę reżyserii Andrzeja Wajdy. Współpracownik prof. Grzegorza Królikiewicza. Współorganizator sztabu akcji Deklaracji Wiary. Inicjator nadania dr Wandzie Półtawskiej tytułu honorowego obywatela miasta Limanowa, oraz odznaczenia Orderu Orła Białego. Jako publicysta napisał około 150 artykułów, m.in. autor Hołdu dla Beaty Szydło oraz listu otwartego do Premier w sprawie ograniczenia YouTube. W 2018 r. zainicjował na nowo dyskusję wokół Deklaracji Wiary. Jako pierwszy poinformował opinię publiczną o patologicznych zjawiskach na YouTubowych streamach. Inicjator naprawy Państwowego Instytutu Sztuki Filmowej (PISF). Upowszechnił informację na temat limanowskiej katowni UB. Obecnie pracuje nad filmem fabularnym Wyspa W oraz nad książką pt. ŚWIATŁO LATARNI dotyczącą genezy powstania PISF w odniesieniu do środowiska filmowego uwikłanego w struktury Służby Bezpieczeństwa w PRL, jak również nad książką pt. ODNALEZIONY pod redakcją dr Wandy Półtawskiej. Motto życiowe: w twórczości nie idę na żaden kompromis.